Tuin bemesten in 4 eenvoudige stappen!

Bij het bemesten van je tuin wil je graag hoe je dit moet aanpakken. Daarom heb ik voor jou een handig stappenplan opgesteld, die hieronder staat beschreven. Ik laat je stap voor stap zien waar je rekening mee moet houden, zodat je niets kunt vergeten tijdens het proces. Maar ook leg ik uit wat je juist wel én niet moet doen bij het bemesten van je tuin. Met onderstaande stappen weet je precies welke acties je moet ondernemen bij het bemesten van je tuin:

1. Bodem en grondsoort bepalen
2. De juiste voedingsstoffen kiezen
3. Mest, compost of bodemverbeteraars?
4. Bepalen wanneer en hoe je jouw tuin moet bemesten

Stap 1: Bodem en grondsoort bepalen

Om de planten in je tuin op de juiste manier te kunnen verzorgen is er eerst wat basiskennis nodig. We beginnen dan ook met het bepalen van de grondsoort, zodat je altijd de juiste voedingsstoffen aan je tuin toevoegt.

Waarom mijn tuin bemesten?

Waarom je je tuin moet bemesten is eenvoudig uit te leggen. Planten hebben licht, lucht, water en voeding nodig om te kunnen groeien. Licht en lucht vinden ze boven de grond, water en voeding moet onder de grond gevonden worden.

De functie van mest in je tuin is eenvoudig uit te leggen: het zorgt voor een verbetering van de voedingsbodem. De meeste bodems kunnen niet aangemerkt worden als ideale omstandigheden voor de beplanting in je tuin. De kwaliteit van deze voedingsbodem kun je verbeteren door het toedienen van de juiste kwaliteit mest. In mest zitten immers die voedingsstoffen die essentieel zijn voor de groei van de planten in je tuin. Deze voedingsstoffen zitten vaak niet in voldoende mate in de bodem. Daarom is het goed om de natuur af en toe een handje te helpen door je tuin “bij te voeden”.

Een goede kwaliteit mest is niets anders dan een juiste samenstelling van voedingsstoffen die de groei en ontwikkeling van je planten zullen bevorderen. Met het bemesten van je tuin voorkom je dus dat de grond in de tuin “arm” wordt en je beplanting niet van de juiste hoeveelheid voeding kan worden voorzien.

In een rijke, luchtige voedingsbodem groeien en bloeien de planten in je tuin goed.

Dit brengt je tuin in een opwaartse spiraal:

1. Een goede voedingsbodem zorgt voor gezondere planten →
2. De planten groeien en bloeien goed en zijn sterk →
3. De planten zijn hierdoor gezonder en dus minder snel ziek →
4. Je hebt veel minder bestrijdingsmiddelen nodig →

En dit is weer beter voor het milieu!

De basis is dus een goede voedingsbodem, maar is iedere bodem in Nederland een goede voedingsbodem? Het antwoord is nee, bijna géén enkele bodem is ideaal. Zeker als je diverse verschillende soorten planten hebt staan zal dit erg lastig zijn.

Hiermee komt de volgende vergelijking met de mens naar boven:

Zoveel mensen zoveel wensen,

maar iedere plant voor je deur heeft ook zijn eigen voorkeur!

Voor een goede voedingsbodem zijn twee elementen belangrijk:

• De juiste voedingsstoffen voor de planten;
• Een goede bodemstructuur zodat de wortels van de planten deze voeding dan ook daadwerkelijk kunnen bereiken.

Bij stap 2 vertel ik meer over de juiste voedingsstoffen, maar laten we beginnen bij het begin: de bodem.

Test zelf of je bodemstructuur in orde is

Een optimale bodemstructuur is een bodem die zich kenmerkt door een vrij losse structuur zodat het goed kan ademen. Dit geeft de wortels de ruimte om voedingsstoffen op te nemen en zich goed te ontwikkelen. Daarnaast zal een “luchtige bodem” veel makkelijker vocht kunnen vasthouden en zul je dus veel minder te hoeven sproeien.

Het is overigens makkelijk te testen of je bodemstructuur in orde is. Hiervoor hoef je alleen maar een schep ter hand te nemen en een kuil te graven. Aan de grond die je afgraaft kun je goed afleiden of je een losse bodemstructuur hebt. Grond die kruimelig uiteenvalt, kun je aanmerken als luchtige bodemstructuur.

