Hoe je een kleine stadstuin kan ontwerpen als rustpunt in een drukke omgeving

Jouw kleine stadstuin zal je erg koesteren als je in een drukke stad woont. Dit groene paradijsje kan dienen als een heerlijk rustpunt in een vaak drukke omgeving waarin je je heerlijk kan ontspannen. Hiervoor is het wel belangrijk om een kleine stadstuin praktisch en slim in te richten. In dit artikel vind je zeer veel tips hoe je een kleine stadstuin kunt ontwerpen om hier een rustpunt in een drukke omgeving van te maken.

Dit ga ik behandelen over een kleine stadstuin

1. Waar moet je rekening mee houden?
2. Mogelijkheden bij het inrichten van een stadstuin
3. Waar begin ik mee tijdens het ontwerpen van een stadstuin??
4. Hoe richt je een stadstuin in?
5. Kleurrijke invulling
6. Plantkeuze voor een stadstuin
7. Verticaal tuinieren bij een kleine oppervlakte
8. Eenheid of dynamiek in je stadstuin
9. Beplantingsplan
10. Een gazon in een stadstuin?
11. Tips voor een terras in je tuin

Waar moet je rekening mee houden?

Bij het ontwerpen van een stadstuin moet je een aantal aspecten zeker meenemen in je gedachtegang. Deze zaken komen verderop in het artikel terug, maar ik zal ze eerst even voor je op een rijtje zetten:

• Wat wil je met je tuin doen? Denk aan zonnen, beschut zitten, er met behulp van prachtige planten en bloemen een mooi parkje van maken, kinderen laten spelen of groente en fruit in verbouwen.
• Met hoeveel mensen maak je meestal gebruik van je tuin? Een gezinstuin met kinderen richt je anders in dan een tuin waar je als ouder stel gebruik van maakt.
• Hoe groot is de tuin?  Veel stadstuinen hebben een vrij kleine afmeting, maar dat is natuurlijk niet altijd het geval.
• Met welke zaken uit de directe omgeving moet je rekening houden? Is er hoogbouw in de buurt, waar komt de zon vandaan, is er behoefte aan privacy.
• Vind je het leuk om een tuin te onderhouden en heb je hier de mogelijkheden voor of geef je de voorkeur aan een onderhoudsvrije tuin?

Ook goed om te weten is dat ik voor jou een ander artikel heb geschreven over waarom borders vaak minder onderhoud nodig zijn dan verhardingen.

Mogelijkheden bij het inrichten van een stadstuin

Veel mensen die een leuke woning in een stad hebben, voelen zich beperkt met betrekking tot de tuin. Een stadstuin is vaak niet erg groot (de meeste stadstuinen zijn ongeveer tussen de 50 – 500 m2) en is vaak een schaduwrijke plek door de bebouwing in de omgeving.

Dit wil niet zeggen dat je er vrijwel niets mee kan! Ook een schaduwrijke stadstuin met een kleine ruimte biedt zeer veel mogelijkheden om er een leuke tuin van te maken waarin je rust kunt creëren in een (meestal) drukke omgeving. Hierbij is het goed om te weten dat je een mooie mix kunt maken tussen verhardingen en groene ruimtes en dat je je niet hoeft te beperken tot enkel stenen materialen. Die stenen materialen kom je al genoeg tegen als je de deur uit stapt.

Waar begin ik mee tijdens het ontwerpen van een stadstuin? 

Veel mensen hebben geen idee waar ze moeten beginnen bij het ontwerpen van een tuin. Dat kan ik me goed voorstellen, je doet het niet dagelijks en je ontwerpt een tuin om er jarenlang plezier van te hebben. Daarom moet je ook zeker kijken hoe je nu gebruik van je tuin maakt en hoe je dat in de toekomst denkt te doen. Hier komen zaken als tijd, gelegenheid, eventuele kinderwens, maar ook leeftijd bij kijken. Je kunt het zelf wel invullen denk ik.

Heb je hulp nodig bij het inrichten van een tuin? Dan kan ik je zeker helpen. Voor mij is het wél dagelijks werk. Ontdek in mijn gratis Tuinontwerp Gids wat de 9 meest gemaakte fouten zijn en hoe jij deze voorkomt! 

Hoe richt je een stadstuin in?

Omdat stadstuinen over het algemeen niet groot zijn, denken veel mensen direct aan het bestraten van de oppervlakte. Met een paar stoelen en tafels is het terras compleet……maar niet sfeervol. Hoe groot (of hoe klein) de ruimte ook is, je kunt hier veel meer mee!

