10 siergrassen soorten voor méér rust en eenvoud in de tuin

Er zijn zo’n achtduizend verschillende soorten siergrassen die over de gehele wereld voorkomen. Siergrassen staan bekend als mooie decoratieve grassen die je uitstekend kunt combineren met andere beplanting in je tuin. Allerlei siergrassen soorten brengen een stuk rust in de tuin, maar zorgen tegelijkertijd voor een mooi dynamisch geheel. In dit artikel ontdek je de tien meest populaire siergrassen en zeven misverstanden over siergrassen. Ik weet zeker dat je héél anders tegen een siergras aankijkt nadat je dit artikel gelezen hebt.

Alles over siergrassen

1. Grote diversiteit aan siergrassen soorten
2. Wat is de beste plaats voor siergrassen in je tuin?
3. Hoe maak je een border met siergrassen?
4. Hoe en wanneer siergrassen planten?
5. Siergrassen in bloembakken of in een pot?
6. Hoe verzorg je siergrassen?
7. 10 siergrassen soorten met veel meer verschillende mogelijkheden
8. 7 veelgehoorde misverstanden over siergrassen

Wat zijn verschillende soorten siergrassen?

De siergras familie is één van de grootste plantenfamilies die we kennen op aarde. In veel gevallen hebben familieleden wel wat overeenkomsten met betrekking tot de uitstraling, maar dat gaat in dit geval niet helemaal op.

De verschillende siergras soorten onderscheiden zich allemaal op hun karakteristieke eigenschappen. Dit zie je vooral terug in de vorm, maatvoering en uitstraling. Dit zie je alleen al terug in de vorm van de bloem. Veel siergrassen hebben filters, waardoor een plant een transparante uitstraling krijgt of pluimen, een donsachtige stengel die een zachte uitstraling heeft. Daarnaast zie je siergrassen terug met schermen in sluiter vorm en halmen in diverse kleuren (groen, blauw, rood, tot bonte kleurencombinaties). Je kunt je tuin op deze manier dus volledig naar smaak vormgeven.

Daarnaast is het goed om te weten dat de verschillende soorten siergrassen verschillende bloeiperiodes hebben. Er zijn siergrassen die in het voorjaar bloeien, de zomerbloeiers en siergras soorten die in het najaar nog een prachtige bloei laten zien. De gemiddelde bloeiperiode van een siergras is zo’n twee maanden. Als jij een mooie combinatie weet te maken, kun je in de maanden april tot en met oktober genieten van een kleurrijke tuin.

Het is aan jou om de kunst van het combineren toe te passen. Laat je creativiteit lekker gaan en maak er wat moois van. Neem van mij aan: er is keuze genoeg!

Wat is de beste plaats voor siergrassen in je voor- en achtertuin?

Omdat er zoveel gevarieerde siergrassen soorten zijn, heb je ook ruime keuzemogelijkheden in het plekje dat je een siergras geeft. Je kunt met siergrassen eigenlijk alle kanten op en daarmee bedoel ik ook letterlijk. Vaak zullen de karakteristieke eigenschappen van de grassen je wel een beetje hierin sturen. Hierbij kun je het beste kijken naar de maatvoering van de grassen en de bloeiperiode.

Je kunt je tuin immers het beste trapsgewijs opbouwen. De hoge soorten plaats je uiteraard achterin en de lagere soorten krijgen dan aan de voorkant een plekje. Hetzelfde doe je met betrekking tot de bloeiperiode. Zet de vroeg bloeiende grassen voorin de border, dan de bloeiende vaste planten en de laat bloeiende grassen achterin. Verderop in dit artikel ga ik dieper in op de diverse specifieke siergrassoorten.

Siergrassen plaatsen in de zon of in de schaduw?

De meeste siergrassen zijn ook niet erg kieskeurig wat betreft de plaats die ze in de tuin toegewezen krijgen. Op de vraag of je siergrassen moet plaatsen in de zon of in de schaduw kan ik het meest makkelijke antwoord geven: siergrassen kunnen zich uitstekend handhaven op een zonnige plek maar op een plek in de halfschaduw kunnen ze ook goed ontwikkelen en komen ze dus ook goed tot hun recht. Je kunt eigenlijk gewoon kijken wat jou het beste uitkomt!

