Een systeem om planten automatisch water te geven past uiteraard perfect in een onderhoudsvriendelijke tuin. Je bespaart hiermee jezelf een hoop werk, want het water geven van planten is echt noodzakelijk om de planten in je tuin in leven te houden. Uiteraard zal Pluvius je regelmatig helpen, maar tegenwoordig lijkt hij ook wel eens een langere periode wat minder actief. In dat geval zul jij de natuur een handje moeten helpen om je planten water te geven. Als je dit automatisch laat doen, heeft dit vele voordelen!
Er zijn een aantal onderhoudstaken die steeds weer terug zullen komen als je een tuin hebt. Als je diverse mensen vraagt wat de belangrijkste onderhoudswerkzaamheden zijn in de tuin, is de kans groot dat je dezelfde vijf antwoorden krijgt:
- Het maaien van het gazon;
- Het onkruid wieden;
- Het snoeien van bomen en planten;
- Het verrijken van de bodem (de meeste mensen zullen dit eenvoudigweg “het bemesten”) noemen;
- Het bewateren van planten en het gazon.
Deze blog gaat over dit laatste punt, want hier is véél over te vertellen.
Uiteraard vind je elders op mijn website veel informatie over de andere onderwerpen.
Waarom vocht essentieel is voor planten om zich te ontwikkelen
Planten hebben vocht nodig om te kunnen overleven. Je kunt dit vocht gerust zien als één van de bouwblokken voor ontwikkeling van planten. Het is een onderdeel van het fotosynthese proces, het proces waarin gebruik wordt gemaakt van licht om suikers te maken van koolstofdioxide, water, en voedingsstoffen. Als één van deze blokken ontbreekt, kunnen planten zich niet ontwikkelen.
Binnen deze vier bouwblokken kunnen we een heel duidelijk onderscheid maken:
- Op zonlicht en koolstofdioxide (CO2) kunnen we géén (directe) invloed uitoefenen;
- Op de minerale voedingsstoffen (zoals meststoffen) en water kunnen we wél invloed uitoefenen. We kunnen immers zelf bepalen welke soorten meststoffen we aan de grond toedienen en op de vochtigheidsgraad van de bodem hebben we (weliswaar voor een deel) ook invloed, zelfs als we niet thuis zijn.
Hoe vaak en wanneer planten water geven?
Als je je afvraagt hoe vaak en wanneer je je planten water moet geven kan ik je gerust stellen. Je bent er niet het gehele jaar mee bezig. Over het algemeen is de natuur uitstekend in staat om het leven te reguleren. In de meeste gevallen is menselijke tussenkomst niet nodig. Er zijn momenten dat een beetje hulp wél gewenst is. Je kunt hierin grofweg twee situaties onderscheiden:
De eerste situatie is bij het inzaaien van een nieuw gazon of beplanting. Als je nieuwe beplanting aanlegt, moeten de wortels zich settelen in de nieuwe locatie. Hierbij is vocht wel belangrijk. Je planten zullen het erg waarderen als je ze daarmee helpt.
Als de wortelstructuur zich ontwikkeld heeft, wordt de plant een stuk “zelfstandiger”. Een plant met een goede diepe wortelstructuur is uitstekend in staat om zichzelf te redden met betrekking tot de vochtvoorziening. De wortels van dit soort planten zijn dusdanig goed ontwikkeld dat ze uitstekend in staat zijn om het vocht uit diepere lagen van de bodem te halen. Hiermee maakt de plant dan gebruik van grondwater, regen of dauw maar er zijn ook delen van het jaar waarin er een tekort is aan water. Dan zijn de planten van jou afhankelijk. Dit is dan ook de tweede situatie wanneer je planten water moet geven.
Op het moment dat er minder vocht beschikbaar is, is het goed om de planten te bewateren. Dit is uiteraard het geval als de zon goed begint te schijnen in het voorjaar, maar zeker ook in een droge, hete zomer.
Hoe dit precies in elkaar steekt is wel interessant om te weten:
Je moet weten dat een bodem een vochtreserve opbouwt in de eerste 30 tot 40 cm. Als de bovenkant van de bodem verdampt, gebruikt de bodem deze reserve voorraad. De vochthuishouding wordt dan van onderaf aangevuld.
