Paeonia | Pioenroos

Een pioenroos is een vaste plant met een bloemenpracht die echte eyecatchers in een siertuin zullen zijn. De pioen (zoals de plant liefkozend wordt genoemd) is een geslacht uit de Paeoniaceae familie. Dit is een familie van tweezaadlobbige planten dat uit één geslacht bestaat: de Paeonia, de botanische naam voor de Pioenroos. Dit wil overigens niet zeggen dat er weinig keuzemogelijkheden zijn op dit gebied. Deze plant is verkrijgbaar in ongeveer 1000 soorten die te onderscheiden zijn op basis van kleur en vorm. Je kunt onder andere kiezen tussen pioenrozen met een enkele rij bloemblaadjes of met dubbele bloemen. De veelvoorkomende kleuren van de bloemen zijn roze, rood, geel en wit. Een opvallend feitje over de pioenroos: de bloemen zijn niet in het blauw verkrijgbaar. 

Pioenroos
Er bestaan grofweg twee soorten pioenrozen: de kruidachtige- en struikachtige pioenrozen. Hiermee hebben we meteen een belangrijk misverstand weggenomen die je vaak hoort: de pioenroos is namelijk géén familie van de roos. Rozen komen namelijk uit de Rosaceae familie.  

Paeonia, de botanische naam voor de Pioenroos, refereert naar de Paieon. Dit was de god van de genezing in het oude Griekenland. Voor de oorsprong van deze plant moeten we overigens een flink aantal kilometers verder weg zijn. De plant kwam immers “pas” in 1780 naar ons werelddeel. Het is hiermee wel een van onze oudste siergewassen. De pioenroos komt immers oorspronkelijk uit China. De Chinezen hadden vooral interesse in de wortels van deze plant. Deze zouden een koortsverlagende en bloedstelpende werking hebben. Dit is echter nooit bewezen, het consumeren van de wortels is dan ook niet aan te raden.    

FamilienaamPaeoniaceae
Nederlandse naam     Pioenrozen
Soort plantVaste plant
GrondsoortVoedselrijk
Planten per m²1
StandplaatsZonnig
WinterhardJa
WintergroenJa
BemestingFloramix Tuinmest

Bloeiperiode pioenrozen

Het feit dat pioenrozen ook wel Moederdag bloemen worden genoemd refereert naar de bloeiperiode van de bloemen van deze plant. Pioenrozen zijn planten met een korte bloeiperiode in het voorjaar, gedurende de maanden mei en juni met soms een uitschieter naar de maand juli. Als je jezelf niet zo goed verdiept hebt in deze plant, is de kans groot dat je er in de periode hiervoor er geen enkel vertrouwen in hebt. Als de pioen in knop staat, stelt de plant niet veel voor. Als de plant echter in bloei komt, dan gaat het hard. Als een soort van explosie ontstaat er een prachtig schouwspel van een indrukwekkende bloemenpracht. Deze kleurrijke bloemenzee wordt gezien als teken van liefde, geluk, gezondheid, voorspoed en bloeiende romantiek. Daarnaast geven de bloemen een heerlijke geur af. Pioenen zijn om te zoenen dus. De soorten die vroeg in het seizoen bloeien (eind april/ begin mei) hebben vaak enkele bladeren, de soorten die wat later in het seizoen bloeien (eind mei/ juni) hebben vaak dubbele bladeren.

Een bijkomend voordeel van pioenrozen is dat dit trouwe planten zijn. Pioenrozen zullen jaar in jaar uit je tuin van kleur voorzien. Een pioenroos kan wel 20 jaar of ouder worden! Het is dus absoluut een sterke plant.  

Pioenroos

Toepassing van pioenrozen

Als je de bloemenpracht van pioenrozen wel eens hebt gezien, zul je ongetwijfeld inzien dat pioenrozen een mooie vooraanstaande plek in een siertuin verdienen. Pioenrozen zijn uitstekend geschikt om in een border te plaatsen, mits de planten beschikking hebben over voldoende zon. Pioenrozen zijn namelijk echte zonaanbidders. De plant zal zich het beste ontwikkelen als het op een plek staat dat gemiddeld rond de 6 uur per dag krijgt (als het weer het toelaat uiteraard). Let op dat de plak niet té luw is. Voldoende luchtcirculatie is absoluut belangrijk. Een beschutte plek kan immers een schimmelziekte als Botrytis in de hand werken.  