Hoe maak je een border met siergrassen?

Ik ben eigenlijk van mening dat je de siergrassen tekort doet als je ze alleen maar toepast als ‘afwerking’ van je tuin. Hiervoor heeft deze plantensoort een té mooie uitstraling. Je kunt de meest fantastische combinaties maken met vaste beplanting en er ook voor kiezen om siergrassen solitair toe te passen. Daarnaast is het erg mooi om een border te gebruiken om een combinatie te maken van een aantal soorten siergrassen. Een combinatie van drie of vier soorten geeft een heel mooi effect!

Je kunt mooie kleur- en geur combinaties maken of kiezen voor een andere themacombinatie. Je zou bijvoorbeeld een insectenborder kunnen maken en een reeks van sierplanten kunnen combineren waar je bijvoorbeeld vlinders, bijen of hommels mee kunt verwennen. Deze insecten kunnen immers wel een steuntje in de rug gebruiken. Je zult niet lang hoeven te wachten tot er dankbaar gebruik wordt gemaakt van deze gelegenheid!

Je zult merken dat een border met siergrassen zeker niet saai is. Dit soort ‘rustige’ beplanting zorgt altijd voor volop leven in je tuin!

Planttijd: wanneer en hoe moet je siergrassen planten? 

Je kunt de siergrassen eigenlijk het gehele jaar planten. Doe het gerust wanneer het jou uitkomt, mits de bodem maar niet bevroren is. Ik denk overigens dat je dan niet zozeer de behoefte hebt om deze klus op te pakken want dan is de grond natuurlijk niet te bewerken. De enige voorwaarde die deze planten hebben is dat je ze plaatst in een goed doorlatende grond.

Het is belangrijk om de siergrassen goed diep in de grond te plaatsen. Siergrassen kunnen uitstekend tegen de droogte door een diep wortelgestel. Doordat de wortels een behoorlijke diepte kunnen bereiken, kunnen de siergrassen zich ook voeden gedurende droge perioden. Daarnaast zorgt dit voor het duurzame karakter van dit soort planten.

Om de sierplanten op de juiste manier aan te planten kun je de volgende stappen volgen:

1. Graaf een kuil die twee keer zo diep is als de wortelkluit.
2. Verwerk een behoorlijke hoeveelheid compost en ander organisch materiaal in de grond.
3. Haal de plant uit de pot en maak de wortels voorzichtig los.
4. Zet de plant in het gat en voeg hier een flinke hoeveelheid water bij.
5. Dek het gat nu af met aarde en giet hier wederom wat water bij.
6. Geef de plant de eerste periode voldoende water. Deze eerste periode kun je zien als de groeiperiode. Als de wortels zich gevestigd hebben, zullen de siergrassen zich zelfstandig verder ontwikkelen en zul je hier niet of nauwelijks aandacht meer aan hoeven besteden.

Wil je weten hoe je siergrassen kunt combineren met andere planten in je tuin? Download dan het gratis e-book over het maken van een beplantingsplan en lees alles over het combineren van planten.

Siergrassen in bloembakken of in een pot?

Het is wel belangrijk dat je rekening houdt met een minimale plantafstand van siergrassen. Hiermee geef je de beplanting de benodigde ruimte om zich te ontwikkelen. De minimale plantafstand verschilt per soort. Vooral de grotere siergras soorten hebben wel de ruimte nodig om zich te ontwikkelen. Hierbij moet je al snel denken aan een ruimte van ongeveer 1 meter!

Het bovenstaande kan wellicht overkomen alsof er alleen maar grotere siergrassoorten zijn.

Dat is zeker niet het geval. Er zijn uiteraard ook veel kleinere soorten siergrassen die uitstekend passen op een balkon of kleine tuin. Deze siergrassen zullen immers niet veel ruimte in beslag nemen, zelfs als je een mooie combinatie maakt van een paar siergrassen van een soort. In een pot met een diameter van 30 centimeter kun je een heel mooi minituintje creëren!  Siergrassen kun je dus aanplanten in bloembakken, borders, potten en op iedere andere plek in de tuin.