Als dit niet het geval is, wil dit niet zeggen dat je grond onvruchtbaar is en daardoor ongeschikt om een mooie vruchtbare tuin aan te leggen en te onderhouden. Vrijwel iedere grondsoort is geschikt om een mooie tuin op te creëren. Je zult echter wel wat meer arbeidsintensieve handelingen moeten verrichten om ervoor te zorgen dat de mest ook daadwerkelijk de wortels van de planten in je tuin zullen bereiken. Je zult de mest door de bovenlaag van de tuin moeten scheppen.

Welke grondsoort heb je?

Om je een beeld te geven of je je schep binnen handbereik moet houden deel ik het volgende lijstje met je. In Nederland zijn zo’n vier grondsoorten te onderscheiden, die sterk van elkaar verschillen met betrekking tot de structuur:

• Kleigrond, te herkennen aan plakkerige delen die in grote brokken uiteenvallen bij het scheppen. Gronddeeltjes hebben een fijne structuur. Kleigrond houdt het water goed vast en is heel erg vruchtbaar.
• Zandgrond valt makkelijk uit elkaar. De gronddeeltjes hebben een grove structuur die korrelig aanvoelt. Deze grond is goed waterdoorlatend waardoor ook voedingsstoffen snel wegspoelen.
• Zwavelgrond is de tussenvorm van klei- en zandgrond. Dit is de meest ideale voedingsbodem voor je tuin want deze grond zal het water én de voedingsstoffen redelijk goed vasthouden.
• Veengrond heeft een zwarte kleur, die eigenlijk gevormd wordt door een dikke laag vergane takken en bladeren. Veengrond heeft dus een “compost karakter”. Het zal je dan ook niet verbazen dat deze grond zeer vruchtbaar is. Veengrond heeft een vochtige poreuze structuur.

Floramix voor het bemesten van je tuin

Als je kiest voor Floramix voor het bemesten van je tuin zullen je (fruit)bomen, heesters, (vaste)planten, siergrassen en haagplanten dé ultieme voeding krijgen die ze nodig hebben. De Floramix Blossom korrels werken optimaal als je het vier keer per jaar strooit. De langdurige werking van deze meststof zorgt ervoor dat de tuin het hele jaar optimaal is voorbereid op ieder seizoen.

Stap 2: De juiste voedingsstoffen kiezen

Nu we stap 1 hebben gehad, kunnen we bepalen welke voedingsstoffen nodig zijn. Dit komt allemaal heel technisch over en kan afschrikken, daarom geef ik je de belangrijke informatie over deze voedingsstoffen. Je kan altijd een bodemonderzoek laten uitvoeren, mocht je echt zeker willen weten welke voedingsstoffen ontbreken.

Voedingsstoffen voor tuinplanten

Je tuinplanten hebben een mix nodig van de volgende diverse voedingsstoffen:

• Stikstof (N);
• Fosfor (P);
• Kalium (K);
• Magnesium (MgO);
• Zwavel (S);
• Calcium (CA).

Deze elementen vormen de basisvoeding voor een plant en zijn dan ook in voldoende mate in mest terug te vinden. Om je een beeld te vormen van het belang van deze hoofdelementen is het goed om inzicht te hebben in de functie van deze stoffen voor de ontwikkeling van de plant.

Stikstof speelt een belangrijke rol voor de bovengrondse plantendelen en heeft invloed op de kleurstelling en de vorming van eiwitten.

Fosfor heeft juist een belangrijke rol in de ontwikkeling van de wortels, de onderste plantendelen dus.

Kalium heeft een belangrijke transporterende rol. Dit mineraal zorgt voor het transport van de sapstroom in planten alsmede voor de aanmaak van suikers die zorgen voor stevigheid van de plant.

Magnesium is een ondersteunende voedingsstof die de groei en de kleurstelling (het pigment) van de plant ondersteunt en versterkt. Deze stof zorgt voor het transport van zuurstof.

Zwavel zorgt voor de vorming van eiwitten en voor het intern transport van voedingsstoffen.