Hou er rekening mee dat een volgroeide plant tussen de 80 cm en 1 meter hoogte zal bereiken en naast zich wel wat ruimte nodig heeft om zich te ontwikkelen. Een plantafstand van 0,75 tot 1 m2 is zeker aan te raden. Als je meerdere pioenrozen in de directe omgeving van elkaar plaatst, is een onderlinge afstand van 80 cm toereikend. 

Deze ruimtebehoefte maakt deze plant uitstekend geschikt om te combineren met de Ooievaarsbek (Geranium), Vingerhoedskruid (Ooievaarsbek) of een Blauwe regen (Wisteria). Dit zijn planten waarbij er geen sprake is van een ongelijke concurrentiestrijd met betrekking tot de voedselvoorziening zoals het geval is bij de aanwezigheid van grotere bomen en struiken. 

Let erop dat de pioenroos wel wat ondersteuning nodig heeft om de zware bloem te kunnen dragen. Dit lijkt misschien wat overdreven als je de relatief kleine bloemknoppen ziet maar als de pioenroos in bloei staat, ben je blij als je deze tip ter harte hebt genomen. Pioenrozen zijn overigens ook in pot verkrijgbaar. Hierover verderop in dit artikel meer. 

Let hier op bij het gebruiken van pioenrozen als snijbloemen!

Pioenrozen zijn uitstekend geschikt om te gebruiken als snijbloem maar het is hierbij wel van groot belang dat je niet té fanatiek bent met het afsnijden van vooral jonge pioenrozen en met name de bladeren. Jonge planten zijn immers voor een groot deel afhankelijk van hun bladeren. Het is dus van groot belang dat je alleen de bloemen afsnijdt en niet de bladeren.    

Welke pioenrozen geuren het meest?

Hoewel Pioenrozen zoals aangegeven géén familie zijn van rozen. Hebben deze planten wel een duidelijke overeenkomst. Beide planten hebben een heerlijke geur. Pioenrozen kunnen ruiken naar honing of een citroengeur afgeven. De pioenrozen die het vroegst bloeien, geven de sterkste geur af. Deze bloemen zijn ook wat uitbundiger van kleur. 

Pioenroos

Welke ondergrond heeft een pioenroos nodig? 

Als je de pioenroos ziet, zou je denken dat dit een tropische plant die alleen in een Mediterrane omgeving kan groeien. Dit is zeker niet het geval! De Pioenroos kan ook uitstekend “uit de voeten” in onze Hollandse klei-, zavel-, of veengrond. Daarnaast is het ook geen probleem om Pioenrozen in een zandgrond te plaatsen, maar in dat geval is het wel belangrijk om de grond te verrijken met een goede kwaliteit organische mest. Gedurende het gehele jaar kun je Floramix tuinmest gebruiken om de plant van de benodigde voedingsstoffen te voorzien. Het is belangrijk dat pioenrozen in een licht zure grond staan met een pH waarde die tussen de 6,5 en 7,5 ligt. Om dit vast te stellen zijn speciale pH meters verkrijgbaar maar als je ziet dat er een overmatige mosvorming in je tuin ontstaat (zeker op schaduwrijke en vochtige plekken) is dit ook vaak een indicator van een te zure bodem. Als dit in jouw tuin het geval is, kun je de zuurgraad door middel van kalk beïnvloeden. Door het strooien van kalk, maak je de bodem minder zuur. Floramix kalk is uitstekend geschikt voor deze toepassing.

Pioenrozen zijn winterharde planten die onze Hollandse winters uitstekend kunnen doorstaan. Je kunt de plant hiermee een handje helpen door deze “toe te dekken” met een voedselrijke mulchlaag. Dit zou je nogmaals kunnen doen in het vroege voorjaar. Hiermee zorg je ook dat het vochtgehalte van de grond in stand blijft. Dit is van belang omdat de bloemknoppen van de plant juist in deze periode zullen groeien. 

De beste planttijd voor pioenrozen 

De beste planttijd voor pioenrozen is oktober. De plant kan dan gebruik maken van het laatste restje warmte om nieuwe haarwortels aan te maken. Hierdoor krijgt de plant een stevigere wortelstructuur. Daarnaast vergroot je hiermee de kans op een eerstejaars bloei. De maanden februari en maart zijn ook prima maanden om pioenrozen te planten, mits er geen vorst in de grond zit. De kans op een eerstejaars bloei is hiermee wel een heel stuk kleiner.  Zoals aangegeven, is het van belang dat de planten op een zonnige plek staan. Daarnaast is het belangrijk dat de grond goed gedraineerd is. Als de wortels in het water blijven staan, zullen deze gaan rotten en zal de plant uiteraard afsterven. 