Hoe verzorg je siergrassen?

Naast het feit dat je met siergrassen echt alle kanten op kunt, zijn deze planten ook heel makkelijk in de omgang! Eigenlijk hoef je er nauwelijks meer wat aan te doen! Zo makkelijk dit klinkt is het eigenlijk ook.

Het enige wat je moet doen is het siergras wat water geven als het in de zomer een lange periode echt droog is. Als de weervoorspellers beginnen over warmterecords is het misschien verstandig om je siergras te verwennen met een lekkere douche. Ik denk overigens dat het niet nodig is om dit te vermelden want er zullen andere planten in je tuin staan die al veel eerder een ‘beregeningsbehoefte’ hebben en dan zullen je siergrassen automatisch wel een paar druppels water hebben meegekregen.

Hetzelfde is van toepassing met betrekking tot bemesting. Uiteraard vinden de siergrassen het lekker om met de voetjes in een voedselrijke grond te staan, maar een overbemesting zal zelfs de groei vertragen! Een siergras wordt op z’n sterkst als het in eigen tempo kan groeien.

Ook het snoeien van een siergras is eigenlijk niet noodzakelijk. Uiteraard zullen de dode en uitgebloeide takken géén fraai gezicht zijn en kun je deze ook gerust afknippen, maar je zult geen siergras tegenkomen op een snoei-jaarkalender. Siergrassen redden zichzelf dus uitstekend!

Eenmalig winterharde siergrassen kopen in de kwekerij om er lang van te genieten!

Eigenlijk is het prijskaartje dat je aantreft bij het aankopen van siergrassen het grootste nadeel van deze plantensoort. Als je een siergras bij een kwekerij of tuincentrum aankoopt, is deze relatief hoog in prijs. Dit zal je wellicht verbazen als je weet dat er zeer veel keuze is in siergrassen. Dat klopt ook wel, maar je hoeft maar eenmalig de siergrassen kopen in de kwekerij om er lang van te genieten.

Alle siergras soorten zijn immers winterhard, op de Cortaderiasoorten na, maar deze soorten kun je eenvoudig beschermen. Siergrassen zullen ieder jaar weer in jouw tuin opkomen. Daarnaast zijn siergrassen op een eenvoudige wijze te vermeerderen. Ook in dat opzicht hoef je maar één keer naar de kwekerij. In sommige gevallen is zelfs een bezoekje aan je buren zelfs voldoende. Het is dan ook zeker de moeite waard om ook eens in hun tuin rond te kijken!

Tien siergrassoorten 

Zoals aangegeven zijn er zeer veel verschillende soorten siergrassen. Uiteraard zijn er veel te veel soorten om allemaal te beschrijven en aan je voor te stellen.

Hieronder vind je 10 siergrassen soorten, om je een beeld te geven van de verschillende keuzemogelijkheden die je hebt. Dit is een selectie van de meest populaire soorten, zowel hoge als lage siergrassen. Je zult merken dat dit tien verzamelsoorten zijn en je dus binnen deze soorten zeer veel keuzemogelijkheden hebt.

Ik heb binnen deze verzamelsoorten onderscheid gemaakt tussen laagblijvende siergrassen, middelhoge siergrassen en hoge siergrassen. Daarnaast zul je ontdekken uiteraard ontdekken welke soorten je het beste kunt kiezen als je op zoek bent naar wintergroene siergrassen.

1: Pampasgras

Pampasgras is één van de hoge siergrassen soorten. Deze soort kan 2,40 meter hoog en 1,50 meter breed worden! Voor deze soort moet je dus wel even wat ruimte vrij maken in je tuin. Overigens zijn er ook wat kleinere soorten die in een border of zelfs in een pot kunnen. Je komt dit siergras veelvuldig tegen in borders. In de zomer is dit een opvallende verschijning door de hoge en grote pluimen die crème-achtig van kleur zijn. Je kunt hier in de maanden augustus tot en met oktober van genieten.

