Bodemonderzoek in de tuin kan in meerdere situaties gewenst of noodzakelijk zijn. Daarnaast is het ook zo dat het bodemonderzoek meerdere doeleinden kan hebben. Dit wil zeggen dat een dergelijk onderzoek lang niet altijd om dezelfde reden wordt uitgevoerd. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen bodemonderzoek door particulieren en bodemonderzoek door bedrijven.
Bodemonderzoek door particulieren
Het bodemonderzoek door particulieren wordt in de meeste gevallen uitgevoerd omdat men wil weten hoe de bodem in de eigen tuin is samengesteld. Dit kan om meerdere redenen relevant zijn. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je houdt van een bepaalde soort zuurminnende planten. Om hiervan te kunnen genieten kan het nodig zijn om eerst te ontdekken hoe het gesteld is met de zuurtegraad in de bodem. Het is in alle gevallen goed om te ontdekken waaruit de bodem in de tuin bestaat. Hoe liggen de verhoudingen tussen zand, leem en klei? Zand heeft namelijk heel andere kenmerken dan klei, bijvoorbeeld. Zeker als je ervoor wilt zorgen dat planten in de tuin profiteren van voldoende vocht en voedingsstoffen is het nodig om te weten wat voor grond je in de tuin hebt, zodat je hier met bemesten en het strooien van kalk goed op in kunt spelen.
Bodemonderzoek door bedrijven
Wanneer bodemonderzoek door een onderneming of organisatie wordt uitgevoerd, dan is het in de meeste gevallen zo dat het uitvoeren van een bodemonderzoek noodzakelijk of verplicht is. Wanneer er ergens gebouwd moet worden, wanneer er bouwstoffen moeten worden gewonnen, wanneer er infrastructurele werken moeten worden aangelegd of bijvoorbeeld wanneer een bodem bouwrijp gemaakt moet worden is bodemonderzoek nodig. Dit zijn natuurlijk slechts enkele voorbeelden van situaties waarin een bodemonderzoek noodzakelijk is. Het bodemonderzoek kan uit meerdere onderdelen bestaan, zoals bijvoorbeeld archeologisch bodemonderzoek, grond-mechanisch bodemonderzoek en milieu-hygiënisch bodemonderzoek.
Ieder onderzoek is anders
Een bodemonderzoek is in geen geval standaard. In de meeste gevallen wordt het bodemonderzoek volledig afgestemd op het doeleinde. Bij een milieu-hygiënisch bodemonderzoek worden metingen verricht. Dit kan op locatie of in een lab gebeuren. Daarnaast moeten de resultaten worden geanalyseerd en moet er een rapport worden opgesteld, inclusief een advies. Toch heeft niet al het onderzoek direct met de grond te maken. Binnen dit bodemonderzoek is het bijvoorbeeld ook vereist om informatie uit andere bronnen te verzamelen, zoals bijvoorbeeld (gemeente)archieven.
Uiteenlopende doeleinden van bodemonderzoek
Bodemonderzoek kan verplicht worden gesteld in meerdere situaties. In de meeste gevallen is er een directe aanleiding om een bodemonderzoek uit te laten voeren, maar dit is niet altijd het geval. Wel is het zo dat er veel verschillende doeleinden mee kunnen spelen. Bodemonderzoek kan worden uitgevoerd om de kwaliteit van de bodem vast te stellen met het oog op de activiteiten die er zouden moeten gaan plaatsvinden, maar het kan ook zijn dat de kwaliteit van de bodem moet worden vastgesteld juist na het afronden van activiteiten. Dit gebeurt dan om te zien in hoeverre de kwaliteit van de grond is verbeterd of verslechterd. Een bodemonderzoek kan ook worden uitgevoerd om vast te stellen of er al dan niet sprake is van bodemverontreiniging. Bodemonderzoek kan worden opgedeeld. Zo komt het vaak voor dat er eerst een vooronderzoek plaatsvindt, gevolgd door een verkennend onderzoek.