In een lange droge periode droogt de grond uit en wordt waterafstotend. Het gevolg is dat vocht veel minder makkelijk in de grond trekt en snel verdampt. Hierdoor beschikt de bodem niet meer over de eerdere genoemde vochtreserve. In dat geval zul je de bodem moeten bewerken om een losse bodemstructuur te creëren. Je kunt deze situatie voorkomen door de natuur een handje te helpen en je planten en je gazon water te geven.
5 zaken die vaak misgaan bij het besproeien van de tuin
Het besproeien van de tuin lijkt een heel eenvoudig klusje die je op diverse manieren kunt uitvoeren. Er zijn echter ook een aantal zaken die hierin heel erg fout kunnen gaan. Ik zet ze in willekeurige volgorde voor je op een rijtje:
- De verkeerde samenstelling van het water. Slootwater kan vervuild zijn, waardoor het minder geschikt is om in de tuin te gebruiken. Kraanwater is voldoende beschikbaar maar hier moeten we uiteraard zuinig op zijn, zeker in droge periodes. Daarnaast bevat dit water een te hoog gehalte aan kalk. Leidingwater is dus niet noodzakelijkerwijs het beste water voor je tuin. Het regenwater is dus “puurder” en beter voor de plant. Het opvangen en gebruiken van hemelwater is dan ook de beste optie. Je kunt dus het beste dit water gebruiken om je tuin van water te voorzien.
- Er is geen goede verdeling van het water als er wordt gewerkt met een gieter, tuinslang of een statische installatie (die één richting op sproeit en niet flexibel ingesteld kan worden). Hierdoor ontstaan er plassen doordat de bodem zoveel water op één specifieke plaats niet kan verwerken. Wortels van planten kunnen hierdoor gaan rotten. Daarnaast kunnen planten ook door de kracht van het water beschadigen.
- Er is een verkeerde gedachtegang bij het watergeven van planten. Als je één keer een grote hoeveelheid water geeft heeft het veel minder effect dan geregeld wat minder water geven. Als de bodem droog wordt moet je de frequentie verhogen en dus niet de hoeveelheid water.
- Er wordt op het verkeerde moment gesproeid. Als het lekker zonnig is of als de grond lekker warm is geworden door de zon, zal er veel water verloren gaan door verdamping. Dit kun je het beste zo vroeg mogelijk in de ochtend doen. Je beplanting heeft dan gedurende de dag ruim voldoende tijd om te drogen. Hiermee verklein je de kans op schimmels. Het drogen zal gedurende de nacht een stuk minder makkelijk gaan.
- De natuur en het water geven van de planten in de tuin heeft niet de prioriteit in ons drukke leven. Veel mensen doen dit even “tussendoor” als er toevallig even tijd is. De natuur heeft echter géén agenda en weet niet wanneer er een belangrijke wedstrijd wordt gespeeld of wanneer het vakantietijd is.
Planten water geven vakantie of afwezigheid
Heb je even géén gelegenheid om je plantjes water te geven?
Je kunt uiteraard de buren vragen of ze je planten water geven bij vakantie of afwezigheid, maar niet iedereen heeft deze mogelijkheid. Daarnaast kan dit een best grote opgave zijn als je nét niet beschikbaar bent in een droge periode. Zoals aangegeven is het de beste keuze om je planten met regelmaat water te geven en niet te kiezen voor in één keer een grote hoeveelheid.
Daarnaast moet je ook rekening houden met de oppervlakte van je tuin.
Als je een tuin hebt van een grote afmeting, kan het een vrij arbeidsintensief klusje zijn als jij (of de buurman) met een gieter aan de gang moet en dan veel meters moet afleggen.
De keuze voor de tuinslang en de sproeier lijkt dan een betere keuze, maar je kunt het jezelf nóg makkelijker maken door te kiezen om je tuin te laten beregenen door een automatische installatie (de automatische beregening) Gemak dient de mens toch?.