De roze variant van pampasgras is wat minder bekend, maar niet minder mooi. De pumila is een kleine variant van het pampasgras. Dit siergras heeft een bloeiperiode tussen de maanden augustus en met oktober. Gedurende deze periode zijn de zilvercrème-achtige en gele pluimen goed zichtbaar. Dit siergras heeft een afmeting van 1,20 meter hoogte en 1,25 m breedte. Pampasgras is zowel winterhard als wintergroen.

2: Japans Sierriet

Japans Sierriet is ook één van de grotere siergrassoorten. Sierlijk is deze soort zeker. De plant heeft rietachtige stengels en sierlijke bladen die zich kenmerken door de witte nerven in het midden van het blad. In de maanden augustus en september staat deze plant in bloei. Aan de stengels groeien dan mooie opgaande pluimen die een roodachtige kleur hebben. Deze pluimen zullen richting de herfst verkleuren naar een zilvergrijze kleurstelling. Deze plant wordt gemiddeld zo’n 1,60 meter hoog en is 60 cm breed.

Doordat deze plant recht omhoog groeit, kun je deze plant ook gebruiken in kleine tuinen. Er zijn overigens zeer veel ‘Miscanthus’ soorten die allemaal een eigen uitstraling hebben, maar wel allemaal gezien kunnen worden als hoge siergrassen. Je kunt hiermee de meest mooie combinaties maken en de gehele zomer genieten van de verschillende bloeiperiodes.

3: Prachtriet

Prachtriet heeft uiteraard een veelzeggende naam. Deze soort kan wel zo’n twee meter hoog worden en kenmerkt zich door prachtige pluimen. Prachtriet heeft een smal blad dat uiteraard je toe zal zwaaien als er wind staat. Hoge grassoorten vangen immers veel wind. Prachtriet is zowel winterhard als wintergroen.

4: Reuzenvedergras

Reuzenvedergras is een hele bekende siergrassoort. Dit gras heeft een fijne, bijna donsachtige uitstraling wat een soort golfachtig effect heeft als de wind hier vat op krijgt. Uiteraard is dit helemaal zichtbaar in de bloeiperiode, in de maanden juni, juli en augustus. Dan dansen de witte bloempluimen sfeervol en vrolijk met de wind mee. Er zijn uiteraard ook diverse vedergras soorten met overeenkomstige eigenschappen. Het reuzenvedergras wordt zo’n 2,50 meter hoog en 1,20 meter breed. Deze grassoort is zowel winterhard als wintergroen.

Er is ook een laagblijvende vedergras soort die niet in dit rijtje mag ontbreken en dat is de Stipa tenuissima. Je ziet deze siergras juist veel terug in kleine tuinen. Dit soort heeft een loof dat juiste een fijne structuur heeft en het gehele jaar door mooi lichtgroen is. In de zomerse bloeiperiode krijgt deze vedergras soort smalle, zilver groene halmen die naar de herfst toe verkleuren naar een diep gele kleurstelling. Het laagblijvende vedergras wordt maximaal 60 centimeter hoog en is 30 centimeter breed. Deze plant is wintergroen en winterhard.

5: Vingergras

Vingergras is een hele mooie siergrassoort waar je vooral in het najaar (tot diep in de winter) zeker van zult genieten. Er zijn blauwbladige en purperrode soorten vingergras. De bladen van deze grassoort steken rechtop in de hoogte. Deze grassoort heeft een strakke groeiwijze en bereikt een hoogte van 1 meter 20 hoog. Vingergras is zowel winterhard als wintergroen.

6: Zegge

Zegge is een van de meest populaire middelhoge siergrassen, zo niet dé meest populaire. Ook dit is weer een verzamelnaam van meerdere siergrassoorten. De meest populaire soorten voor in de tuin zijn de Carex comans “Bronze Form” (met een kenmerkende lichtbruine kleur) en Carex morrowii “Ice Dance”, een soort een opvallend brede crêmewit gestreept blad. Zegge is hierdoor een zeer levendige verschijning in je tuin. Je kunt Zegge uitstekend combineren met een vaste plantensoort als vrouwenmantel.  De meeste Zeggesoorten bloeien in het voorjaar en zijn wintergroen en winterhard. Zegge wordt niet hoger dan zo’n 40 cm.

