Het gewone sneeuwklokje, de Galanthus nivalis, is één van de vroegst bloeiende planten in de tuin. Vanaf januari verschijnen vaak al de eerste witte bloemen. Hoe fragiel de bloempjes ook lijken, het zijn ijzersterke tuinplanten die makkelijk 6 weken bloeien. Sneeuwklokjes worden gezien als de aankondiging van de lente en mogen eigenlijk in geen enkele tuin ontbreken. Daarnaast zijn het hele gemakkelijke plantjes waar je eigenlijk geen omkijken naar hebt. Ze komen jaar na jaar hondstrouw terug en aangezien ze zichzelf vaak vermeerderen, steeds met een beetje meer.
Het gewone sneeuwklokje, Galanthus nivalis, is een bolgewas uit de Narcisfamilie (Amaryllidaceae) dat maximaal 25 cm hoog wordt. De witte bloemetjes hebben ieder een eigen bloemstengel en hangen van de top van deze stengel naar beneden. Iedere bloem heeft zes bloemdekbladen, waarvan de buitenste drie langwerpig zijn en de binnenste drie, veel kortere, omgekeerd hartvormig zijn. De binnenste bloemdekslippen hebben aan de buitenkant alleen aan de top een halvemaanvormige groene, soms gele, vlek. Tot nu toe zijn er 20 soorten bekend en meer dan 2000 variëteiten, maar dat kan snel veranderen. Want veel sneeuwklokjes zijn variabel en als iemand een afwijkend sneeuwklokje vindt en dat een naam geeft, is er weer een cultivar bij. De Galanthus komt voor in Europa en West-Azië. Veel soorten bloeien in het wild. Galanthus is afgeleid van het Griekse gale (melk) en anthos (bloem), dus melkwitte bloemen. De meeste soorten, zoals de gewone Galanthus nivalis, bloeien in februari – maart.
Sneeuwklokjes staan graag op een lichte, iets beschaduwde plek en kunnen geplant worden in het gazon, langs paden, tussen vaste planten of onder bladverliezende struiken en bomen. Als je sneeuwklokjes in het gazon plant, wacht dan met maaien tot dat het blad volledig is afgestorven. Zo wordt er voedsel voor het volgende seizoen in de bol opgeslagen. De grond moet vruchtbare, vochtige maar goed doorlatende grond zijn en kan ook wat kalkachtig zijn.
De eenvoudigste, snelste en beste manier om sneeuwklokken te vermeerderen is delen van de pollen tijdens de rust. Net na de bloei wordt de pol gemarkeerd. Tijdens de zomer kan je die dan met een spitvork uitgegraven. Verwijder de meeste grond en trek voorzichtig de pol uit elkaar. Het mooiste resultaat in de tuin krijg je als je niet te fijn verdeeld. Maak toefjes van 3 tot 5 bolletjes en herplant die. Wil je méér planten, of is de oppervlakte groot, plant dan afzonderlijke bolletjes. Herplant de bollen op voldoende afstand van elkaar en zo'n 8 à10 cm diep.
Scheuren "in the green" (dus in het voorjaar) wordt ook veel gedaan en is gemakkelijk. Je ziet immers wat je doet en hebt onmiddellijk resultaat. Sneeuwklokjes kun je scheuren vanaf het moment dat ze boven de grond komen, behalve als het vriest of als er vorst op komst is. Omdat de grond dan open is geweest, dringt de vorst dieper door in de grond en zijn de planten kwetsbaarder. Als de planten niet lang uit de grond blijven en er niet te veel wortels beschadigd raken valt schade erg mee. Bij droog weer moet extra water gegeven worden.
Zelf zaad planten in een pot doe je in mei onder een dun laagje compost. Hou dit licht vochtig tijdens de zomer. Eind december beginnen de plantjes te groeien. De zaadjes kunnen het beste 2 jaar in de pot worden gehouden.
Eva had het koud toen zij het paradijs moest verlaten.
Toen het ook nog begon te sneeuwen was ze de wanhoop nabij.
Plotseling stond er een engel voor haar.
Ze hield een sneeuwvlok in haar hand.
Voor de ogen van Eva smolt de vlok en veranderde in een sneeuwklokje.