Waarom systemen om planten automatisch water te geven uitstekend passen in een onderhoudsarme tuin
Als je de beschikking hebt over een systeem om planten automatisch water te geven maak je het jezelf makkelijker. Je kunt het een beetje vergelijken met een robotmaaier. Dit apparaat zal op ieder gewenst moment je tuin gaan verzorgen.
Je hoeft dus geen seconde van je kostbare tijd vrij te maken om je tuin te beregenen.
Je hoeft niet vroeg je bed uit omdat dit het beste moment is om je tuin te onderhouden en je hoeft die belangrijke wedstrijd ook niet te missen. Je kunt zelfs met een gerust hart op vakantie en erop vertrouwen dat je tuin er perfect bij staat als je terug komt.
Hiermee passen systemen om planten automatisch water te geven uitstekend in een onderhoudsarme tuin. Je hebt er immers géén omkijken naar!
Verschillende beregeningssystemen
Een systeem om planten automatisch water te geven wordt ook wel een beregeningssysteem genoemd. Er zijn grofweg twee verschillende beregeningssystemen:
- Het sprinklersysteem
- Het druppelirrigatiesysteem
Een sprinklersysteem voor het automatisch water geven van de planten in je tuin
Een sprinklerinstallatie is eigenlijk goed te vergelijken met het handmatig begieten of beter gezegd met het besproeien van je tuin. Bij een sprinklerinstallatie worden er sprinklers in de grond aangebracht, waardoor water verspreidt kan worden. De meest geavanceerde installaties zijn zo ontworpen ze alleen boven de grond komen als ze in werking worden gezet en weer onder de grond verdwijnen als ze niet gebruikt worden.
Voor- en nadelen van sprinklerinstallaties voor in de tuin
Uiteraard hebben sprinklerinstallaties voor in de tuin een aantal voor- en nadelen.
Ik zal ze voor je op een rijtje zetten:
- Sprinklers verspreiden het water over een groot oppervlak;
- Sprinklers zijn makkelijk aan te leggen;
- Sprinklers blijven los van de omgeving altijd hun water verspreiden,
- Met sprinklers is het mogelijk om een tuin automatisch te bewateren.
- Sprinklers gaan minder efficiënt met water om en zijn minder gericht in te zetten. Water komt ook neer op plaatsen waar het niet nodig is, zoals op tuinpaden.
- De druppels kunnen op de bladeren van een plant terecht komen en als vergrootglas werken voor zonnestralen. Hierdoor kan de plant beschadigen en brandwonden oplopen.
Twee soorten sprinklers om je planten automatisch te bewateren
Er zijn uiteraard diverse sprinklersystemen verkrijgbaar. De verschillen per systeem zijn te vinden in de karakteristieke kenmerken van de installatie en capaciteit (en/of sproeioppervlak) van de sprinkler. Daarnaast zal de keuze voor een geschikte sprinkler om je planten automatisch te bewateren vooral afhangen van de sproeihoek van het apparaat.
Hierin zijn twee soorten te onderscheiden:
- Een sprinkler met een statische kop zal het water slechts in één richting sproeien. Door een harde straal kun je hierdoor planten beschadigen.
- Een sprinkler met een draaiende kop zal het water over je tuin verspreiden. Dit geeft je veel meer mogelijkheden. Hierbij kun je immers het water over grotere oppervlakten en op verschillende hoogtes verspreiden. Het nadeel van dergelijke koppen is echter wel dat de kans op verspilling van water groter is.
Druppelirrigatie-methode, automatisch planten water geven op een efficiënte wijze
Een druppelirrigatie-methode is nét het tegenovergestelde van een sprinkler beregeningssysteem en gaat op een zeer efficiënte manier met water om. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een klein buisje of een poreuze slang. Er wordt continu een heel klein beetje water afgegeven. De term “klein beetje water” kun je letterlijk nemen, want we praten hierbij over druppeltjes.
De methode geeft op een dusdanig gedoseerde manier water af, dat je gerust kunt spreken over een zeer effectief beregeningsysteem. Waar bij ee sprinklerinstallatie relatief veel water verspild wordt (omdat het bijvoorbeeld weglekt of niet op de juiste plaats terecht komt), is dit bij een irrigatiesysteem niet het geval. Er is sprake van een effectieve inzet van water dat (bijna) direct bij de wortels van een plant wordt afgeleverd. Dit systeem werkt continu, je hoeft er niet voor wakker te blijven en zelfs niet thuis te zijn. Het systeem wordt veelvuldig gebruikt door de tuinbouw en in tuinen van openbare instellingen.