Calcium is een goede neutralisator van zuren. Deze stof zorgt voor een juiste waterhuishouding en levert een bijdrage aan het verstevigen van de celwand.

Naast deze hoofdelementen vind je in mest ook veel sporenelementen zoals ijzer, mangaan, koper, molybdeen, borium, sicilium en zink. Deze sporenelementen dienen om de weerstand en het ziektewerend vermogen van een plant te bevorderen, het zorgen voor een goede stofwisseling van de plant en een optimaal hormoon transport.

Deze elementen vormen de basisvoeding voor een plant en zijn dan ook in voldoende mate in mest terug te vinden. Om je een beeld te vormen van het belang van deze hoofdelementen is het goed om inzicht te hebben in de functie van deze stoffen voor de ontwikkeling van de plant.

Stap 3: Mest, compost of bodemverbeteraars?

Het bemesten van je tuin is geen eenvoudig klusje, ondanks dat dit er af en toe wel op lijkt. Een goed resultaat creëer je als je op het juiste moment, de juiste hoeveelheid van de juiste mest aan je tuin toedient.

Door selectief te bemesten en niet “zomaar wat te strooien” zul je snel een duidelijk resultaat in je tuin zien en hoef je vaak veel minder kilo’s mest te gebruiken. Dit scheelt natuurlijk ook in de kosten.

Als je een goede kwaliteit organische mest gebruikt, zul je al na een paar dagen het resultaat zien. Bij normale weersomstandigheden merk je dat de groei erin komt en dat de planten in je tuin weer een frissere kleur krijgen.

Welke mest is het beste voor de tuin?

Nogmaals, het is niet verstandig om de eerste de beste mest uit een tuincentrum te nemen en deze over je tuin uit te spreiden. Het beste zou zijn om een bodemonderzoek te laten doen en de samenstelling van de bodem vast te laten stellen. Ik kan me wel voorstellen dat je dit wat te ver gaat. In dat geval kan het zeker geen kwaad om te kiezen voor een mix waar alle essentiële voedingsstoffen in verwerkt zijn.

Wat is het verschil tussen mest, compost en een bodemverbeteraar?

De termen mest, compost en bodemverbeteraar worden nog wel eens ten onrechte door elkaar gebruikt. Mest en compost zijn bodemverbeteraars, maar een bodemverbeteraar kan nog niet direct gezien worden als mest. Er zit wel degelijk verschil tussen!

Compost

Compost ontstaat door vertering van plantaardig materiaal. Je kunt dit zien als erg milieuvriendelijk, omdat deze plantenresten bestaan uit nuttige voedingsstoffen die je hergebruikt. Daarom is veengrond zo vruchtbaar. Compost is dus ecologisch gezien een zeer goede oplossing om je grond vruchtbaarder te maken. In een ander artikel heb ik beschreven hoe je zelf compost kunt maken.

Compost zorgt voor een goede balans van het bodemleven. Daarnaast zorgt compost ervoor dat de grond losser wordt en de plantenwortels beter in staat zijn om de voedingsstoffen op te nemen.

Bodemverbeteraars

Deze voedingsstoffen zitten in je bodem. Als dit niet in voldoende mate in de bodem aanwezig is, kun je de bodem extra verrijken met mest, maar niet met een bodemverbeteraar. Hiermee wordt het verschil tussen deze twee supplementen direct duidelijk:

Bodemverbeteraars bewaren het evenwicht tussen lucht, water en vaste deeltjes in de bodem. Het zorgt ervoor dat losse kleine deeltjes samen een evenwichtige structuur vormen met een optimale mix van kleine- en grote poriën. De grote poriën maken de grond luchtig, kleine poriën houden het water vast.

Mest

De samenstelling van de grond kun je dus aanpakken met een bodemverbeteraar, voor extra voeding gebruik je mest. Bodemverbeteraars en meststoffen vullen elkaar dus perfect aan. Als je bodemstructuur niet in orde is ( te nat of niet luchtig genoeg), zal deze de meststoffen niet goed opnemen. Compost vervult een dubbele functie hierin en zal een 2 in 1 rol vervullen bij het creëren van een gezonde tuin.

