Houtkachel stoken bij harde wind? Hou rekening met deze tips!
17 november 2018 
5 min. leestijd

Houtkachel stoken bij harde wind? Hou rekening met deze tips!

Heb je een mooie sfeervolle houtkachel in huis? Dan is dit natuurlijk dé uitgelezen periode om deze lekker aan te zetten. Pas hierbij wel op voor je eigen veiligheid. Vooral een harde wind kan voor gevaarlijke situaties zorgen en de herfst en winter is juist de periode wanneer het vaak hard waait! Hou daarom zeker deze tips in je achterhoofd bij het stoken van je houtkachel.

De herfst en de winter zijn dé jaargetijden dat de houtkachel weer lekker aan kan. Zo’n open haard geeft een heerlijke sfeer, warmte en gezelligheid. Het geeft het knusse en gezellige gevoel tijdens de donkere dagen. Het branden van een open haard lijkt enorm eenvoudig en veilig, maar er zijn toch wel een aantal zaken waar je zeker rekening mee moet houden om je veel problemen te besparen.

Je houtkachel is geen allesbrander

Een houtkachel wordt ook wel een allesbrander genoemd maar deze titel moet je niet te letterlijk nemen. In deze kachel kun je droog hout als brandstof gebruiken. Droog hout bevat tussen de 12% en de 20% vocht. Als je géén vochtmeter hebt is dit geen probleem. Droog hout herken je aan loszittend schors en de scheuren in het hout. De voorkeur gaat uit naar loofhout omdat daar geen hars in zit zoals wel het geval is met naaldhout.

Het is geen probleem om de houtkachel te vullen met wat kolen en briketten maar brandt géén zaken als mandarijnen kistjes of rieten mandjes. Deze kachel is ook niet geschikt om behandeld hout, spaanplaat, multiplex of oud papier in te verbranden ondanks dat de kachel soms wordt verkocht als allesbrander. Je houtkachel is echt géén allesbrander. Het is overigens ook erg ongezond voor jezelf om behandeld hout te verbranden.

Houtkachel stoken bij harde wind: waar moet je op letten? 

Er zijn een aantal zaken waar je zeker rekening mee moet houden bij het stoken van houtkachels:

  • Zorg voor frisse lucht en dus voor ventilatie, bij het stoken komen schadelijke stoffen vrij. Hier heb je géén hinder van, als je voldoende ventileert. De meeste schadelijke stoffen gaan overigens via de schoorsteen naar buiten dus maak je geen zorgen. Daarnaast heeft je haard zuurstof nodig om te branden.
  • Omdat de haard zuurstof nodig heeft om te branden, is het ook belangrijk om je zuurstof kanaal volledig open te zetten.
  • Stook niet bij windstil of mistig weer. Hierdoor kunnen rookgassen in je woning blijven hangen. Op dat moment kan je houtkachel wél schadelijk zijn voor je gezondheid.

Zorg voor een volledige verbranding van je houtkachel

Het is belangrijk om te zorgen voor een volledige verbranding van je houtkachel. Dit heb je zelf in de hand. Je kunt op een eenvoudige manier controleren of de verbranding volledig is. Dit kun je op twee manieren doen:

  • De vlammen in de haard moeten helder geel zijn en niet overdreven veel flakkeren. Als je ziet dat de vlam juist oranje is en een onregelmatig karakter heeft, duidt dit op een onvolledige verbranding.
  • De rook uit je schoorsteen moet kleurloos zijn. Als dat het geval is, is de verbranding goed. Op het moment dat de rook wit, grijs, zwart of blauw is, is er iets niet goed met de verbranding. Eigenlijk moet de rook dus nauwelijks te zien zijn.

Heb je géén volledige verbranding? Zorg dan voor meer luchttoevoer door je ventilatierooster te openen of je ramen.

Hoe harder en voller je de kachel laat branden, hoe schoner je het rookkanaal kan houden. Er is dan veel zuurstof (luchttoevoer) en een hoge verbrandingstemperatuur. Een volledige verbranding reinigt immers je rookkanaal. Onverbrande deeltjes worden letterlijk weggebrand. Dit is enorm belangrijk voor je eigen veiligheid. Waarom dit zo is wordt je verderop in dit artikel zeker duidelijk!

De beste manier om een houtkachel te stoken

Ook met betrekking tot het aanmaken van een houtkachel zijn er zaken waar je zeker rekening mee moet houden. Wat weinig mensen weten is dat het helemaal geen kwaad kan om wat as achter te laten in de haard. Je kunt dan de kachel makkelijker aanmaken.

Je kunt de haard het beste aanmaken met de omgekeerde stookmethode waarbij je gebruik maakt van aanmaakblokjes of aanmaakhout. Bij de “top-down methode” maak je een kruislings stapeltje van hout waarbij je voldoende ruimte houdt voor de tertiaire luchttoevoer. Deze Zwitserse methode zorgt voor minder aanslag in de schoorsteen en is hierdoor dus brandveiliger. Gebruik overigens nooit brandbare vloeistoffen om de haard snel aan te krijgen.

Waarom een harde wind een schoorsteenbrand kan veroorzaken

Wist je dat vooral een harde wind vaak de oorzaak is van een schoorsteenbrand? De kans hierop is groter als de schoorsteen niet goed is schoongemaakt. Ik zal je uitleggen hoe dit komt en hoe je veel problemen kunt voorkomen.

Als je gaat stoken met de houtkachel kunnen er veel onverbrande deeltjes in het rookkanaal terechtkomen. Deze onverbrande deeltjes gaan zich hechten aan de wand van het rookkanaal (je schoorsteen) en vormen een roetaanslag dat we beter kennen als creosoot. Dit is een zeer brandbare teerachtige laag.