Voor- en nadelen van een druppelirrigatie-methode om automatisch planten water te geven
Ook de voor- en nadelen van een druppelirrigatie-methode om automatisch planten water te geven zal ik voor je op een rijtje zetten:
- Met een druppelirrigatie-methode als beregeningssysteem wordt ontzettend veel water bespaard.
- Je bent verantwoord bezig met water in de periode dat het water het hardste nodig is.
- Een druppelirrigatie-methode is een vrij precies beregeningssysteem en minder geschikt om grote oppervlaktes van water (zoals gazons) te voorzien.
- Het systeem is minder flexibel. Je bent genoodzaakt om het systeem volledig om te leggen als je je tuin gaat herinrichten.
Wanneer welk systeem om je planten automatisch water te geven?
Als je enthousiast bent, en die kans is groot, zul je wellicht de vraag stellen wanneer je welk systeem gebruikt om je planten automatisch water te geven. Zoals aangeven is de oppervlakte wel van belang bij deze keuze. Je kunt planten gericht bewateren met een druppelirrigatie-methode, maar voor grotere oppervlaktes heb je toch echt een sprinkler (eventueel met een draaiende kop) nodig.
Daarnaast speelt je beplanting hier zelf een grote rol in. Rozen en hagen zullen beschadigen door te veel water of een te sterke kracht hiervan op hun bladeren. Het druppelsysteem wordt vooral ingezet bij gewassen, hagen en struiken. Een sprinkler gebruik je voor het automatisch water geven van gazons, borders en andere gebieden waar de oppervlakken over het algemeen groter zijn. Uiteraard is het ook mogelijk om beide systemen naast elkaar te implementeren.
Letterlijk automatisch je planten water geven
Zoals je zult merken, zijn er diverse mogelijkheden om je tuin van voldoende vocht te voorzien, zonder dat je er zelf (of je buurman) er heel veel moeite voor hoeft te doen. Het enige wat er van jou gevraagd wordt, is dat je de kraan op het juiste moment openzet. Ook daarin kun je geholpen worden. Dit kan op een moderne computergestuurde manier. Hiermee kun je je planten letterlijk automatisch water geven!
Een besproeiingscomputer is een intelligent systeem dat je in je tuin plaatst. Je kunt hiermee aangeven op welk tijdstip je je planten automatisch water laat geven. Hiermee kun je dit doen als de omstandigheden het best zijn, dus smorgens vroeg (zonder hiervoor je wekker te hoeven zetten).
Daarnaast zijn er zogenaamde droogte sensoren ontwikkeld. Dit is de volgende stap in de ontwikkeling op het gebied van tuinonderhoud. Met deze sensoren “weet” de besproeiingscomputer hoe droog het is op een bepaalde plaats in de tuin. Vervolgens kan het systeem berekenen hoe lang het moet sproeien om de grond van voldoende water te voorzien. Je zorgt hiermee dat de tuin op deze manier precies genoeg water krijgt en het systeem gaat dan ook op een efficiëntere manier om met water. Een beter voorbeeld van een onderhoudsvriendelijke tuin kunnen we niet geven.
Meer lezen over een onderhoudsvriendelijke tuin?
Zoals je begrepen zult hebben, past een beregeningssysteem perfect in een onderhoudsvriendelijke tuin. Wil je meer lezen over een onderhoudsvriendelijke tuin? Dan verwijs ik je graag naar het e-book wat ik over dit onderwerp geschreven heb.
Ik geef je hierin inzichten hoe je maximaal genieten van je tuin waar je zo min mogelijk werk aan hebt.
Download nu dit e-book volledig GRATIS en zonder verplichtingen via deze link en maak gebruik van deze informatie. Je gaat toch niet urenlang ploeteren in je tuin als je daar géén zin in of de gelegenheid niet voor hebt?!
Vincent Rondwijk
op 05 Jun 2019