Ik wil je graag uitdagen om over het laatste na te gaan denken.

De illusie over bestrating, wist jij dit?

Overigens, laat ik een illusie over bestrating wegnemen: veel mensen denken dat als ze zoveel mogelijk bestrating aanleggen de tuin onderhoudsvriendelijk is. Het tegendeel is in de meeste gevallen waar. Denk maar alleen aan de (soms gladde) groene aanslag die zich op de stenen kan vormen en het onkruid dat zich tussen de stenen kan ontwikkelen.

Daarnaast zul je merken dat tegels veel minder verkoeling geven aan je tuin door het hitte-eiland effect. Verkoeling is juist iets wat je wél wilt in de zomer, omdat de warmte vaak veel makkelijker blijft hangen in een stadsomgeving dan op een open vlakte. Tegels nemen warmte op en geven deze warmte pas weer langzaam vrij. Planten doen dit niet.

Betegelen in een stadstuin? Denk er nog maar eens goed over na….

Kleurrijke invulling van je stadstuin

Naast het warmte effect van de tegels zul je merken dat planten en bloemen een mooie kleurrijke uitstraling hebben in je tuin. Zoals aangegeven, je ziet steen genoeg als je de voordeur uitstapt, zorg voor afwisseling als je de achterdeur neemt.

Natuurlijk is een terras erg fijn om in je tuin te zitten. Dit moet je als zonaanbidder zeker doen als je een tuin op het zuiden hebt.
Let in dit geval goed op de plaatsing van het terras. Daarnaast is het goed om de ruimte zinvol in te delen met in één hoek een terras en de andere ruimte voor de beplanting. Dit komt veel mooier over dan aan beide kanten een kleine ruimte voor beplanting.

Je kunt diverse leuke (houten of stenen) borders plaatsen, waar je het groen of de kleur in kweekt. Hierbij kun je kiezen voor borders die je los neer zet, of borders die je integreert in je tuin door hier ruimte voor vrij te houden bij je terras of je gazon. Daarnaast kun je ook zeker kiezen voor planten in pot. Let hierbij wel op, deze planten hebben meer verzorging nodig dan planten die in een volle grond zijn gekweekt. Planten in pot zijn onder ideale omstandigheden opgegroeid en verwachten in het vervolg van hun ontwikkeling niets anders. Aan jou de schone taak……

Plantkeuze voor een stadstuin

Het is belangrijk om even goed na te denken over je plantkeuze voor in een stadstuin. Veel stadstuinen hebben immers erg veel schaduw en daar moet je de planten op afstemmen. Een plant die erg veel zonlicht vraagt is dan niet de beste keuze.

Daarnaast zul je met je planten die natuurlijke uitstraling creëren, die je voor ogen hebt. Je zult merken dat je hierin zeker niet beperkt bent in je keuze, om dat je “slechts” een stadstuin hebt. Er zijn zeer veel groenblijvende schaduwplanten die een mooi blad hebben en je tuin het hele jaar een mooie uitstraling zullen geven.

Botanische mix in een stadstuin

Denk bij het samenstellen van je botanische mix maar aan mooie varens of andere siergrassen die in diverse soorten verkrijgbaar zijn. Als je een mooie klimop tegen je schutting laat groeien, zal dit de natuurlijke uitstraling zeker versterken. Daarnaast werkt dit erg geluidsdempend. Een klimop heeft mooie bloemen die in de bloeiperiode voor een kleurrijk geheel zullen zorgen. Als je dit combineert met de eerdergenoemde planten in pot heb het hele jaar door een mooie kleurrijk geheel in je tuin.

Het mooie is dat deze planten zeer goed groeien in een schaduwrijke omgeving. Let hierbij wel op een aantal zaken, die van belang zijn en aansluiten op mijn eerdergenoemde rijtje van aspecten waar je rekening mee moet houden bij je tuinontwerp. Er zijn planten die giftige of irriterende besjes geven. Deze planten kun je natuurlijk beter niet gebruiken in een stadstuin die kindvriendelijk moet zijn. Daarnaast zijn er planten die erg hard groeien en hierdoor veel onderhoud vragen. Denk hierbij aan een Druif of een Blauwe Regen. Als je niet de mogelijkheid hebt of tuinieren niet leuk vindt, kies dan zeker niet voor deze soorten.

Zoek je een mooie klimop voor tegen de schutting? Dan kun je prima kiezen voor een Passieflora, Kamperfoelie, Clematis of de Trompetplant.