7: Lampenpoetsersgras

Lampenpoetsersgras mag ook zeker niet ontbreken in dit rijtje. Het is immers een van de meest geliefde siergrassoorten. Ook dit is een middelhoog siergras waar je zeer veel keuzemogelijkheden in hebt. De Pennisetum alopecuroides wordt ongeveer 1 meter hoog en 1 meter breed. De Pennisetum alopecuroides “Hameln” is een iets compactere soort. Deze wordt zo’n 70 cm en kan goed aangeplant worden in een border, zeker doordat dit soort een compacte groeiwijze heeft. De Pennisetum alopecuroides ‘little bunny’ is de kleine variant van het Lampenpoetsersgras. Deze soort wordt niet hoger dan 30 tot 40 centimeter. Lampenpoetsersgras heeft een kenmerkende pluimvormige bloei. Deze siergras is niet wintergroen maar wel winterhard.

8: Blauw schapengras of zwenkgras

Blauw schapengras of zwenkgras is een populaire laagblijvende siergrassoort. Deze soort kenmerkt zich uiteraard door de mooie diepblauwe tot grijze kleurstelling waar je in de maanden mei en juni van kunt genieten. Deze siergrassoorten worden veelvuldig gebruikt in siertuinen. Het is een uitstekende plant om kleuraccenten mee aan te brengen in je tuin, maar ook goed geschikt om toe te passen als mooie bodembedekker. Deze soorten worden niet hoger dan 40 cm en zijn zowel wintergroen als winterhard.

9: Japans bloedgras

Japans Bloedgras is erg populair door de prachtige rode kleur. Bij ons in de winkels is alleen de ‘Red Baron’ verkrijgbaar maar dat is ook in het land van de rijzende zon veruit de populairste soort. In het voorjaar is deze plant nog groen en kun je misschien wat rode punten ontdekken. In de bloeiperiode (juli – augustus) is het blad felrood van kleur. Dit geeft dit siergras echt een schitterende uitstraling! Deze siergrassoort bereikt een hoogte van ongeveer 40 cm. Japans Bloedgras is wintergroen en winterhard.

10: Pijpenstrootje

Pijpenstrootje is een siergras dat in de herfstperiode op z’n mooist is. Het gras produceert mooie lange en vooral stevige bloeihalmen. Ook hierin zijn zowel hoge als lagere soorten verkrijgbaar. Vooral de Molinia caerulea ‘Variegata’ is een zeer populaire soort die je veel terugziet in de tuinen. Deze laagblijvende siergrassoort heeft een opvallend blad dat je zult herkennen aan de groen-crème gestreepte kleurstelling.

De bloeiperiode zal plaatsvinden tussen de maanden augustus en oktober. In die periode heeft het pijpenstrootje mooie gele bloemstengels met paarsachtige bloei-aren. De stengels zullen in de herfstperiode wat verkleuren naar een diepgele kleurstelling. Pijpenstrootje bereikt een hoogte van zo’n 50 cm en is ongeveer 30 cm breed. Dit soort is niet wintergroen maar wel winterhard.

Zeven misverstanden over siergrassen

Nu je hebt kennis gemaakt met de diverse soorten siergrassen, een beeld hebt over de beperkte verzorgingsbehoefte en een indruk hebt gekregen over de manieren waarop je deze grassen kunt toepassen in je tuin, is het tijd om een aantal misverstanden over siergrassen weg te nemen. Je hoort en leest veel over siergrassen maar ook véél onwaarheden. Ik denk dat het goed is om de zeven meestvoorkomende misverstanden over siergrassen eens weg te nemen. Er bestaan immers veel vooroordelen over deze beplanting:

1: Gras is saai

Dat is het zeker niet als je siergras hebt ontdekt. Deze grassoorten hebben een hele andere uitstraling dan het gazon. Je kunt je tuin er echt mee verfraaien.

