De fundering van de tuin (grondwerk bij tuinaanleg)

In de eerste fase van je tuinverbouwing ga je een begin maken met de fundering van de tuin. Waarom de fundering? Dat leg ik je in dit artikel uit. De fouten die gemaakt worden zijn misschien niet op korte termijn zichtbaar maar zullen naar verloop van tijd hun tekortkomingen laten zien.

De fundering van de tuin (grondwerk)

In veel gevallen is men hier niet van bewust en, als dit wordt verhaald op de opdrachtnemer is de garantieperiode al verlopen of heeft men geen idee wat er mis is gegaan. Ik noem dat onbewust onbekwaam.

Waarom ik je dit vertel? Ik wil je graag bewust maken van het feit dat deze fase extreem belangrijk is. In veel gevallen is dit ook 1 van de grootste posten in de tuin waar je absoluut niet op moet gaan besparen. Ik vergelijk de fundering altijd heel simpel met die van een woning. Daar wil je ook niet op bezuinigingen. Doe je dat wel? Dan kun je wel nagaan wat de gevolgen kunnen zijn.

Moet je niet willen…

Is het dan heel ingewikkeld? Dat valt wel mee als je kennis van zaken hebt. Er is geen standaard omdat we in Nederland verschillende ondergronden hebben. Voor zandgrond is bijvoorbeeld een hele andere techniek nodig dan wanneer de tuin zich bevindt op de klei of op het veen. Grondwerk bepaal je altijd ter plekke door het graven van proefsleuven en/ of boringen. Op deze manier kun je bepalen welke methode het best is. Vergelijk het me een sondering. Wel kan ik je wat richtlijnen geven die in de meeste gevallen goed uitpakken. Maar let op! Er zijn altijd uitzonderingen en ik benadruk nogmaals het belang om dit ter plekke te controleren en dan pas te bepalen.

Fundering voor (dode) materialen

Op plekken waar verhardingen, half verhardingen en vlonders ontgraaf je de zwarte grond en voert deze af (of verwerkt het elders in de tuin). De dikte van de laag is weer afhankelijk van de ondergrond en moet je ter plaatse gaan bepalen. Op plekken waar de verhardingen intensief gebruikt worden (oprit en parkeerplaatsen) is het raadzaam om eerst een laag van gebroken puin aan te brengen (bij slechte ondergronden is een doek onder het puin verstandig). Deze werk je zo vlak mogelijk af. De puinbaan ga je verdichten met een zware trilplaat.


Vervolgens breng je een laag met vulzand (geel) aan. Deze ga je ook verdichten. Afhankelijk van de te gebruiken materialen kies je ervoor of je de ondergrond gaat stabiliseren of niet.

Let op! Voor keramische tegels geldt een andere verwerking.

Fundering voor levende materialen (bomen, planten en gazon)

Ook voor deze groepen is de fundering essentieel. De oorzaak waarom planten en/ of het gazon het niet goed doen vind je meestal in deze fase. Dat wil je voorkomen en daarmee zet je hier de eerste stap.

Bodemonderzoek

Later in het proces ga je bodemverbetering (meststoffen) toepassen. Ook hierover zijn nogal wat discussies gaande. In tegenstelling tot mijn eerdere uitspraak geldt hier dat men bewust onbekwaam bezig is.

Want eigenlijk begint het vrij simpel (maar wordt het bijna nooit gedaan). Om te weten welke meststoffen je het beste kunt toepassen moet je eerst weten welke waardes de grond heeft. Dat kun je niet zien. Daar kom je alleen maar achter door te meten in de vorm van een bodemonderzoek. Je neemt een aantal monsters en stuurt deze op naar een erkend laboratorium. Gemiddeld zijn de kosten hiervoor slechts een kleine honderd euro. Dit verdien je dubbel en dwars terug in resultaat en nazorg. Niet overslaan dus!

Om je vast voor te berijden op grondsoorten in Nederland en België heb ik de meest voorkomende ondergronden beschreven. Daarnaast lees je ook hoe je een bodemonderzoek doet.