Eigen tuinontwerp maken? 5 tips voor het maken van een eigen ontwerp
10 augustus 2020 
8 min. leestijd

Eigen tuinontwerp maken? 5 tips voor het maken van een eigen ontwerp

In deze blog deel ik 5 tips niet alledaagse tips die je helpen bij het maken van je eigen tuinontwerp. In de afgelopen jaren zijn wij er achter gekomen dat we massaal terugvallen in oude gewoontes. Deze tips helpen je om ‘bij de les te blijven’ en scherp te blijven in het maken van keuzes .

Eigen tuinontwerp maken

Hieronder volgen 5 tips op basis van ervaringen die wij in de loop der jaren hebben opgedaan.

Veranda aan huis

1. Keuzes maken en prioriteiten stellen

Hoe maak je de juiste keuze op basis van alle inspiratie en ideeën? Het verzamelen van inspiratie en het samenstellen van een moodboard is voor de meesten nog wel weggelegd. Maar om daarna kritisch en selectief te zijn blijkt een enorme uitdaging. 

Ik zie soms moodboards voorbij komen met meer dan 100 verschillende afbeeldingen. De een nog mooier dan de ander en van de meest uiteenlopende elementen. Super! Hier word ik enorm enthousiast en gepassioneerd van. Ik denk jij zelf ook en je ziet het waarschijnlijk al helemaal voor je dat dit straks allemaal in je eigen tuin is te zien, nietwaar?

Het probleem is ook niet het verzamelen van inspiratie. Het probleem (of liever gezegd de uitdaging) komt pas daarna. Nu moeten er keuzes worden gemaakt. En keuzes maken betekent schrappen en daar zijn we iets minder goed in. Je vindt immers alles mooi. De angst om iets te verliezen is vaak ook groter dan onze wil om iets te winnen. Of in dit geval te creëren. Maar toch moet je deze drempel over want bij een goed tuinontwerp draait het om het maken van keuzes en het stellen van prioriteiten. 

Houten vlonders

2. Staar je niet blind op het fancy design maar ga voor kwaliteit en inhoud

Luxe ontwerpprogramma’s zijn niet de manier om tot goede ideeën en inzichten te komen. Staar je vooral niet blind op software of opmaak van je ontwerp maar verdiep je vooral in de inhoud. Ik zal je verklappen dat onze successen 100% zijn gebaseerd op handgemaakte schetsen. Simpelweg omdat inspiratie en goede ontwerpen niet uit een kastje komen maar uit de ontwerper zelf. Door fysiek bezig te zijn en gaat schetsen uit je losse pols dwing je als het ware je brein om na te denken waardoor je vaak veel creatiever bent. 

De ontwerpen die wij presenteren zijn vaak digitaal en opgemaakt in 3D. Hoe zit dat dan? Ik zal je bij deze verklappen dat het proces hieraan vooraf 100% met de hand gaat. Daar ontstaat de magie en alleen op deze manier kunnen we tot deze ideeën komen. Er zijn genoeg mensen die nog nooit een tuinontwerp hebben gemaakt maar wel met een software overweg kunnen maar geen flauw idee hebben hoe ze een ontwerp voor de tuin zouden moeten maken. Zie deze 2 dingen dan ook los van elkaar en probeer in de creatieve modus te komen door te schetsen met de hand.

3. Haalbaarheid op 2 manieren

Een ander essentieel onderdeel is het onderzoeken van de haalbaarheid van je plan. Je wil niet weten hoeveel fouten hier worden gemaakt en hoeveel plannen er in de papierbak zijn beland. Het is een enorme fout door hier geen tot weinig aandacht aan te besteden. In Nederland  is het niet gebruikelijk om open en transparant over financiën te praten. Maar in deze geldt dat voorkomen veel beter is dan genezen. Want we zijn zuinig op onze centen en we willen liever fouten vooraf voorkomen dan we achteraf moeten gaan lappen. 

Het is belangrijk om op tijd in kaart te brengen welke investering jouw plannen met zich mee gaan brengen. Op deze manier kun je op tijd schakelen mocht het niet haalbaar zijn. Het zal je maar overkomen dat je straks halverwege de aanleg van je tuin bent en je geld is op? Nu lach je er misschien om maar het komt voor. Heel vaak zelfs. Het lijkt zo logisch om eerst met een ontwerp te beginnen en vervolgens naar buiten te gaan om het plan te realiseren  Maar er komt zoveel meer bij kijken dan je vooraf denkt. Helemaal als je zelf aan de slag gaat en eigenlijk te weinig ervaring hebt om dit goed te kunnen inschatten. Zelfs professionals zitten vaak mis omdat we niet kunnen zien wat we bijvoorbeeld onder de grond tegenkomen. Als je het werk uitbesteedt dan verleg je het risico naar de hovenier. Maar ga je zelf aan de slag ben je dief van je eigen portemonnee door hier geen aandacht aan te besteden.