Zoek je mooie planten die veel kleur geven? Dan zijn de Yukka, Rodgersia, Acanthus en de Horta prima keuzes.

Verticaal tuinieren bij een kleine oppervlakte

Met het benoemen van klimplanten sla ik meteen een bruggetje naar een mogelijkheid waar je zeker even aan moet denken als je de beschikking hebt over een kleine stadstuin. Dit is een zijstapje dat een groot effect kan hebben op je plannen voor een tuin.

Als je een stadstuin van een kleine afmeting hebt, ben je dan beperkt in ruimte?

Zeker niet! Je hebt zeer veel ruimte tot je beschikking …… als je maar verticaal denkt.

Door het werken met hoogteverschillen, zul je merken dat je een enorme ruimtelijke uitstraling creëert. Met deze creatieve gedachtegang benut de ruimte die je wél tot je beschikking hebt.

Naast het gebruik van hoge beplanting zijn hiervoor nog vele andere mogelijkheden.

Denk onder andere maar eens aan een:

• Gezellige verdiepte zitkuil of terras;
• Verhoogde zitgelegenheid op vlonders;
• Hoger gelegen plantvak of vijver;
• Pergola;
• Trap of afstapje;
• Beplanting in een mooi verticaal frame.

Eenheid of dynamiek in je stadstuin

Dynamische vormen kun je ook creëren met organische lijnen. Ik noem ze ook wel levende lijnen. Je maakt minder contrast in het lijnenspel, maar legt de nadruk vooral op hoogtes (met beplantingen) en een groene uitstraling afgewisseld met bloeiende elementen.

Meer op zoek naar de rust? Dan wil je het vooral overzichtelijk houden. De strakke belijning van binnen naar buiten is hier al een hele goede basis. Gebruik weinig verschillende materialen en besteed veel aandacht aan wintergroene planten.

Kies voor maximaal 3 kleuren die je wilt toevoegen aan het ontwerp. Dat maakt het ontwerp rustig. Zo kun je de zichtlijnen uit laten komen op een blikvanger. Dit mag een sierelement zijn, een veranda maar kan ook heel goed een boom zijn. Dit wordt dan de eyecatcher van je stadstuin!

Beplantingsplan voor stadstuinen

Zoals aangegeven zijn bomen, heesters, bloemen, planten en siergrassen een uitstekende toevoeging van natuur en rust voor een stadstuin. Hiervoor kun je het beste een beplantingsplan maken. Hierin bepaal je de plaats van de begroeiing en kun je de bloeiperiodes op elkaar afstemmen. Het is best belangrijk om dit goed voor ogen te hebben. Als je een zonaanbidder bent, moet je natuurlijk niet je planten neerzetten op de plek waar je het meeste zon hebt. Hier moet dan zeker je terras komen!

Met een goed beplantingsplan ervaar je het buitenleven in de stad op z’n best. Door het gebruik van bomen maak je diepte in de tuin en verhoog je het gevoel van privacy. Dit laatste kun je ook doen met behulp van voorgeleide bomen. Dakbomen en leibomen zijn hierin de meest bekende vormen.

Een warme fleurige stadstuin

Een warme, fleurige stadstuin maak je met warme kleurtinten als geel, roze en oranje. Laat deze kleuren elkaar afwisselen in het voorjaar, de zomer en het najaar. Dit kun je goed combineren met siergrassen om het gewenste effect te krijgen.

Kleurtinten voor een ruimtelijk gevoel

Wil je ruimtelijkheid creëren, dan kan het helpen om je te richten op zogenaamde koude kleuren. Blauw, en paars zijn hier goede voorbeelden van. Deze kleurtinten komen minder op je af dan de warmere tinten, ze zorgen voor een ruimtelijk en rustig gevoel. Met het gebruik van deze kleuren heb je niet dezelfde knusheid en drukte, het geeft je tuin een relaxte look en feel. Ook in deze stijl kun je siergrassen goed combineren.

Wintergroen

In beide gevallen is het belangrijk om na te denken over het wintergroene beeld van je stadstuin. In strakke stadstuinen kun je gebruik maken van blokhagen. Soorten als taxus, laurier, ilex en buxus zijn hiervan goede voorbeelden. Wil je een wat meer organische stijl? Je kunt dezelfde soorten blijven gebruiken maar dan in wolken. Een combinatie van beide is ook prima. Andere wintergroene soorten die je kunt gebruiken zijn:

• Viburnum Davidii (bodembedekkende heester)
• Lonicera (ook in geeltinten)
• Waldsteinia (vaste plant)
• Pachysandra (vaste plant)
• Luzula (siergras)

Karakter van je stadswoning terug laten komen in je tuin

Bij het ontwerpen en inrichten van een stadstuin heb je alle vrijheid om te kiezen voor strakke lijnen en ronde, organische vormen. Je kunt beide stijlen afzonderlijk van elkaar ontwerpen maar een combinatie is ook zeer goed mogelijk.

