Actaea cimicifuga | Zilverkaars of Christoffelkruid

Actaea is een vaste plant die tot de Ranonkelfamilie (Ranunculaceae) behoort, een familie die uit zo’n 20 tot 30 soorten bestaat. De plant heeft meerdere Nederlandse benamingen zoals Zilverkaars of Christoffelkruid. De plant wordt ook wel Cimicifuga genoemd, een verwijzing naar het gebruik van de plant in het verleden. De sterk geurende Cimicifuga werd bijvoorbeeld gebruikt om luizen uit beddengoed te verjagen. Deze plant wordt uiteraard tegenwoordig niet meer voor deze doelstelling gebruikt. Deze vaste plant is immers een mooi sierelement in een herfsttuin. In de bloeiperiode (rond de maanden september en oktober) laat de plant zijn fantastische witte- en gelige bloemetjes zien die op een mooie manier afsteken tegen het donkere blad.  Je kunt kiezen voor een Actaea met enkele- of dubbel geveerde bladeren die korte- of lange aren. De plant met de korte aren wordt in Nederland Christoffelkruid genoemd, de plant met de lage aren heeft de naam Zilverkaars gekregen. Op deze manier is er toch een onderscheid gevormd tussen deze namen. De plant geeft een geur af die zeer aantrekkelijk is voor bijen en vlinders. Door deze plant een plek in je tuin te geven zorg je ervoor dat jouw tuin dus ook in de herfstperiode een fijne plek is om te bezoeken voor deze insecten. 

FamilienaamRanonkelfamilie (Ranunculaceae)
Nederlandse naam     Zilverkaars of Christoffelkruid
Soort plantVaste plant
GrondsoortVoedselrijk
Planten per m²5
StandplaatsHalfzon/ halfschaduw. Niet in de volle zon.
WinterhardGoed
WintergroenJa
BemestingFloramix Tuinmest

Onderhoud

De Actaea is een langzaam groeiende plant die zich het beste kan ontwikkelen in een voedselrijke grond die niet te droog mag zijn. Het is dus zeker wel van belang om de plant regelmatig water te geven, met name in een droge zomerperiode.  

Bemesting

Zoals aangegeven is het van belang om ervoor zorg te dragen dat de plant voldoende voedsel uit de bodem kan halen. Op moment dat je een voedselrijke bodem hebt, zal dit géén probleem zijn maar het is zeker goed om de natuur hiermee een handje te helpen. Dit kun je het beste doen door de bodem een of twee keer per jaar te bemesten met een organische meststof van een goede kwaliteit.  

Toepassing

Een Actaea is een plant die een hoogte van zo’n twee meter kan bereiken. Hierdoor is dit een plant die je het beste wat achter in de border kunt plaatsen. Je kunt deze plant solitair plaatsen maar ook in een groep. Daarnaast kun je mooie combinaties maken met bijvoorbeeld rododendrons, varens en Japanse anemonen maar dit zijn slechts voorbeelden. Je kunt de meest prachtige combinaties maken. Let op dat je de plant wel voldoende ruimte geeft zodat deze plek heeft om zich te ontwikkelen. Dit duurt overigens wel een aantal jaren. Pas na drie jaar is deze plant volledig volgroeid. Het is van groot belang dat je deze plant niet in de volle zon zet. Vooral de donkere bladeren van de Actaea zijn erg gevoelig voor direct zonlicht. De plant zal hierdoor niet direct dood gaan maar wel op zijn decoratieve waarde inboeten.       

Actaea simplex en de Actaea pachypoda

Er zijn Actaea soorten die zomers al bloeien maar dit heeft als gevolg dat de bloemen minder goed uitkomen en minder lekker ruiken. Het overgrote merendeel van de in Nederland en België verkrijgbare soorten zijn, laatbloeiers. De Actaea simplex is hier een goed voorbeeld van. We hebben twee gangbare variëteiten van deze plant voor je op een rijtje gezet en hieronder de verschillende kenmerken van deze soorten voor je in kaart gebracht. 

Daarnaast vestigen we je aandacht op de Actaea pachypoda. Deze soort is erg geliefd om zijn prachtige bladeren en zeer decoratieve vruchten die door veel Amerikanen liefkozend 'dolls eyes' worden genoemd. Als je kijkt naar de vruchten zal het je inderdaad opvallen dat deze inderdaad veel weg hebben van poppenogen. Let wel op dat deze onschuldig lijkende besjes giftig zijn. Buiten bereik van kinderen houden dus! 

Actaea simplex 'Atropurpurea'

Als je op zoek bent naar een fraaie herfstbloeier voor een humusrijke bodem, is de Actaea simplex 'Atropurpurea' zeker een aanrader. Deze plant kan zich goed ontwikkelen op een plek in de halschaduw en zal in het najaar, van augustus tot oktober zijn prachtige bloemen latten zien. De plant heeft een wat donkerder purper blad dat veel weg heeft van het blad van een varen. 

FamilienaamRanonkelfamilie (Ranunculaceae)
Nederlandse naam     Zilverkaars
BloemkleurRoomwit tot zachtroze
BladkleurPurper
Hoogte160 tot 180 cm
Hoogte bloem160 tot 180 cm

Actaea simplex 'White Pearl'

De Actaea simplex 'White Pearl' kennen we in Nederland en België ook wel als de Zilverkaars of Oktoberkaars. Dit refereert uiteraard naar de bloei eigenschappen van de plant. De Actaea simplex 'White Pearl' zal zich immers in de nazomer en de herfst van de mooiste kant laten zien, dus in de maanden augustus tot en met oktober met mooie witte ronde bloemen die zijn opgebouwd uit een grote hoeveelheid witte steeltjes rondom een middenkern. Een stekelige bal dus zonder scherp te zijn. Deze plant komt het beste tot uiting in een border dat op een schaduwrijke plek staat. De plant staat graag met zijn voeten in een humusrijke grond.   

FamilienaamRanonkelfamilie (Ranunculaceae)
Nederlandse naam     Zilverkaars of oktoberkaars
BloemkleurWit
BladkleurGroen
Hoogte140 cm
Hoogte bloem160 tot 180 cm

Actaea pachypoda 'Misty Blue'

De Actaea pachypoda 'Misty Blue' wordt in Nederland en België niet alleen Christoffelkruid maar ook wel Gifbes genoemd en dit is wel even iets om rekening mee te houden. Deze plant produceert immers aantrekkelijk uitziende witte besjes, die echter wel giftig zijn. Het is dus goed om de Actaea pachypoda wat verder in de tuin te zetten waar kinderen niet bij kunnen komen. In veel gevallen is dit goed mogelijk, aangezien de plant een hoogte van anderhalf meter kan bereiken. Op een luwe schaduwrijke plek zal deze plant goed tot zijn recht komen. In tegenstelling tot de bovengenoemde Actaea soorten is dit een plant dat vroeg in de zomer in bloei zal staan dus in de maanden mei en juni. Hoe langer deze plant in de tuin staat, hoe mooier deze wordt!    

FamilienaamRanonkelfamilie (Ranunculaceae)
Nederlandse naam     Christoffelkruid, Gifbes
BloemkleurWit, witte besjes met rood steeltje
BladkleurGrijsgroen
Hoogte60 cm
Hoogte bloem60 cm

Beplantingsplan maken