Wateroverlast in de tuin? Concrete tips en oplossingen voor waterproblemen
Wateroverlast in de tuin? Staat je tuin blank na een hevige regenbui, willen je gazon en planten niet groeien of gaan ze zelfs dood? Allemaal gevolgen van waterproblemen in de tuin met als gevolg dat je nooit een toptuin hebt en continu terugkerende kosten hebt. Zonder te investeren in een praktische en werkende oplossing. In dit artikel wil ik je graag helpen door mijn (praktijk) ervaringen te delen en de oplossingen te bespreken die wij op dagelijkse basis toepassen om waterproblemen in de tuin op te lossen of liever nog, te voorkomen.
Wateroverlast in de tuin is een groot (onderschat) probleem
Ik verbaas me er telkens weer over als ik nieuwe klanten bezoek hoe de bouwkavels/ tuinen zijn opgeleverd. Ik kom letterlijk tuinen tegen waar de regenpijpen tot net boven de grond zijn afgezaagd (dit geld ook voor het schuurtje) en waar je geen mogelijkheid hebt om het regenwater af te voeren. De regel geldt in de meeste gevallen dat je hemelwater niet mag afvoeren via het riool. Maar een andere oplossing wordt niet geboden…
Vooral in nieuwbouwwijken is wateroverlast een van de meest voorkomende, en ook een van de grootste problemen in de tuin. Door het veranderende klimaat (meer en steeds stevigere buien met veel water) snap ik niet dat er zo weinig wordt gedaan met dit probleem.
In dit blogbericht zetten we de meest voorkomende problemen door wateroverlast op een rijtje en geven we tips wat je hieraan kunt doen of hoe je het probleem (in de toekomst) kan gaan voorkomen.
- Verzakkingen van terrassen en tuinpaden
- Algengroei
- Bomen en planten groeien slecht
- Kale plekken in het gazon
- Kortsluiting in tuinverlichting/ elektra
- Schade aan tuinmeubelen, vlonders en tuinhuizen/ schuren
- Schimmelvorming in huis
Deze zeven voorbeelden zijn de meest voorkomende (en meest ernstige) problemen bij wateroverlast in de tuin. Ik neem ze graag wat uitgebreider met je door.
1. Verzakkingen van tegels (terrassen) en tuinpaden
De grootste oorzaak waardoor water slecht wegzakt is de ondergrond. Op veel plaatsen in Nederland hebben we te maken met klei- en leemgrond (en andere storende lagen). Deze grondsoorten hebben een hoge dichtheid en zorgen ervoor dat het water slecht in de bodem wegzakt.
In terrassen en tuinpaden zie je waterplassen ontstaan en na verloop van tijd worden deze verzakkingen als maar erger. Het komt er op neer dat je herstelwerkzaamheden moet gaan uitvoeren.
Oplossing om water in de tuin af te voeren
In de tuinen die wij aanleggen bieden wij altijd een oplossing voor het afvoeren van regenwater. Hiervoor zijn tegenwoordig mooie afvoergoten (drainage goten) verkrijgbaar die je kunt aansluiten op de hoofdleiding voor hemelwaterafvoer (mits deze aanwezig is).
Is er geen leiding aanwezig waar je hemelwater in mag afvoeren dan maken wij gebruik van infiltratie koffers onder de grond. Dit is een tijdelijke wateropslag waar water wat opgeslagen na een stevige regenbui. Hierna zal het water langzaam wegzakken in de bodem en zal het geen schade aanrichten in de tuin.
Let op! Eerder in dit bericht had ik het over niet aangesloten regenpijpen. Deze kun je ook aansluiten op de infiltratie boxen. Zorg er wel voor dat je voldoende capaciteit hebt om het water in op te slaan.
2. Algengroei
Water zoekt altijd het laagste punt en ‘de weg van de minste weerstand’. Dat betekend dat je bij verzakkingen in het terras en de aansluiting op gazon en borders last hebt van waterplassen.
Plekken waar het langdurig vochtig is zijn een paradijs voor algen. Vooral op betonmaterialen (nog altijd het meest gebruikte product in de Nederlandse tuin) gaan algen groeien.