De engel sprak: “Kijk goed naar de vorm van deze bloem: ze luidt de winter uit en het voorjaar in"
Zowel mannen als vrouwen zijn in de ban van het sneeuwklokje. Ze staan beter bekend als galanthofielen oftewel enthousiaste verzamelaars van sneeuwklokjes.
Er zijn zeer veel cultivars (inmiddels meer dan 1000) met soms minieme kleurverschillen in de handel te verkrijgen. Er zijn dan ook vele verzamelaars en sneeuwklokjesverenigingen die zich volledig focussen op dit kleine witte knikkende bloempje. Vooral in Groot-Brittannië zitten er veel verzamelaars. Het is daar dan ook een ware stormloop tijdens de vele sneeuwklokjesbeurzen die er in februari en maart plaats vinden. Met een spiegeltje aan een lange stok kun je onder de bloemetjes te kijken om de verschillen tussen de klokjes ook echt goed waar te nemen. Het zit hem in bladvormen, groene puntjes, gele knopjes en dubbele rokjes of juist het ontbreken van groen. Ook online wordt er gehandeld in klokjes. Sommige liefhebbers zijn bereid ver te reizen om een ontbrekend exemplaar te bemachtigen. De eerste echte sneeuwklokjesconferentie werd in 1891 in Londen georganiseerd door de Royal Horticultural Society (RHS), deze vindt nog steeds ieder jaar in februari plaats. De Nederlandse tuinenstichting publiceert jaarlijks een lijst op internet van landgoederen en tuinen die tijdens de bloei van sneeuwklokjes te bezoeken zijn.
Bovengronds herken je de ziekte vooral aan de zwarte verkleuring van de buitenste bladeren. Deze schimmelziekte, die nauw verwant is aan grauwe schimmel, komt vooral voor tijdens milde winters. Galanthus nivalis is het meest kwetsbaar. Ontdek je de aantasting, graaf de bol dan direct op, met de grond eromheen. Vernietig de bol, ontsmet je schepje en plant op dezelfde plek voorlopig geen nieuwe sneeuwklokken.
Onder soorten verstaan we groepen zoals die in de natuur voorkomen, met een aantal gemeenschappelijke eigenschappen en met de mogelijkheid om door bevruchting nakomelingen voor te brengen. Vaak bestaan er meerdere soorten die weliswaar van elkaar verschillen, maar die ook een zekere verwantschap hebben. Die soorten vormen dan samen een geslacht. Zo ook bij de sneeuwklokjes. Er bestaat een soort Galanthus nivalis (het gewone sneeuwklokje) en een andere soort die Galanthus elwesii wordt genoemd (het grote sneeuwklokje). Je kunt zeggen dat alle sneeuwklokjes die in Frankrijk in het wild groeien van de soort Galanthus nivalis zijn. Als je Galanthus elwesii in het wild wilt zien, moet je naar Turkije. Daar komt bij dat als je alle sneeuwklokjes uit Europa en Azië op een hoop gooit, heb je het over het geslacht Galanthus.
Het wordt pas echt ingewikkeld als de mens zich er mee begint te bemoeien, bijvoorbeeld door selectie. Binnen een soort bestaat vaak nog heel veel variatie met betrekking tot allerlei eigenschappen, zoals grootte, bloeitijdstip, bloemvorm, geur. Soms wordt er een bepaald sneeuwklokje uit de massa uitgekozen omdat het iets heeft wat alle andere niet hebben. Wanneer zo'n exemplaar verder wordt vermeerderd, dan ontstaat een cultivar. Dit is dus een groep van vrijwel identieke exemplaren binnen een soort. Om de verschillende cultivars uit elkaar te kunnen houden krijgen ze meestal een naam of een nummer. Van de soorten Galanthus nivalis en Galanthus elwesii zijn allebei ruim 250 cultivars bekend.
Het wordt echter nog ingewikkelder. Bij sneeuwklokjes is het zo dat planten die tot verschillende soorten behoren met elkaar gekruist kunnen worden, bewust met een kwastje, of ook gewoon toevallig in de tuin, door rondvliegende insecten. Wat er uit zo'n kruising tevoorschijn komt, wordt een hybride genoemd. Sommige veel voorkomende kruisingen hebben een algemene naam gekregen. Zo heten alle planten die afkomstig zijn uit de ouders Galanthus nivalis x Galanthus plicatus, Galanthus xvalentinei. De x in deze naam staat voor hybride.