Belangrijke tip voor het verplanten van een pioenroos

Het is wel van groot belang dat je de pioenrozen niet plant in de grond waar al eerder pioenrozen hebben gestaan. Deze planten scheiden immers bepaalde stoffen af waardoor een andere plant (zoals een pioenroos) op dezelfde plaats zich niet kan ontwikkelen. Daarbij wordt de kans op aanwezigheid van schadelijke organismen in deze grond zoals schimmels of wortel nematoden groter. Het is dus van groot belang om eerst de grond in de directe omgeving van de plant volledig te vervangen en er nieuwe voedingsrijke grond te plaatsen.

Het verplanten van pioenrozen kan wel, maar is niet aan te raden. Dit heeft immers een negatieve gevolgen op de ontwikkeling. 

Pioenrozen

De beste manier om pioenrozen te planten

  • Graaf een plantgat dat voldoende ruimte biedt om de wortelstok van de pioenroos te laten ontwikkelen. Het gat moet twee keer de omvang zijn van de plant die je gaat plaatsen.
  • Vul dit gat voor een groot deel met een goede kwaliteit bemeste tuinaarde. 
  • Plaats de wortelstokken, de scheuten of de bloei ogen dus, moeten naar boven gericht op een diepte van maximaal 5 cm worden geplant. Het kan ook geen kwaad om een diepte van zo’n 2 of 3 centimeter aan te houden. Het is van groot belang om de pioenroos niet dieper te plaatsen om te voorkomen dat de plant niet uitkomt of in het gunstigste geval alleen met wat bladeren. Daarnaast voorkom je hiermee ook dat de plant in een vochtige omgeving komt te staan (dus zal wegrotten).
  • Zorg bij het planten dat de wortels van de pioenroos op een gelijkmatige manier zijn verspreid. 
  • Vul het gat met vruchtbare grond en druk dit voorzichtig aan.
  • Plaats een stokje met naam aanduiding op de plek waar je de plant hebt geplaatst. Hiermee geef je jezelf een reminder dat deze plant hier in de periode rond februari/ maart zal uitkomen en dat je geen andere planten in de directe omgeving plaatst om ervoor zorg te dragen dat de pioenrozen aan voldoende voeding en vocht kan komen om zich te ontwikkelen. 
  • Zorg vooral in de eerste periode voor een regelmatige watervoorziening. Omdat de wortels niet in een te natte grond mogen staan is het een betere keuze om regelmatig een beetje water te geven dan in één keer een grote hoeveelheid. 
  • Het is het beste als je de plant direct na aankoop kunt planten. Zorg er dan ook voor dat de plantgaten al gegraven zijn voordat je de planten gaat halen. 

Wanneer Pioenrozen bemesten?

Pioenrozen zijn planten die een behoorlijke behoefte aan voeding hebben. Het kan dan ook planten die bekend staan als behoorlijke eters. Dit benadrukt het belang dat de grond waarin de planten staan, voldoende vruchtbaar moet zijn of gehouden moet worden met bemesting op organische basis. Deze bemesting heeft een veel effectievere werking dan meststoffen die uit chemische bestanddelen bestaan. Daarnaast zijn deze meststoffen veel minder schadelijk voor het milieu. Het is aan te raden om te bemesten voordat het flink gaat regenen of goed te sproeien na het bemesten. Hierdoor komen de voedingsstoffen uit de mest vrij.  

Moeten pioenrozen gesnoeid worden?

Net als veel andere planten, kun je er het beste voor kiezen om pioenrozen in het najaar af te knippen tot zo’n 3-5 cm hoogte. Dit komt misschien wat rigoureus over maar maak je géén zorgen. Je voorkomt hiermee het ontstaan van schadelijke schimmels. Laat de afgeknipte planten gerust liggen, dit is immers een uitstekende schuilplaats voor kleine insecten. 

 In het vroege voorjaar zul je zien dat deze plant zich behoorlijk ontwikkeld heeft en klaar is voor de eindsprint naar die indrukwekkende bloemen explosie. Je kunt de plant hierbij nog een handje helpen door de bijknoppen (als deze net zo hoog zijn als de hoofdknop) weg te halen. Je zorgt er met dit “pluizen” voor dat de plant alle energie kan steken in de hoofdknop en je hierdoor nog mooiere bloemen krijgt.

Je kunt pioenrozen vermeerderen door de plant te scheuren. Realiseer je dan wel dat de planten de eerste twee jaar geen bloemen geven.  