Ik raad je dus aan om hier tijd in te steken en je te verdiepen in de mogelijke kosten die het plan met zich mee gaan brengen. Kom je tot de conclusie dat je ideeën en budget niet in lijn liggen? Dan mag je jezelf in de ontwerpfase gaan uitdagen om het wel realistisch te krijgen. Dat kan op veel manieren maar het is essentieel om je dit vooraf te realiseren en niet achteraf als het geld al grotendeels is uitgegeven. Je wil je hierop voorbereiden en achteraf voor zo min mogelijk verrassingen komen te staan. Het eindresultaat is altijd leidend. Maar zorg er wel voor dat je de weg er naar toe goed in kaart hebt gebracht. Ongeacht je kennis, ervaring of optimisme.

Een andere reden waarop je de haalbaarheid van je ontwerp wil gaan toetsen is de praktische kant. Op papier past altijd alles zeggen wij wel eens. Maar de mannen in de praktijk moeten het nog maar voor elkaar zien te krijgen. Blijf altijd realistisch en maak dingen niet moeilijker dan ze in werkelijkheid zijn. Denk in logische stappen en schrijf ze uit voor zover mogelijk om er 100% van overtuigd te zijn dat hetgeen wat je hebt bedacht ook uitvoerbaar is. 

Het doel van een tuinontwerp is om het maximale resultaat te kunnen creëren met het beschikbare budget.

4. Balans 

Deze tip heeft betrekking om de indeling van het ontwerp. Ga niet de fout maken net zoals ik dat deed met mijn eigen tuin om alles wat maar mooi is te proppen in de beschikbare oppervlakte. Ik kan je dus uit ervaring vertellen dat dit niet werkt en dat je ontwerp dan waardeloos wordt. Voor je echt op de inhoud en creativiteit van je ontwerp gaat zitten ga je eerst kijken naar een goede balans in het ontwerp tussen ruimte en volume. Vrij vertaald betekent het de verhouding van bijvoorbeeld een terras, paden, vlonders en andere bouwwerken ten opzichte van bijvoorbeeld gazon of een ander ruimtelijk object in de tuin. Voor kleine tuinen kunnen plantenborders worden gezien als ruimte en bij grotere tuinen speelt gazon een essentiële rol. 

Balans in het ontwerp brengt rust. En rust zorgt ervoor dat de elementen die in je tuin staan beter tot zijn of haar recht komen. Hier draait het weer om keuzes maken en prioriteiten stellen zoals we dat hebben besproken in tip 1. Juist door dingen weg te laten zal het ontwerp krachtiger worden.

Een ander belangrijk aspect wat ik graag met je wil delen is de balans tussen materialen en groen in de tuin. Ik wil je echt uitdagen om hier aandacht aan te besteden want de trend die zich heeft ingezet vanaf begin jaren 2000 heeft behoorlijk zijn sporen achtergelaten. Destijds werden consumenten namelijk voorgelogen met het feit dat tuinen met zoveel mogelijk bestrating namelijk onderhoudsvrij zouden zijn. Daar kwam men al snel van terug en werd de uitdrukking aangepast naar onderhoudsvriendelijk
Gaandeweg kwamen we erachter dat ook dit niet helemaal het geval was maar bleven we toch massaal vasthouden aan tuinen die werden omgetoverd tot grote pleinen met sierbestrating. Gelukkig zijn we de laatste jaren op de weg terug en wordt het belang van groene materialen door steeds meer mensen toegepast. 

Hiermee wil ik niet zeggen dat ik tegenstander ben van sierbestrating of andere materialen. Integendeel. Ik ben enkel tegenstander van leugens en ik vind het aan mij de taak om je je hier helderheid over te geven. Sinds ik werkzaam ben in tuinen heb ik ervaren dat goed ingerichte borders zelfs onderhoudsvriendelijker zijn dan bestrating. Groen heeft namelijk ook hele andere functies. 

  • Sfeer en contrast
  • Diepte
  • Beleef seizoenen intens
  • Natuurlijke manier van infiltratie van hemelwater
  • En nog veel meer…

Denk maar eens aan een tuin die jij mooi vind. Haal alle beplanting eruit en beeld je in wat er dan nog van over blijft. Weinig toch? Dat verklaart het belang van groen in de tuin en het maakt je ontwerp 100% beter dan wanneer je geen groen toepast. Het gaat erom dat je een goede balans creëert tussen functionele ruimtes in de tuin en sfeervolle elementen.