Het gewone sneeuwklokje, Galanthus nivalis, is een bolgewas uit de Narcisfamilie (Amaryllidaceae) dat maximaal 25 cm hoog wordt. De witte bloemetjes hebben ieder een eigen bloemstengel en hangen van de top van deze stengel naar beneden. Iedere bloem heeft zes bloemdekbladen, waarvan de buitenste drie langwerpig zijn en de binnenste drie, veel kortere, omgekeerd hartvormig zijn. De binnenste bloemdekslippen hebben aan de buitenkant alleen aan de top een halvemaanvormige groene, soms gele, vlek. Tot nu toe zijn er 20 soorten bekend en meer dan 2000 variëteiten, maar dat kan snel veranderen. Want veel sneeuwklokjes zijn variabel en als iemand een afwijkend sneeuwklokje vindt en dat een naam geeft, is er weer een cultivar bij. De Galanthus komt voor in Europa en West-Azië. Veel soorten bloeien in het wild. Galanthus is afgeleid van het Griekse gale (melk) en anthos (bloem), dus melkwitte bloemen. De meeste soorten, zoals de gewone Galanthus nivalis, bloeien in februari – maart.
Sneeuwklokjes staan graag op een lichte, iets beschaduwde plek en kunnen geplant worden in het gazon, langs paden, tussen vaste planten of onder bladverliezende struiken en bomen. Als je sneeuwklokjes in het gazon plant, wacht dan met maaien tot dat het blad volledig is afgestorven. Zo wordt er voedsel voor het volgende seizoen in de bol opgeslagen. De grond moet vruchtbare, vochtige maar goed doorlatende grond zijn en kan ook wat kalkachtig zijn.
| Familienaam | Galanthus |
| Nederlandse naam | sneeuwklokje |
| Soort plant | Vaste plant |
| Grondsoort | Goed doorlatende humusrijke grond |
| Planten per m² | 4 - 8 |
| Standplaats | Halfschaduw |
| Winterhard | ja |
| Wintergroen | Nee |
| Bemesting | Floramix Tuinmest |
Sneeuwklokjes planten
Plant de Galanthus in het najaar in vochtige, goed doorlatende kalk- en humusrijke grond in de halfschaduw. In het wild zijn het zogenaamde bosbloemen. Dat wil zeggen dat ze van een vochtige voedingsbodem houden. Zandgrond is hierdoor ongeschikt echter als je het zand mengt met turf of andere grond hebben ook de sneeuwklokjes die hier in geplant worden kans van slagen. Plant Sneeuwklokjes direct na aankoop om uitdroging te voorkomen. De Galanthus kan geplant worden onder bladverliezende houtige gewassen, op lichte, bosachtige standplaatsen, in gras, in perken en borders. Sneeuwklokjes moeten niet te ondiep geplant worden. Vaak wordt er aangegeven zo’n 3 keer de hoogte van de bol, maar heb je muizen of andere wroeters in je tuin, kun je de bollen het beste wat dieper planten. De kans is anders groot dat de dieren ze opgraven en opeten. Sneeuwklokjes kun je dus het beste 5 tot6 keer de hoogte van de bol wat al gauw neer komt op zo’n 10 centimeter in de grond. Bolletjes plant je vóór november zodat je er in het voorjaar plezier van kunt hebben. Overigens kun je sneeuwklokjes aan het eind van de winter ook ‘in the green’ planten zoals dat heet. Je zet dan plantjes in de grond in plaats van droge bolletjes.Sneeuwklokjes snoeien
Sneeuwklokjes hoeven natuurlijk niet gesnoeid te worden. Wanneer de bloeiperiode voor het seizoen erop zit, zal het Sneeuwklokje energie moeten opslaan voor de bloei van volgend jaar. Laat de bladeren zitten totdat ze geel worden en verdorren. Daarna kun je het blad met een tuinschaar verwijderen of het gazon maaien waarbij het stuk met de uitgebloeide sneeuwklokjes meteen meegenomen wordt. Groen blad snoeien zal het vermogen van de plant om de bloemen volgend jaar te voeden reduceren, wat resulteert in minder en kleinere bloemen.Sneeuwklokjes onderhouden