Als je ervoor kiest om je tuin te bemesten, heb je de keuze uit twee opties:

1. Kunstmest
2. Organische mest

Kunstmest wordt op kunstmatige wijze gemaakt in de fabriek. De samenstelling van deze mest bestaat voornamelijk uit hoge concentraties van stikstof, fosfaat en kalium. Daarnaast is kunstmest niet duur in aanschaf.

Waarom je beter niet voor kunstmest kunt kiezen

Kunstmest bevat de juiste voedingsstoffen, maar heeft niet de juiste samenstelling. Kunstmest bevat immers veel zouten. Hierdoor worden de planten “geforceerd” om de voeding op te nemen, maar deze voeding is vaak niet evenredig met de voedingsbehoefte van de plant. Het gevolg is dat een plant teveel voeding krijgt en juist kwetsbaarder wordt voor ziektes en plagen.

Daarnaast loop je de kans dat de planten gaan verbranden bij zonnig en warm weer. De planten krijgen dan gele bladen en verwelken. Kunstmest is op geen enkele wijze een verrijking voor de bodem en het vervaardigen hiervan is erg belastend voor het milieu. De productie van kunstmest zorgt voor een hoge uitstoot van broeikasgassen.

Waarom je beter wél voor organische meststoffen kunt kiezen

Je kunt dus beter kiezen voor organische meststoffen. Deze meststoffen zijn opgebouwd uit stoffen van plantaardige- en dierlijke oorsprong. Dit is een veel duurzamere oplossing als kunstmest. De werking is trager, waardoor de voedingsstoffen langer in de bodem blijven en er een betere opname kan plaatsvinden door de wortels. Daarnaast is de vervaardiging van deze stoffen vanzelfsprekend niet belastend voor het milieu en zul je veel meer positieve effecten hebben van organische meststoffen in vergelijking met kunstmatige samenstellingen.

Laat de natuur de natuur helpen

Organische meststoffen hebben een tragere werking omdat de voedingsstoffen eerst door het bodemleven moeten worden omgezet naar stoffen die planten kunnen opnemen. Hierdoor zorg je voor een verrijking van het bodemleven. Je zult met deze mest namelijk kleine bodemdieren voeden die weer bijdragen aan een evenwichtige bodemsamenstelling. Je brengt zo de organische cirkel op gang en je zal merken dat de bodem zichzelf zal onderhouden.

Een goede kwaliteit mest voor het juiste resultaat

Zoals ik hierboven al heb aangegeven is het bemesten van je tuin niet een eenvoudig klusje, ondanks dat dit er af en toe wel op lijkt. Een goed resultaat creëer je als je op het juiste moment, de juiste hoeveelheid van de juiste mest aan je tuin toedient. Door selectief te bemesten en niet “zomaar wat te strooien” zul je snel een duidelijk resultaat in je tuin zien en hoef je vaak veel minder kilo’s mest te gebruiken. Dit scheelt natuurlijk ook in de kosten.

Als je een goede kwaliteit organische mest gebruikt, zul je al na een paar dagen het resultaat zien. Bij normale weersomstandigheden merk je dat de groei erin komt en dat de planten in je tuin weer een frissere kleur krijgen. Het is dan ook niet verstandig om bij het eerste de beste tuincentrum een zak mest te kopen die in de reclamefolder of op internet wordt aangeprijsd als speciale aanbieding. Kijk welke voedingsstoffen je tuin nodig heeft en kies bewust voor de juiste mest.

Organische mest kopen

Voor goede organische mest wil ik je verwijzen naar onze eigen Floramix tuinmest. Dit is een 100% biologische mest van een uitstekende samenstelling op basis organische kippenmest. Het voordeel hiervan is dat de wortels van je planten zich goed kunnen ontwikkelen. Een sterke wortel zorgt voor een mooie bloei dus je kunt bij normale omstandigheden rekenen op een mooi zichtbaar resultaat.

Is koemest een meststof of bodemverbeteraar?

Nu we zijn aanbeland bij het verschil tussen een meststof of bodemverbeteraar is het misschien wijs om de aandacht te vestigen op koemest. Veel mensen denken dat ze hun tuin bemesten met koemest, in de naam zit immers het woord “mest” verwerkt.