Pioenrozen

Verschillende soorten pioenrozen

Zoals aangegeven zijn er ongeveer 1000 soorten pioenrozen verkrijgbaar. We hebben de meest gangbare variëteiten van deze plant voor je op een rijtje gezet en hieronder de verschillende kenmerken van de soorten voor je in kaart gebracht.
  • Paeonia (LD) 'Sarah Bernhardt', bloemkleur: lichtroze
  • Paeonia (LD) ‘Alexander Fleming’, bloemkleur: roze
  • Paeonia (LD) 'Karl Rosenfield', bloemkleur: rood-roze
  • Paeonia (LD) 'Duchesse de Nemours' bloemkleur: wit
  • Paeonia 'Dancing Butterfly', bloemkleur: roze
  • Paeonia Suffruticosa Geel, bloemkleur: geel

Wanneer zijn pioenrozen verkrijgbaar?

De weersomstandigheden zijn voor een deel bepalend wanneer de bloeiperiode van pioenrozen is en wanneer bloeiende pioenrozen volop verkrijgbaar zijn. Dit zijn dan uiteraard de pioenrozen in pot. Over het algemeen zal deze periode liggen tussen de maanden maart en juli. De stelregel is eenvoudig: hoe eerder de lente goed doorbreekt in ons land, hoe eerder de kleurrijke pioenrozen verkrijgbaar zijn. Het is uiteraard wel mogelijk om gedurende het gehele jaar door pioenrozen te krijgen maar dit zijn geïmporteerde planten die hierdoor meteen een stuk duurder zijn. 

Als je de pioenrozen in het najaar aanschaft en gaat planten, ben je uiteraard helemaal niet afhankelijk van een bloeiperiode. Daarnaast geef je deze “kale pioenrozen” alle gelegenheid om aan de ondergrond te wennen en op kracht te komen. Hoe eerdere de pioenrozen de grond in gaan, hoe beter het wat dat betreft is.

Is het verstandig om pioenrozen in pot te bestellen?

Zoals aangegeven, zijn pioenrozen ook veelvuldig in pot te bestellen. Je zorgt hiermee dat je direct een mooi bloeiende plant tot je beschikking hebt. Het is wel goed om te realiseren dat deze pioenrozen een stuk kwetsbaarder zijn dan de “kale pioenrozen”.  De reden hiervoor is dat de planten in pot een ander wortelgestel aanmaken in vergelijking met planten die in de vrije natuur staan. In de praktijk komt het erop neer dat de laatstgenoemde planten zorgen voor een reservevoorraad voedingsstoffen in de wortels. Hierdoor wordt een wortelstructuur veel sterken. Pioenrozen in pot zullen dit niet doen omdat deze planten in verrijkte aarde staan. De hoeveelheid voedingsstoffen in deze aarde is echter niet oneindig. Hierdoor heeft een potplant veel minder kracht voor de productie van bloemen.

In de praktijk betekent het bovenstaande dat de pioenroos in pot het eerste jaar wel zal bloeien maar als je deze vervolgens in je tuin plant een tijdje niet in bloei zal staan. Het formaat van de pot zal een rol spelen hoe lang deze periode zal zijn. Hoe groter de pot, hoe korter de periode is. 

Het bovenstaande schetst wel een beetje waarom het lastig is om een pioenroos een langere tijd goed in een pot te onderhouden. Hierdoor heeft de pioenroos het imago gekregen dat het een moeilijke plant is. In de tuin bewijst deze eye catcher echter het tegendeel en is het juist een sterke plant waarvan je vele jaren plezier zult hebben!

Wat kost een pioenroos?

De prijs voor pioenrozen wisselt erg sterk en is uiteraard afhankelijk van beschikbaarheid. 

Mocht je de exacte prijzen willen weten, kun je het best even een mail sturen naar info@florum.nl. Wij kunnen je hierover vanzelfsprekend persoonlijk even informeren.

Pioenrozen kopen?

Heb je interesse om pioenrozen te kopen? Hiervoor kun je uitstekend bij de Plantenwijzer van Florum terecht. Stuur hiervoor gerust een mailtje naar info@florum.nlJe kunt hier uiteraard ook terecht voor al jouw vragen over pioenrozen die we hierboven niet hebben behandeld of voor persoonlijk advies over het gebruik van deze mooie sierplanten. Maak gerust gebruik van onze lange ervaring en uitgebreide vakkennis op dit gebied als je overweegt om pioenrozen te kopen.

Beplantingsplan maken