De Galanthus is een zeer onderhoudsvriendelijk plantje en vraagt weinig zorg wanneer ze eenmaal is geplant. Voorzie in het najaar de planten van een laagje mulch of compost tegen de ergste vrieskou. Laat het loof van de uitgebloeide sneeuwklokjes volledig afsterven, de bollen halen hieruit hun voedsel. Staat ze in een grasveld, maai dan niet tot ze volledig is afgestorven. Zorg ervoor dat de sneeuwklokjes in de zomer niet uitdrogen. Geef ze bij extreme droogte eenmalig flink wat water. Staan de sneeuwklokjes in een pot, zorg dan dat de aarde niet uitdroogt.Vermeerderen
Het sneeuwklokje is een bolgewasje dat zich uitstekend laat verwilderen. Plant je ze in een groepje, dan zal de pol zich binnen een paar jaar goed weten uit te breiden. Plant ze daarom bij voorkeur op een plek waar ze hun gang mogen gaan. Sneeuwklokjes ‘wandelen’ zelf door de tuin, daar hoef je niets voor te doen. Mieren doen dit klusjes door het zaad mee door de tuin te nemen. Het duurt wel twee jaar voordat een zaadje, dat in de winter kiemt, een sneeuwklokje vormt.De eenvoudigste, snelste en beste manier om sneeuwklokken te vermeerderen is delen van de pollen tijdens de rust. Net na de bloei wordt de pol gemarkeerd. Tijdens de zomer kan je die dan met een spitvork uitgegraven. Verwijder de meeste grond en trek voorzichtig de pol uit elkaar. Het mooiste resultaat in de tuin krijg je als je niet te fijn verdeeld. Maak toefjes van 3 tot 5 bolletjes en herplant die. Wil je méér planten, of is de oppervlakte groot, plant dan afzonderlijke bolletjes. Herplant de bollen op voldoende afstand van elkaar en zo'n 8 à10 cm diep.
Scheuren "in the green" (dus in het voorjaar) wordt ook veel gedaan en is gemakkelijk. Je ziet immers wat je doet en hebt onmiddellijk resultaat. Sneeuwklokjes kun je scheuren vanaf het moment dat ze boven de grond komen, behalve als het vriest of als er vorst op komst is. Omdat de grond dan open is geweest, dringt de vorst dieper door in de grond en zijn de planten kwetsbaarder. Als de planten niet lang uit de grond blijven en er niet te veel wortels beschadigd raken valt schade erg mee. Bij droog weer moet extra water gegeven worden.
Zelf zaad planten in een pot doe je in mei onder een dun laagje compost. Hou dit licht vochtig tijdens de zomer. Eind december beginnen de plantjes te groeien. De zaadjes kunnen het beste 2 jaar in de pot worden gehouden.
Standplaats sneeuwklokjes
Sneeuwklokjes het liefste op licht beschaduwde plaatsen. Ze doen het vooral erg goed onder bladverliezende bomen en heesters of in de border tussen vaste planten. Geef ze gerust een beetje de ruimte. Dan kunnen ze naar hartenlust verwilderen en pollen vormen die soms tussen 50 tot 100 cm groot kunnen worden. Laat bloembollen verwilderen op plaatsen waar het gazon niet groeit of niet gemaaid wordt. Onder bomen, waar in het voorjaar veel licht is, maar waar later op het jaar te weinig zon is voor een goede grasgroei, kan het perfect. Een andere optie is in een wilder deel van de tuin waar het gras pas later in het jaar gemaaid wordt. De schaduwrijke bostuin, waar bodembedekkers beter groeien dan gras, is ook een ideale omgeving voor het wilde bollenveldje.Sneeuwklokje bemesten
Om ervoor te zorgen dat de sneeuwklokjes goed blijven groeien, is het raadzaam om de plantjes te bemesten. Je kunt dit het beste tussen Oktober tot eind December doen. Het beste gebruik je hiervoor Floramix tuinmest. Niet alleen zorgt deze bemesting voor een betere groei en bloei, het verhoogt ook de weerstand van de plant waardoor deze minder vatbaar is voor ziekte en plagen.Legende
Het sneeuwklokje heeft zelfs een legende:Eva had het koud toen zij het paradijs moest verlaten.