Hanteer het juiste stappenplan 

Ontwerpen is een vak apart. Het is extreem moeilijk als je niet beschikt over de juiste kennis en het is nagenoeg onmogelijk om een goed ontwerp te maken als je geen ervaring hebt. Een goede ontwerper volgt immers niet voor niets 4 jaar een praktische opleidingen gevolgd door nog eens 4 jaar opleiding om de praktische kennis om te vormen tot visueel denken en leren ontwerpen. Dat is tenminste hoe wij het hebben gedaan. Maar dat is natuurlijk niet de weg die jij wil gaan afleggen als je van plan bent om je eigen tuin te gaan ontwerpen.

Natuurlijk krijg je het voor elkaar om een ontwerp op papier te krijgen zonder opleiding, kennis of relevante ervaring. Maar stel jezelf de vraag op welk niveau je een ontwerp wil gaan maken en aan welke eisen het zou moeten voldoen. Wees daarin eerlijk tegen jezelf en vraag je oprecht af wat je nodig bent om tot een tuinontwerp te komen waar je niet alleen vandaag en morgen mee tevreden bent maar waar je voor ten minste 15 tot 20 jaar van kunt genieten. 

Begrijp me niet verkeerd. Het is een super leuk traject om te doorlopen. Het ontwerpen van je eigen tuin is een compliment waard voor de komende jaren en iets waar jij, je gezin, familie en vrienden trots op kunnen zijn. Als je het tenminste op de juiste manier doet. 

En wat is nu de juiste manier?

De eerste stap heb je al gezet. Door het lezen van deze blog weet jij al meer dan 99% van de mensen die ook hun eigen tuin willen gaan ontwerpen. De informatie die ik met je heb gedeeld vind je niet in blogs of elders online. Dit zijn zaken die ontwerpers eigenlijk alleen maar achter de schermen bespreken en het liefst zo min mogelijk doorgeven aan de buitenwereld. 

Ik denk daar anders over. Natuurlijk willen we graag prachtige ontwerpen blijven maken voor leuke klanten. Maar een schokkend feit is dat ‘slechts’ 10% van de markt de intentie heeft om hun tuinplannen uit te besteden en dat liefst 90% het liefst zelf aan de slag gaat.

Maar wat kun je nu eigenlijk vinden over tuinontwerpen? Ja, je kunt je inlezen op internet of in magazines of boeken. Of je blijft denken dat je met goede software een goed tuinontwerp kunt maken. Maar zou dat echt de manier zijn?

Over de schrijver
Aangenaam. Mijn naam is Peter Mecklenfeld en ik ben initiatiefnemer van tuin inspiratieplatform florum.nl. Het is mijn missie om bezoekers die zich online oriënteren voor hun tuin de best mogelijke informatie en inspiratie aan te bieden. Ik ben zelf ruim 15 jaar werkzaam in de groene sector en sinds 2009 eigenaar van een hoveniersbedrijf (Mecklenfeld Tuinen) en tuinontwerp studio (Studio Florum). Ik werk samen met een specialistisch team om onze klanten te verrassen met prachtige ontwerpen en ambachtelijk vakmanschap op gebied van tuinaanleg, renovatie en professioneel onderhoud.
Johan
Door

Johan

op 03 Feb 2021

Dit blog was heel informatief en leerrijk. Door covid was ik vaker thuis en ik had opgemerkt dat mijn tuin een saaie uitstraling heeft. Ik wil zelf mijn tuin herinrichten met een groene schutting en mooie bloemen. Nu heb ik de juiste instructies om zelf een tuinontwerp te maken. Dank je voor het delen.

Reactie plaatsen

Stappenplan met belangrijke lessen voor jouw nieuwe tuin (XL inspiratiegids)

  • Kijk anders naar tuinplannen en voorkom hiermee onnodige kosten

  • Voorkom valkuilen die je achteraf spijt opleveren

  • Wees bewust van de complexiteit van tuinplannen en hoe je hiermee omgaat

  • Ontdek mijn kernwaarden en de nr. 1 reden waarom ik hiervoor kies

  • Hoe je niet verstrikt raakt in een wirwar van inspiratie 

  • Hoe je ervoor zorgt dat het ontwerp haalbaar is en niet in de prullenbak belandt

  • Ontdek welke elementen veel belangrijker zijn dan stijl en design

  • 80% van de wensenlijsten komen overeen, ik laat je zien hoe dit kan

  • Mijn ontwerpstijl uitgelicht en in beeld gebracht met exclusieve projecten

  • Hoe je het ontwerp voorbereid op de aanleg zonder dat je voor (dure) verrassingen komt te staan

Meer tuininspiratie?

Wij hebben inmiddels meer dan 600 tuin artikelen in ons archief!