Toch is dit niet zo, koemest moet je zien als bodemverbeteraar. Dit heeft te maken met de structuur. Koemest bevat immers veel verteerde plantenresten. Dit is namelijk het voornaamste voedsel van een koe. Het bevat dus veel organische stoffen maar weinig voeding. De naamgeving van koemest verwijst naar de manier waarop de koe mest produceert en is hierdoor zeer verwarrend als je dit niet weet.

De functie van het strooien van kalk in een tuin

Ook kalk kan gezien worden als bodemverbeteraar, alleen heeft dit een andere functie als bijvoorbeeld compost. Kalk is géén meststof maar zorgt ervoor dat de voedingsstoffen uit de bodem en dus indirect uit de meststoffen worden opgenomen. De werking van kalk in je tuin heeft betrekking op de beïnvloeding van de zuurgraad van de bodem.

Al het groen in je tuin, groeit het beste bij een bepaalde zuurgraad (pH-waarde). Als de bodem niet een optimale zuurgraad heeft, zullen de gewassen minder voedingsstoffen kunnen opnemen en worden deze kwetsbaarder. Door het strooien van kalk beïnvloed je de zuurgraad van de bodem. Je maakt de grond minder zuur en verhoogt dus de pH waarde door het strooien van kalk. Hierdoor kun je een bodemstructuur veranderen. Het beste resultaat krijg je door twee keer per jaar kalk te strooien, in het voorjaar en in het najaar. Dit mag best al in de vorstperiode of als het sneeuwt. Kalk zorgt ervoor dat sneeuw en ijs gaat smelten en smeltwater wordt makkelijk in de grond opgenomen.

Kalk versterkt immers dus de opname van mest. Daarom moet je dit niet tegelijk of vlak na elkaar over je tuin heen strooien. Hier moet wél een tijdje tussen zitten om de kalk het werk te laten doen. Je kunt het beste een tussenperiode van vier weken hiervoor aanhouden.

Stap 4: Bepalen wanneer en hoe je jouw tuin moet bemesten

Nu we de grondsoort van je tuin weten en we de juiste voedingsstoffen in huis hebben gehaald begint eindelijk het echte werk. Een tuin bemesten is niet zo eenvoudig als het lijkt. Je moet rekening houden met een aantal belangrijke factoren die allemaal een antwoord geven op de vraag: ”Hoe en wanneer moet ik mijn tuin bemesten?”

Veel mensen weten het antwoord niet precies en gaan een beetje op hun gevoel af. Dit zou echter wel eens ten koste kunnen gaan van de uitstraling van je tuin! Als je op een verkeerde manier je tuin bemest, loop je de kans dat je je begroeiing blijvend kunt beschadigen!

Bij deze laatste stap leg ik je uit hoe en wanneer je het beste je tuin kunt bemesten en wat je zeker niet moet doen. Ik leer je over het verband tussen een ideale voedingsbodem en de bodemstructuur. Daarnaast zal ik aangeven welke meststoffen je het beste kunt gebruiken en voor welke stoffen je beter niet kunt kiezen en natuurlijk waarom dit zo is.

Overeenkomst tussen jouw lichaam en je tuin?

Laat ik beginnen met een overeenkomst waar je misschien in eerste instantie niet bij nadenkt.

Weet je dat er een belangrijke overeenkomst is tussen een menselijk lichaam en een tuin?

Zowel een menselijk lichaam als een tuin hebben met regelmaat goede voeding nodig om voldoende energie te krijgen en hierdoor optimaal te kunnen ontwikkelen.

Jij zorgt ervoor dat je een goede mix van voedingsstoffen binnenkrijgt om optimaal te kunnen functioneren. Als je niet goed eet, zul je je op den duur minder sterk voelen en niet optimaal kunnen presteren.

De planten uit je tuin streven er ook naar om de juiste voeding binnen te krijgen, al is dit vanzelfsprekend op een andere manier. Zij halen de voedingsstoffen uit de bodem. Dit, in combinatie met zonlicht, voldoende vocht en frisse lucht geeft hen de energie die ze nodig hebben om zich optimaal te kunnen ontwikkelen.

Hoe bemest ik mijn tuin?

Op de verpakking van de mest die je koopt, staat exact de hoeveelheid mest die je moet gebruiken. Het is verstandig om de mest gedoseerd en gelijkmatig over je tuin te verdelen. Hiervoor zijn mestkorrels uitstekend geschikt. Deze waaien niet snel weg als het stevig waait.