Hier zijn allerlei middelen voor verkrijgbaar maar het is vaak maar een tijdelijke
oplossing en je merkt dat algen ieder jaar terugkomen, en dat wil je natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen! Je wil de tuin immers gaan gebruiken om in te gaan genieten en ontspannen en niet om er continu in te werken.
3. Bomen en planten groeien slecht
Waterplassen die een tijdje blijven staan in plantvakken/ borders zorgen voor een ‘rottingsproces’ en verstikking in de bodem. Dit komt het meest voor op klei- en leemgrond maar ook op plekken waar de ondergrond:
- Veel puin bevat
- Is opgebracht en een ‘storende laag’ bevat
- Een toplaag bevat die veel vocht vast houdt (bijvoorbeeld houtsnippers).
4. Kale plekken in het gazon
Bij wateroverlast in de tuin ontstaan er ook vaak problemen met het gazon.
Ook hier gaat de toplaag van de bodem verstikken en blijven er plassen water staan met als gevolg schimmel/ verrotting en kale plekken in het gazon.
Het kan ook zijn dat je een dag hebt met felle zon. Het water zorgt er dan voor dat het zonlicht extra wordt versterkt waardoor delen van het gazon verbranden en geel uitslaan. Niet echt mooi dus…
TIP! Je kunt snel handelen om een deel van het probleem op te lossen. Ga met een grondboor een aantal gaten boren op plaatsen waar water blijft staan. Maak de gaten zo diep als de grondboor lang is en vul deze met grind of drainerend zand. De toplaag krab je los met een hark met harde tanden. De kale plekken kun je bij zaaien (zorg ervoor dat de graszaden goed bedekt zijn). Als extra handeling kun je de toplaag mengen/ afstrooien met drainerend zand.
Deze TIP is ook van toepassing in plantvakken/ borders.
5. Kortsluiting in tuinverlichting/ elektra
Je voelt het waarschijnlijk al aankomen… Vocht en elektra gaan niet samen. De kans is groot dat er kortsluiting ontstaat op plaatsen in de tuin waar een elektrische verbinding zit.
Het is vaak lastig te bepalen waar de kortsluiting zit waardoor (in het ergste geval) de hele tuin op de schop moet.
Hieronder geven we je een aantal tips om het probleem op te lossen of te voorkomen:
- Zorg ervoor dat het water in kabelverbindingen altijd weg kan (gaten aan de onderkant)
- Gebruik 2 componenten giethars om kabelverbindingen af te dichten
- Probeer zo veel mogelijk kabelverbindingen op een droge plaats (liefst boven de grond) te monteren
- Leg kabels op plaatsen waar je altijd makkelijk bij kunt komen
- Als je elektra (tuinverlichting) gaat aanleggen maak dan een schets zodat je altijd kabels/ leidingen en verbindingen terug kunt vinden
Sluit de buiten elektriciteit aan op een aparte groep in de meterkast (liefst met een aardlekschakelaar). Heb je dan kortsluiting dan valt alleen deze groep uit voorkom je dat ook de diepvries en koelkast uitvallen 🙂
Tuinverlichting met een 12 volt systeem
Wij gebruiken enkel nog tuinverlichting systemen op basis van laagspanning. Dit is een gesloten systeem die je aansluit op een transformator en waar je heel gemakkelijk (later) lampen aan kan bevestigen.
Laagspanning systemen zijn veel minder gevoelig voor kortsluiting, kindvriendelijk en heel eenvoudig aan te leggen in tegenstelling tot 230 volt systemen.
6. Schade aan tuinmeubelen, vlonders en tuinhuizen/ schuren
Vooral zachte houtsoorten als vurenhout, douglas en grenen zijn kwetsbaar wanneer het in aanraking komt met water. Het hout gaat veel sneller rotten of je ziet aanslag ontstaan (schimmels).
Zorg ervoor dat op plaatsen bij tuinmeubelen, vlonders en tuinhuizen/ schuren het water snel weg kan of beter nog, voorkom dat het water hier naar toe loopt. Je kunt dit doen door het water af te laten lopen naar andere plekken.