Toen het ook nog begon te sneeuwen was ze de wanhoop nabij.
Plotseling stond er een engel voor haar.
Ze hield een sneeuwvlok in haar hand.
Voor de ogen van Eva smolt de vlok en veranderde in een sneeuwklokje.
De engel sprak: “Kijk goed naar de vorm van deze bloem: ze luidt de winter uit en het voorjaar in"
Symbool
Het sneeuwklokje staat symbool voor hoop, (opnieuw) ontwaken en lenteverwachting. Sneeuwklokje wordt het plantje genoemd omdat het in de sneeuw al kan bloeien en klokje vanwege de vorm en omdat het door zijn klokgeluid andere bloemen uit de winterslaap wekt. In landen waar veel sneeuw valt is er een algemeen geloof dat het bloempje niet volmaakt is voordat het zijn vriend de sneeuw omhelsd heeft. Door de vroege bloei wordt het plantje als uiting van ongeduld gezien en jeugdige blijheid en zelfs als een teken van hoop en vriendschap in tegenspoed. De witte kleur staat voor zuiverheid, nederigheid en onschuld.Galanthofielen
Je zult het niet geloven maar er zijn mensen die in de ban van sneeuwklokjes zijn. Deze mensen verzamelen dit planten zoals andere postzegels en hebben grote bedragen voor een bolletje over. Dan hebben we het niet over €100.00 maar over bedragen waar je met zijn tweeën leuk van op vakantie zou kunnen. Vooral voor de zeldzame exemplaren worden enorme bedragen neergeteld.Zowel mannen als vrouwen zijn in de ban van het sneeuwklokje. Ze staan beter bekend als galanthofielen oftewel enthousiaste verzamelaars van sneeuwklokjes.
Er zijn zeer veel cultivars (inmiddels meer dan 1000) met soms minieme kleurverschillen in de handel te verkrijgen. Er zijn dan ook vele verzamelaars en sneeuwklokjesverenigingen die zich volledig focussen op dit kleine witte knikkende bloempje. Vooral in Groot-Brittannië zitten er veel verzamelaars. Het is daar dan ook een ware stormloop tijdens de vele sneeuwklokjesbeurzen die er in februari en maart plaats vinden. Met een spiegeltje aan een lange stok kun je onder de bloemetjes te kijken om de verschillen tussen de klokjes ook echt goed waar te nemen. Het zit hem in bladvormen, groene puntjes, gele knopjes en dubbele rokjes of juist het ontbreken van groen. Ook online wordt er gehandeld in klokjes. Sommige liefhebbers zijn bereid ver te reizen om een ontbrekend exemplaar te bemachtigen. De eerste echte sneeuwklokjesconferentie werd in 1891 in Londen georganiseerd door de Royal Horticultural Society (RHS), deze vindt nog steeds ieder jaar in februari plaats. De Nederlandse tuinenstichting publiceert jaarlijks een lijst op internet van landgoederen en tuinen die tijdens de bloei van sneeuwklokjes te bezoeken zijn.
Ziektes sneeuwklokjes
Sneeuwklokjes hebben, naast woelmuizen en mollen, niet zo veel last van ziektes. Soms komt het echter voor dat ze last hebben van witte snot. Witte snot klinkt natuurlijk niet erg smakelijk en is ook niet de officiële naam van deze ziekte, maar het beschrijft wel heel goed wat er ondergronds gebeurt. De bol verandert namelijk in een wit drabje en kan andere sneeuwklokjes besmetten. De officiële naam van deze ziekte is Botrytis galanthina.Bovengronds herken je de ziekte vooral aan de zwarte verkleuring van de buitenste bladeren. Deze schimmelziekte, die nauw verwant is aan grauwe schimmel, komt vooral voor tijdens milde winters. Galanthus nivalis is het meest kwetsbaar. Ontdek je de aantasting, graaf de bol dan direct op, met de grond eromheen. Vernietig de bol, ontsmet je schepje en plant op dezelfde plek voorlopig geen nieuwe sneeuwklokken.
