We hebben lang niet overal in Nederland met dezelfde grondsoort te maken. Je kunt in de tuin te maken hebben met löss (leemgrond) of zavel, maar ook met een kleibodem, een zandbodem of bijvoorbeeld een veenbodem. Om de grond makkelijk te kunnen bewerken en verbeteren is het noodzakelijk om te weten om welke grondsoort het gaat. Als je dit eenmaal hebt vastgesteld kun je stappen ondernemen om de grond daadwerkelijk te verbeteren.
Wanneer je leemgrond of zavelgrond in de tuin hebt dan hoef je in de meeste gevallen niet heel veel moeite te doen om de grond te verbeteren. Deze grondsoorten hebben namelijk van zichzelf al uitstekende eigenschappen. De leembodem, ook wel löss genoemd, bevat relatief veel kalk, waardoor het wel belangrijk is om rekening te houden met het soort planten dat je erin zet. Planten die zogenaamd ‘zuurminnend’ zijn doen het minder goed in deze grond. Voor de zavelbodem geldt dat deze bodem van zichzelf erg rijk is aan het welbekende humus. Dit is uitstekend voor planten. Hieronder vind je meer informatie over het aanpassen dan wel verbeteren van de overige grondsoorten.
Kleigrond verandert per seizoen van structuur. In het zomerseizoen neemt de bodem een harde vorm aan en in het winterseizoen is de kleibodem vochtiger en minder hard. Water wordt in deze grond goed vastgehouden, evenals voedingsstoffen, waardoor het een goede grond is voor planten. De kleigrond wordt aanzienlijk eenvoudiger te bewerken en losser wanneer er gebruik wordt gemaakt van mest / compost. Wel is het zo dat de kleigrond niet erg goed in staat is om zuurstof door te laten. Dit heeft te maken met de relatief dichte structuur. In de meeste gevallen moet je er ook rekening mee houden dat de eventueel gezaaide zaadjes in een kleigrond later gaan kiemen doordat de kou wordt vastgehouden in de bodem. Om een kleibodem te verbeteren is het nodig om organische meststoffen en compost te gebruiken. Dit moet door de kleigrond worden verwerkt. Het kan nodig zijn om drainagebuizen aan te leggen.
Zandgrond is een lichtere bodem die aanzienlijk minder stevig is dan kleigrond. Juist omdat deze grondsoort minder compact is, is het minder goed in staat om voedingsstoffen en water vast te houden. Een groot voordeel van deze bodemsoort is wel dat onkruid zich er niet heel vast in kan zetten, waardoor het verwijderen van eventueel onkruid een fluitje van een cent is. De zandgrond houdt kou van de winter ook niet vast, waardoor het moment van kiemen in deze bodem sneller zal komen dan in kleigrond. De zandbodem is in de meeste gevallen relatief zuur en het is lastig om de voedingsstoffen en het water daadwerkelijk bij de wortels van planten te krijgen. Gelukkig kan de zandgrond vrij eenvoudig worden verbeterd. Dit doe je door er organische meststoffen en compost doorheen te mengen. Wanneer je dit op regelmatige basis doet zal de grond compacter worden.
Veengrond is goed te herkennen aan de zwaar donkere kleur, tegen zwart aan. Deze bodem bestaat voornamelijk uit planten die volledig of gedeeltelijk zijn verteerd. Hierdoor voelt de veenbodem wat sponzig en zwaar aan. Vaak is deze bodem behoorlijk nat en dit komt veel planten niet ten goede. Daarnaast is de bodem vaak erg zuur. Veengrond kan wel vruchtbaarder worden gemaakt door er voldoende kalk aan toe te voegen. Daarnaast is het voor de planten beter om deze op een heuveltje te zetten, zodat zij minder last hebben van het vocht. Je kunt deze bodem verbeteren door de zuurtegraad met behulp van kalk te verlagen en door te bemesten in het voorjaar. Het kan aan te raden zijn om drainagebuizen aan te brengen.
Vincent Rondwijk
op 03 Jul 2020