Creosoot kan al ontbranden bij een temperatuur van 500 graden Celsius. Dit lijkt heel erg warm, maar dat is het zeker niet. Deze temperatuur wordt al snel bereikt als je de houtkachel opstookt.

Daarnaast speelt de harde wind een rol belangrijke rol bij het ontstaan van schoorsteenbranden. De harde wind zorgt er immers voor dat de schoorsteen hard kan trekken. Hierdoor worden de vlammen naar boven gezogen en maakt dit de kans op schoorsteenbranden veel groter.

Wat te doen bij een schoorsteenbrand?

Je zult een schoorsteenbrand kunnen horen aan een loeiend geluid in het rookkanaal. Daarnaast zul je aan de buitenkant vaak vlammen en vonken uit je schoorsteen zien komen. Als dit het geval is, dan is het foute boel. Bel dan zeker de brandweer!

Daarna is het belangrijk dat je de schoorsteenklep probeert te sluiten. Hierdoor stopt de zuurstoftoevoer en zoals je weet is zuurstof (naast warmte en brandstof) één van de ingrediënten uit de branddriehoek. Daarna kan je het vuur proberen te doven met zand.

Ook dit laatste is erg belangrijk.Een schoorsteenbrand moet je niet proberen te blussen met water! Dit is zelfs gevaarlijk! Je schoorsteen zou hierdoor kunnen scheuren of kunnen ontploffen. Hoe dat komt is eenvoudig uit te leggen. Als jij je vuur probeert te blussen met 1 liter water, wordt dit omgezet in maar liefst 1700 liter stoom! Dit kan de schoorsteen echt niet verwerken.

Als de schoorsteenbrand geblust is, zul je eerst moeten laten controleren of je rookkanaal lekdicht is. Deze controle kan een schoorsteenveger voor je uitvoeren, maar het is dus beter om deze vakman eerder uit te nodigen om deze ellende te voorkomen.

Houtkachel stoken in de herfst en de winter? Investeer in je eigen veiligheid!

Ik kan me voorstellen dat je deze blog niet opzoekt in geval van een schoorsteenbrand dus ik hoop dat je deze tips in je oren knoopt.

De beste tip is overigens dat je een schoorsteenbrand beter kunt voorkomen dan genezen. Het is dan ook geen goede keuze om te besparen op het onderhouden en schoonmaken van je schoorsteen. Als je regelmatig stookt kun je dit het beste minimaal een keer per jaar laten doen. Dit is immers een investering in je eigen veiligheid en dat is onbetaalbaar.

Dus: wil je een houtkachel stoken in de herfst en de winter? Investeer in je eigen veiligheid en pas op wat je doet. Vuur stoken is altijd leuk en gezellig, mits je het onder controle houdt.

Een houtkachel is ook heel geschikt voor buiten. Wil je wat inspiratie opdoen voor onder andere houtkachels? Download dan mijn gratis Tuinideeën Gids.

Tuinideeën

Over de schrijver
Aangenaam. Mijn naam is Peter Mecklenfeld en ik ben initiatiefnemer van tuin inspiratieplatform florum.nl. Het is mijn missie om bezoekers die zich online oriënteren voor hun tuin de best mogelijke informatie en inspiratie aan te bieden. Ik ben zelf ruim 15 jaar werkzaam in de groene sector en sinds 2009 eigenaar van een hoveniersbedrijf (Mecklenfeld Tuinen) en tuinontwerp studio (Studio Florum). Ik werk samen met een specialistisch team om onze klanten te verrassen met prachtige ontwerpen en ambachtelijk vakmanschap op gebied van tuinaanleg, renovatie en professioneel onderhoud.
Ivan de Leeuw
Door

Ivan de Leeuw

op 03 Jul 2019

Als sfeermaker is een houtkachel of houthaard onklopbaar. Met het oog op rendement en voorzien van veiligheidsinstellingen is een pelletkachel een interessante optie. Hoe dan ook: bij gebruik van een houtkachel mag je minstens één keer per jaar de schoorsteenveger bestellen.

M. Bosch
Door

M. Bosch

op 09 Feb 2020

Nu met de zware storm 9 febr. 2020 even deze site opgezocht of het wel veilig is om de houtkachel aan te doen. Dus niet doen. Vlammen kunnen in de schoorsteen komen. Goede tip

Anne
Door

Anne

op 31 Jan 2022

Wat ik me afvraag: hoe in geval van nood de zuurstof afsluiten. ik heb géén klep of zo (zou ik misschien wel moeten aakopen? is dat legaal nu?). Binnenin is de pijp verborgen door een soort horizontale plaat. (PS degelijke info geef je blijkbaar, bedankt)

Reactie plaatsen

Stappenplan met belangrijke lessen voor jouw nieuwe tuin (XL inspiratiegids)

  • Kijk anders naar tuinplannen en voorkom hiermee onnodige kosten

  • Voorkom valkuilen die je achteraf spijt opleveren

  • Wees bewust van de complexiteit van tuinplannen en hoe je hiermee omgaat

  • Ontdek mijn kernwaarden en de nr. 1 reden waarom ik hiervoor kies

  • Hoe je niet verstrikt raakt in een wirwar van inspiratie 

  • Hoe je ervoor zorgt dat het ontwerp haalbaar is en niet in de prullenbak belandt

  • Ontdek welke elementen veel belangrijker zijn dan stijl en design

  • 80% van de wensenlijsten komen overeen, ik laat je zien hoe dit kan

  • Mijn ontwerpstijl uitgelicht en in beeld gebracht met exclusieve projecten

  • Hoe je het ontwerp voorbereid op de aanleg zonder dat je voor (dure) verrassingen komt te staan

Meer tuininspiratie?

Wij hebben inmiddels meer dan 600 tuin artikelen in ons archief!