2: Alle siergrassen hebben dezelfde bloeiperiode

Siergrassen hebben een bloeiperiode van twee tot drie maanden en deze bloeiperiode verschilt. Er zijn siergrassen die in het voorjaar bloeien, de zomerbloeiers en siergrassoorten die in het najaar nog een prachtige bloei laten zien. Met de bovengenoemde siergrassen heb je een kleurrijke tuin van april tot en met oktober.

3: Ik moet plek in de tuin vrijmaken voor siergrassen

Ja, je ik kan je zeker aanraden om een plaatsje te reserveren in je tuin voor siergrassen als je dit ziet als een decoratieve verrijking van je tuin. Dit plaatsje hoeft echter niet veel ruimte in te nemen. Er zijn soorten die prima in een pot passen. Een pot met een diameter van 30 centimeter past eigenlijk wel op iedere locatie denk ik, zelfs op een klein balkonnetje.

4: Siergrassen sterven af in de winter en leven niet lang

Er zijn siergras soorten die in de winter afsterven, maar dit zijn uitzonderingen. De meeste siergrassen gaan jaren mee en overleven zelfs extreme omstandigheden. Als je siergrassen plant in de herfst moet je ze in de winter wel even beschermen als het streng gaat vriezen maar als de wortelstructuur zich ontwikkeld heeft, zijn het blijvertjes. Siergrassen zijn zeker winterhard, maak je géén zorgen!

5: Siergrassen vallen om bij harde wind

Als het gras gezond is en een goede wortelstructuur heeft kunnen opbouwen, zal het niet omvallen. Zelfs een sterke wind zal hier géén vat op krijgen.

6: Als je siergras een handje helpt is het sneller op de gewenste hoogte

Dat is zeker niet waar. Er zijn siergrassen die zelfs minder of niet bloeien door overbemesting of te veel water maar dat heeft niets te maken met het siergras zelf. Een siergras wordt op z’n sterkst als het in eigen tempo kan groeien. Dit is vaak traag, maar wees niet ongeduldig. Forceer het niet met ‘kunstmatige’ ingrepen.

7: Siergrassen woekeren

Laat ik eerlijk zijn: er zijn siergrassoorten die kunnen woekeren, maar de meeste soorten doen dit niet. Siergrassen zullen zich wel langzaam maar zeker in de breedte wat uitbreiden maar dat vinden de meeste mensen niet erg. Hierdoor vormt zich een hechte wortelstructuur dat je helpt in de ‘tuinhouding’. Het grote voordeel hiervan is dat onkruid géén enkele kans krijgt (vooral in ruimtelijke zin) om zich te ontwikkelen. In dit geval zijn siergrassen een uitstekende optie voor in een onderhoudsarme tuin!

Overigens, wist je dat helmgras en zandhaver dat in de duinen groeit ook siergrassen zijn? Het is maar goed dat deze grassen woekeren, anders blijft er weinig over van onze beschermende duinen.

Wat is jouw favoriete soort siergras? 

Zoals je ziet heb ik een lijst opgesteld van de tien meest populaire siergrassoorten, maar zijn er binnen deze soorten weer een veelzijdigheid aan varianten. Dit is kenmerkend voor siergrassen. Zoals ik bovenaan dit artikel al heb aangegeven is de siergrasfamilie één van de grootste plantenfamilies die we kennen op aarde. Ze zijn met veel en ze zijn allemaal wel verschillend. Dat maakt het zo leuk. Je kunt je tuin op een mooie manier variatie geven door het toepassen van siergrassen. De kunst van combineren dus. Alleen daarom al is doe je deze plantensoort tekort als je dit alleen als finishing touch ziet….

Wil je weten hoe je siergrassen met andere planten kunt combineren?

Download onze gratis gids waarin je praktische tips krijgt over het maken van een beplantingsplan. Hierin vertel ik hoe je siergrassen kunt combineren met andere planten in je tuin. Het ebook kun je volledig gratis downloaden >>>