TIP! Ga tuinmeubelen van vurenhout, douglas en grenen niet afdekken met bijvoorbeeld plastic. De kans op schimmel is dan veel groter waardoor je zwarte en witte vlekken krijgt. Dit is slecht voor het hout en het ziet er ook niet uit…
7. Schimmelvorming in huis
De eerste zes gevolgen van wateroverlast in de tuin zijn redelijk voor de hand liggend. Maar voor dit punt willen we wat extra aandacht omdat dit erg onderschat is (vaak door geringe kennis en onwetendheid).
Ik kom regelmatig situaties tegen waar men last heeft van schimmel in huis. Vaak zijn dit oude huizen die niet goed geïsoleerd zijn en waar de ventilatie naar verloop van tijd is gaan verstoppen. Maar ik heb het ook meegemaakt bij huizen in Groningen en in de polder.
Een van de oorzaken van schimmelvorming is huis kan vocht zijn dat van buitenaf, door de muren heen naar binnen trekt.
We geven je een aantal belangrijke tips om schimmelvorming in huis op te lossen en te voorkomen.
- Zorg ervoor dat regenwater altijd van de woning af loopt
- Vul de gevels van de woning (rondom) waar het in aanraking komt met (slechte) grond tot aan de fundering aan met een drainerende zandsoort
- Zorg ervoor dat de spouw muren goed kunnen ventileren (loop ventilatieroosters na om te kijken of er geen zand in zit)
De nieuwe regels voor het afvoeren van hemelwater in je eigen tuin
Steeds meer gemeentes in Nederland stellen subsidies beschikbaar om het hemelwater op eigen terrein te infiltreren. Dat wil zeggen dat al het water wat vrijkomt via het dakoppervlak en in de tuin in je eigen tuin blijft. Dit zal een steeds belangrijker onderdeel worden en binnen afzienbare tijd zullen steeds meer gemeentes dit als verplicht gaan invoeren. Dat betekend dus dat we hier goed over na moeten denken. De oplossing met infiltratiesystemen ondergronds heb ik al kort besproken. Dit systeem kun je verder uitbreiden met een opslagtank waardoor je:
- Je regenwater kunt gebruiken om de tuin te sproeien
- Je regenwater kunt gebruiken voor het doorspelen van de wc en voor het wassen.
Vooral deze laatste zal de komende jaren alleen maar vaker worden gebruikt. Het heeft ook veel voordelen want de kwaliteit van hemelwater is een stuk vriendelijker voor je machines. Regenwater bevat namelijk geen kalk.
Onderstaande video’s laten je zien hoe dit werkt:
Lijst met gemeentes die subsidies verleend:
- Ameland
- Barneveld
- Berg en Dal
- Berkelland
- Beuningen
- Coevorden
- Cranendonck
- Dalfsen
- Deventer
- Dinkelland
- Dongeradeel
- Echt-Susteren
- Eemnes
- Epe
- Gennep
- Gooise meren
- Groningen
- Hoogeveen
- Katwijk
- Landsmeer
- Laren 2
- Leudal
- Leeuwarden
- Opmeer
- Opsterland
- Midden-Drenthe
- Neerijnen
- Raalte
- Rheden
- Rijssen-Holten
- Schouwen-Duiveland
- Soest
- Stichtse Vecht
- Tubbergen
- Vught
- Valkenswaard
- Waterland
- Zuidhorn
Onze hulp bij het oplossen van hemelwater problemen in de tuin?
We hopen dat je met onze tips een oplossing hebt gevonden voor het waterprobleem in jouw tuin. Twijfel je over welke tip je het best kunt gaan toepassen of wil je het liever uit handen geven aan de vakman? Er zijn legio mogelijkheden om op een creatieve manier regenwater af te voeren in de tuin. Per tuin en situatie is dit anders. Informeer bij welke specifieke oplossing het best kan worden toegepast bij jou in de tuin.
De systemen die we in dit bericht behandelen hebben wij op voorraad en we werken samen met een landelijk team om deze oplossing voor je te realiseren. Meer informatie over ons systeem en werkwijze vind je op deze pagina:
Voordat je wegklikt, heb ik nog een leuke weggever voor je: mijn gratis Tuinideeën Gids. Hierin deel ik 80 tuinideeën die je ook kunt gebruiken voor je eigen tuin. Download de gids hier helemaal gratis.