Wat ik je zeker kan aanraden is om van binnen naar buiten te kijken bij het maken van je ontwerp. Trek de stijl van binnenshuis door naar buiten, om meer eenheid te scheppen. Maak hierbij gebruik van belangrijke zichtlijnen die diepte en dynamiek geven aan je tuin. Ik vind het ook sterk om de lijnen vanuit de gevels (architectonische lijnen) mee te nemen in het ontwerp. Het karakter van je stadswoning komt terug in de tuin. Dit is natuurlijk zeker het geval als je een mooie oude stadsmuur als tuinafscheiding hebt. Deze mag natuurlijk zeker gezien worden!

Ecologische stadstuin ontwerpen

Als je groente en fruit wilt verbouwen, is het handig om een hiervoor een afgescheiden ruimte mee te nemen als je een stadstuin gaat ontwerpen. Ook een stadstuin leent zich hier namelijk uitstekend voor. Met een ecologische tuin word je zelfvoorzienend. Je maakt gebruik van de middelen die de natuur je aanbiedt. Het kweken van je eigen eerlijke groenten, fruit en kruiden is leuk om te doen maar ook lekker, gezond én voordelig.

Tuinverlichting meenemen in het ontwerp van een stadstuin

Naast een beplantingsplan is ook het lichtplan een belangrijk onderdeel in het ontwerp van je stadstuin. Het moet immers één geheel gaan vormen. Er zijn diverse keuzes die je met betrekking tot de tuinverlichting kunt maken. Maak hierbij een balans tussen praktische verlichting en functionele tuinverlichting. Als je dit goed op elkaar kunt afstemmen, kan je het hele jaar genieten van een mooie tuin, die voorzien is van mooie, sfeervolle verlichting. Lees hiervoor zeker mijn artikel dat ik eerder geschreven heb over alles wat je moet weten over tuinverlichting.

Gazon in een stadstuin?

Als je voldoende ruimte hebt, zou ik zeker een mooi gazon overwegen. Dit geeft een mooie, frisse groene uitstraling aan je tuin. Naast deze rust en uitstraling kun uit praktische overwegingen praktische zaken voor een grasveld kiezen. Vooral om je stadstuin kindvriendelijk te maken is gazon een perfecte optie, voor kinderen is het immers heerlijk om op het grasveld te spelen.

Een stadstuin die gericht is op het zuiden is uitstekend geschikt voor een grasveld. Dit is immers een zonrijke plek. In een stadstuin op het noorden is de uitdaging wat groter. Hier komt immers veel minder warme zon. De keuze voor kunstgras kan een goed alternatief zijn. Als je kiest voor een grasveld raad ik aan om ook een ander artikel van mij te lezen, waarin ik concrete tips geef over het aanleggen van een gazon.

Tips voor een terras in je stadstuin

• Gebruik grote tegels voor het terras om deze een grotere uitstraling te geven;
• Plaats het terras wat verderop in de tuin om een wat hoger “tuingevoel” te creëren zowel op het moment dat je in de tuin zit en vanuit binnenshuis;
• Zorg voor een goede afwatering van het terras waarbij je gebruik maakt van grind of houtsnippers;
• Zorg dat je tuinmeubilair niet te massief en te robuust is als je een beperkte ruimte hebt en zorg dat je erachter langs kunt lopen. Anders heeft het geheel een benauwde uitstraling.
• Overweeg om gebruik te maken van een grote boom als “natuurlijke parasol”.

Hoe ik je verder nog kan helpen bij het ontwerpen van een stadstuin

Hopelijk hebben we je kunnen helpen aan de hand van dit artikel. Maar er is natuurlijk veel meer belangrijke informatie die je moet weten over het ontwerpen van de tuin. Er zijn namelijk nog meer gemaakte fouten. Anderzijds ben je misschien op zoek naar inspiratie of heb je al concrete plannen waar je ons hulp bij kunt gebruiken.  Download gratis onze Tuinontwerp Gids waarin je de 9 meest gemaakte fouten ontdekt en hoe jij deze voorkomt