Gebruik niet teveel mest, hiervan worden de planten juist slap en kwetsbaar. Teveel mest zal ook wegspoelen als het regent en dat is natuurlijk zonde. Zorg dat je de mest goed op de grond verspreidt en dat deze niet op de bladeren van de planten terecht komen. Dit zou namelijk schade kunnen veroorzaken aan deze bladeren.

In welke maand moet ik de tuin bemesten?

Veel mensen vragen zich af wat de beste periode is om de tuin te bemesten en hoe vaak ze de tuin moeten bemesten. De vuistregel die je kunt hanteren is dat je dit voor- en tijdens het groeiseizoen van je tuin doet en na de snoei. Het voorjaar is hierbij de belangrijkste periode waarin je zeker je tuin moet bemesten. Dan beginnen ook de bloembollen te groeien. Het bemesten in het najaar doe je om je tuin optimaal te beschermen tegen de aankomende winterperiode.

Als je wilt weten in welke maand je het beste je tuin kunt bemesten kun je het beste de periode van april tot en met oktober in vier blokken delen en aan het begin van ieder blok je tuin van extra mest voorzien. Je weet dan zeker dat dit voldoende is. Zoals je zult begrijpen heeft zandgrond meer mest nodig dan veen- of kleigrond.

Wanneer moet ik mijn tuin bemesten?

Het is wel belangrijk om de tuin na het bemesten van voldoende water te voorzien. Op deze manier trekken de voedingsstoffen uit de mest goed de grond in. Je zult hiervoor de weersverwachting in de gaten moeten houden. Boeren kijken ook naar het weer om te bepalen wanneer zij hun tuin (het land) gaan bemesten. Als de regen uitblijft zul je goed moeten sproeien. Zorg dat je je tuin dan flink water geeft. Let op dat het water overal goed in je tuin terecht komt en de bladeren van de planten niet het water tegenhouden. Zorg dus dat het water ook onder de bladeren terecht komt.

Daarnaast is het goed om je planten na het snoeien van mest te voorzien. De planten zullen immers wel even moeten herstellen van deze snoeibeurt. Dit zal sneller gebeuren als je ze direct wat kan verwennen met een mest van goede kwaliteit. Deze mest zorgt niet alleen voor goede voeding, maar ook dat de (jonge) planten beter groeien en de voeding beter kan worden opgenomen in de bodem.

Waarom je zeker aandacht moet besteden aan het bemesten van je tuin

Door het bemesten van je tuin zorg je dat je optimaal zult kunnen genieten van de mooie uitstraling van jouw buitenparadijs. Wat veel mensen snel over het hoofd zien is dat in je tuin ook veel leven is, dat je niet mag verwaarlozen.

Kom ik terug op de vergelijking tussen het menselijk lichaam en je tuin: je tuin bemesten is vergelijkbaar met het slikken van vitaminepillen. Deze juiste voedingsstoffen zorgen voor een goed energiegehalte die een basis vormt voor een gezond leven. In dit geval van onszelf én de natuur, waar we (gelukkig) onlosmakelijk mee verbonden zijn.

Floramix voor het bemesten van je tuin

Als je kiest voor Floramix voor het bemesten van je tuin zullen je (fruit)bomen, heesters, (vaste)planten, siergrassen en haagplanten dé ultieme voeding krijgen die ze nodig hebben. De Floramix Blossom korrels werken optimaal als je het vier keer per jaar strooit. De langdurige werking van deze meststof zorgt ervoor dat de tuin het hele jaar optimaal is voorbereid op ieder seizoen.

Heb je ook nog een gazon te verzorgen? 

Het zal je misschien opgevallen zijn dat ik je in dit artikel enkel inzichten heb gegeven over het bemesten van de planten in je tuin. Natuurlijk besef ik me dat ook veel tuinen een gazon hebben. Om je grasmat mooi en sterk te houden, is het bemesten van je gazon zeer belangrijk. Hiervoor heb je ook een andere organische mest nodig die speciaal is ontwikkeld voor je gazon.

Je leest er alles over in het artikel dat ik geschreven heb over het bemesten van je gazon.