De herfst valt vroeg dit jaar en dat is in het bos goed te merken. De paddenstoelen schieten uit de grond waar je bij staat. Dat is ook te merken op de huisartsenpost. Ruim 180 mensen hebben zich gemeld nadat ze mogelijk giftige paddenstoelen hebben gegeten. Dat is van meer dan 30 procent ten opzichte van het jaar 2016. Is er reden voor zorg?
Ziek van paddenstoelen
In de eerste plaats is het goed om te kijken wie zich met ziekteverschijnselen melden. Een toxicoloog van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) geeft aan dat het in verreweg de meeste gevallen gaat om kinderen die een hap van een verkeerde paddenstoel hebben genomen. De stijging zou ook voor een gedeelte veroorzaakt worden door asielzoekers die per ongeluk de verkeerde paddenstoel eten.
Het is dus vooral belangrijk dat er extra gelet wordt op kleine kinderen. Daarnaast is er wellicht een schone taak weggelegd voor het COA om nogmaals te benadrukken dat ook in Nederland giftige paddenstoelen voorkomen.
Paddenstoelen die veilig zijn om te eten
Er zijn een aantal paddenstoelen die veilig zijn om te eten. De volgende paddenstoelen kan je veilig in een maaltijd verwerken.
Het eekhoorntjesbrood en de Cantharel staan op deze lijst schuingedrukt. Dat is niet omdat deze paddenstoelen niet veilig zouden zijn, maar omdat deze op de lijst met kwetsbare paddenstoelen staan. Je kunt deze wel eten, maar het is niet aan te raden om deze te plukken.
Giftige paddenstoelen
Er zijn ook paddenstoelen die ronduit giftig zijn. De meest gevaarlijke is de groene knolamaniet. Het verraderlijke van deze paddenstoel is dat een kleine knolamaniet (of groene knolzwam) net op een champignon lijkt. Deze paddenstoel kan ook voor volwassenen dodelijk zijn. Daarnaast zijn er nog een aantal paddenstoelen die wel gevaarlijk kunnen zijn, maar niet dodelijk zijn voor volwassenen. Let op: deze paddenstoelen kunnen een nog ergere uitwerking hebben op kinderen en honden.
Dit zijn onder meer giftige paddenstoelen:
- Bundelmosklokje
- Giftige gordijnzwam
- Gegordelde parasolzwam
- Kleverige knolamaniet
- Moederkoren
- Panteramaniet
- Voorjaarskluifzwam
Paddenstoelen als maaltijd
Paddenstoelen worden echter ook steeds vaker door autochtone Nederlanders verzameld en in een maaltijd verwerkt. Daar is op zich niets mis mee. Paddenstoelen kunnen in veel gerechten verwerkt worden en als ze zo in de open natuur geplukt worden, dan lijkt het nog een duurzame manier om aan ingrediënten te komen ook. Daar moeten echter wel een paar kanttekeningen bij geplaatst worden.
Paddenstoelen plukken kan linke soep zijn
In de eerste plaats is het goed om op te merken dat je echt moet weten wat je doet als je paddenstoelen gaat plukken. Van bijna iedere paddenstoel bestaat er een variant die bijna identiek is aan de ‘gezonde’ paddenstoel. Bij het verzamelen van paddenstoelen kun je daarom gebruik maken van een app, die je helpt de paddenstoel te herkennen, maar je moet daar zeker niet blind op varen. Je moet echt weten waar je mee bezig bent als je paddenstoelen gaat plukken.
Wat moet je doen als je een giftige paddenstoel hebt gegeten?
Er zijn twee dingen die erg belangrijk zijn om te doen als je denkt dat je een giftige paddenstoel hebt gegeten. In de eerste plaats moet je direct naar je huisarts gaan. Dit moet je ook doen als je na het eten van een paddenstoel ziek bent geworden, maar de klachten zijn over gegaan. Dat kan namelijk maar tijdelijk zijn. Van sommige paddenstoelen ga je namelijk eerst tijdelijk braken, waarna de klachten ophouden. De klachten houden wel op, maar het gif kan nog steeds de organen aantasten.
Paddenstoelen plukken kan illegaal zijn
In principe mag je geen paddenstoelen plukken. De bossen zijn in de meeste gevallen eigendom van Staatsbosbeheer, en anders behoort de grond wel aan iemand anders toen. Natuurlijk zijn de meeste boswachters niet zo streng op het plukken van een paar paddenstoelen, alleen het moet wel binnen de perken blijven. Zeker nu steeds meer mensen paddenstoelen gaan plukken moet ervoor gewaakt worden dat er niet teveel paddenstoelen uit het bos verdwijnen.
Staatsbosbeheer heeft als regel dat er 250 gram aan paddenstoelen geplukt mag worden. Dat is voldoende voor een maaltijd. Maar let op: er zijn ook gebieden waar een algeheel plukverbod heerst. Daar worden boetes uitgeschreven als je toch paddenstoelen plukt. Daarnaast is het ook goed om je te realiseren dat die regel er niet voor niets is. Het is niet zo dat de boswachter je de paddenstoelen misgunt, maar die paddenstoelen vervullen een rol in het ecosysteem. Aangezien de natuur van ons allemaal is, is het wellicht alleen al daarom goed om geen paddenstoelen te plukken.
Veilig en legaal paddenstoelen plukken
Als je veilig en legaal paddenstoelen wilt gaan plukken, dan zijn daar zeker mogelijkheden voor. Er worden door diverse natuurorganisaties zogenaamde paddenstoelen-excursies georganiseerd. Tijdens een dergelijke excursie ga je met een expert mee op pad en laat hij of zij je zien welke paddenstoelen je wel en niet kunt eten.
Dit heeft een aantal voordelen. In de eerste plaats krijg je een mooie wandeling door de natuur en vertelt een expert je veel meer over paddenstoelen. In de tweede plaats kun je op een veilige en legale manier aan je verse paddenstoelen komen en in de derde plaats weet je zeker dat je een maaltijd kunt gaan maken met heerlijke verse paddenstoelen.