Sneeuwklokjes zijn giftig
Sneeuwklokjes zijn giftig, ook voor honden en katten. Vergiftiging (braken, duizelig, diarree) komt voor als de bolletjes verward worden met sjalotjes.Soorten sneeuwklokjes
Inmiddels zijn er wereldwijd meer dan 2000 sneeuwklokjes bekend. We laten hier bewust het woord soorten weg aangezien de Galantus (sneeuwklokjes) maar bestaat uit 19 soorten. Welke dat precies zijn en waar ze oorspronkelijk vandaan komen kun je op onderstaande kaart van Wikimedia zien. Tevens staat er een link naar deze site mocht je deze kaart zelf willen downloaden. Alle andere sneeuwklokjes zijn cultivars of hybriden.Onder soorten verstaan we groepen zoals die in de natuur voorkomen, met een aantal gemeenschappelijke eigenschappen en met de mogelijkheid om door bevruchting nakomelingen voor te brengen. Vaak bestaan er meerdere soorten die weliswaar van elkaar verschillen, maar die ook een zekere verwantschap hebben. Die soorten vormen dan samen een geslacht. Zo ook bij de sneeuwklokjes. Er bestaat een soort Galanthus nivalis (het gewone sneeuwklokje) en een andere soort die Galanthus elwesii wordt genoemd (het grote sneeuwklokje). Je kunt zeggen dat alle sneeuwklokjes die in Frankrijk in het wild groeien van de soort Galanthus nivalis zijn. Als je Galanthus elwesii in het wild wilt zien, moet je naar Turkije. Daar komt bij dat als je alle sneeuwklokjes uit Europa en Azië op een hoop gooit, heb je het over het geslacht Galanthus.
Het wordt pas echt ingewikkeld als de mens zich er mee begint te bemoeien, bijvoorbeeld door selectie. Binnen een soort bestaat vaak nog heel veel variatie met betrekking tot allerlei eigenschappen, zoals grootte, bloeitijdstip, bloemvorm, geur. Soms wordt er een bepaald sneeuwklokje uit de massa uitgekozen omdat het iets heeft wat alle andere niet hebben. Wanneer zo'n exemplaar verder wordt vermeerderd, dan ontstaat een cultivar. Dit is dus een groep van vrijwel identieke exemplaren binnen een soort. Om de verschillende cultivars uit elkaar te kunnen houden krijgen ze meestal een naam of een nummer. Van de soorten Galanthus nivalis en Galanthus elwesii zijn allebei ruim 250 cultivars bekend.
Het wordt echter nog ingewikkelder. Bij sneeuwklokjes is het zo dat planten die tot verschillende soorten behoren met elkaar gekruist kunnen worden, bewust met een kwastje, of ook gewoon toevallig in de tuin, door rondvliegende insecten. Wat er uit zo'n kruising tevoorschijn komt, wordt een hybride genoemd. Sommige veel voorkomende kruisingen hebben een algemene naam gekregen. Zo heten alle planten die afkomstig zijn uit de ouders Galanthus nivalis x Galanthus plicatus, Galanthus xvalentinei. De x in deze naam staat voor hybride.
Wat is de prijs van een Sneeuwklokje?
De prijs voor een sneeuwklokje wisselt erg sterk en is uiteraard afhankelijk van beschikbaarheid al is dit laatste vaak geen issue. Sneeuwklokjes zijn het hele jaar wel beschikbaar. Daarnaast is de prijs vanzelfsprekend sterk afhankelijk van het soort waar je voorkeur naar uitgaat. Mocht je de exacte prijzen van een sneeuwklokje willen weten, kun je het best even een mail sturen naar info@florum.nl. Wij kunnen je hierover vanzelfsprekend persoonlijk even informeren.Sneeuwklokje kopen?
Heb je interesse om een sneeuwklokje te kopen? Hiervoor kun je uitstekend bij de Plantenwijzer van Florum terecht. Stuur hiervoor gerust een mailtje naar info@florum.nl. Jekunt hier uiteraard ook terecht voor al jouw vragen over het sneeuwklokje die we hierboven niet hebben behandeld of voor persoonlijk advies over het gebruik van deze prachtige plantjes. Maak gerust gebruik van onze lange ervaring en uitgebreide vakkennis op dit gebied als je overweegt om sneeuwklokjes te kopen.