De zonnehoed is een vaste plant die bij veel tuinliefhebbers zeker in het rijtje van favorieten staat. De plant heeft een kleurrijke en sierlijke bloei waarmee op de meest duidelijke manier wordt aangegeven dat het zomer is. De wetenschappelijke naam van de plant is Echinacea. De Zonnehoed is een van de weinige vaste planten die bij veel mensen bekender is onder de wetenschappelijke naam omdat Echinacea veelvuldig wordt gebruikt in de homeopathische geneeskunde. Hierdoor wordt nog wel eens vergeten dat Echinacea ook een mooie tuinplant is maar dat is zeker wel het geval. De zonnehoed zal zelfs gedurende de zomer een absolute eyecatcher zijn in je tuin.
Deze vaste plant kent negen verschillende soorten en komt uit de composietenfamilie. Deze familie staan bij ons bekend onder twee botanische namen Compositae en Asteraceae. De zonnehoed zal zonder twijfel kleur toevoegen aan je tuin door in de bloeiperiode (tussen de maanden juli en september) te pronken met zijn kenmerkende bloemen. Deze bloemen hebben een gemiddelde omtrek van zo’n 10 centimeter en hebben dus een behoorlijk groot formaat. De bloemen vormen zich aan het uiteinde van de stevige stelen en hebben een witte, groene, gele, oranje, roze of rode kleurstelling. De Zonnehoed wordt in de volksmond ook wel vaak “Rode Zonnehoed” (met de wetenschappelijke naam Echinacea purpurea) genoemd maar er zijn ook andere soorten (cultivars) in ons land verkrijgbaar.
Met betrekking tot de vormgeving van de bloem, zal deze je sterk doen denken aan de bloem van een Margriet. Het donkerbruine heuvelachtige hoofdje vormt het middelpunt van een stralenkrans met lintvormige bloemblaadjes. Deze bloemblaadjes zullen na de bloeiperiode van de bloem afvallen. Hierdoor krijgt de plant een “nieuwe uitstraling” want de overgebleven heuvelhoofdjes zullen vrolijk met de (herfst) wind mee wapperen en op deze wijze voor dynamiek in je tuin zorgen.
De Rode Zonnehoed zal een hoogte tussen de 70 en 120 cm bereiken. Dit is uiteraard afhankelijk van de cultivar waarvoor je kiest. De plant heeft licht behaarde ellipsvormige bladeren die groen van kleur zijn en een lengte hebben van ongeveer 30 cm. De plant is zal de bladeren verliezen na de bloeiperiode en in het voorjaar weer nieuw blad aanmaken. De plant kan een temperatuur tot -25 gr. C verdragen en is dus uitstekend geschikt voor onze winters. De Zonnehoed is een zaadplant (spermatopsida) en is een plant die wortelstokken zal vormen.
Een andere nuttige waarde van de plant heeft betrekking op de omgeving. De bloemen van de Zonnehoed zijn zeer in trek bij hommels, vlinders en bijen. De plant zal in de zomerperiode dan ook veelvuldig bezocht worden door deze insecten. Als je er niet voor kiest om de stengels met zaad gevulde kegels in de herfst af te knippen, zullen ze in de herfst en het begin van de winter een rijke voedselbron zijn voor zaad etende vogels.
Let op, de Zonnehoed komt oorspronkelijk uit de vrij droge gebieden van Noord-Amerika en heeft dan ook een sterke voorkeur voor een zonnige plaats. Als je de Zonnehoed kunt plaatsen op een plek op het zuiden, zou dat de beste keuze zijn.
Als je de zonnehoed gaat aanplanten, zorg dan dat je een plantgat graaft dat voldoende groot is. Je kunt hierbij het beste voor kiezen om een gat te graven die twee keer zo groot is als de wortelkluit. Het is van groot belang dat je de grond om de plant goed los maakt en van voldoende voedingsstoffen voorziet. Op deze manier zorg je ervoor dat de plant voldoende voedingsstoffen kan opnemen. Dit is vooral van groot belang als de plant zich gaat inwortelen. Dompel de wortels even in een emmer water (niet erin zetten) voordat je de plant gaat plaatsen. De wortels krijgen hierdoor de gelegenheid om zich dan vol met water te zuigen. De plant met net onder het bodemoppervlak komen te staan. Bij het plaatsen van de plant moet de pot uiteraard verwijderd worden, anders kunnen de wortels zich niet in de grond settelen. Als je de plant geplaatst hebt, kun je de grond om de plant voorzichtig dichtmaken en iets dicht drukken. Het is van belang dat de grond de eerste periode wel vochtig blijft. Je kunt er eventueel voor kiezen om de plant de eerste periode nog een keertje extra van organische mest te voorzien. De geadviseerde plantafstand is 33 cm. als je een plantvak wilt voorzien van meerdere planten hou er dan rekening meer dat je zo’n 7 tot 9 planten per vierkante meter nodig hebt.
De stengels van de Zonnehoed hebben een stevige structuur. Het is dan ook niet nodig om de stengels te stutten of op een andere manier extra stevigheid te bieden. In dit kader is het uiteraard wel een goede keuze om de plant op een relatief beschutte plek te plaatsen.
Een andere belangrijke voorwaarde van de grond voldoende kalkrijk is. Kalk is géén voedingsstof maar zorgt ervoor dat een plant in staat is om voedingsstoffen op te nemen. Het is dan ook goed om de grond af en toe van extra kalk te voorzien. Dit is zeker van belang als je de plant in een kalkgrond wilt plaatsen. Je kunt hierbij bijvoorbeeld Floramix Kalk voor de Tuin gebruiken. Het is verstandig om kalk even in de grond te laten trekken voordat je de grond gaat bemesten. Ons advies is dan ook om hier een periode van minimaal één week tussen te laten zitten.
Je kunt er ook voor kiezen om een wortelstek van de plant te nemen in het najaar maar dit is een wat lastigere methode. Tot slot kun je er ook voor kiezen om zaad van de plant te winnen (uit de uitgebloeide bloemen) en dit uit te zaaien maar deze methode brengt niet altijd het gewenste resultaat. Het grappige is dat de natuur je in dit laatste proces een handje kan helpen als je de uitgebloeide bloemen laat hangen gedurende de winterperiode. Het zaad zal zich dan vanzelf gaan verspreiden, eventueel met behulp van de vogels die hier dol op zijn. Je moet echter wel afvragen of er ontkieming plaats zal vinden.
We hebben de meest gangbare variëteiten van deze plant voor je op een rijtje gezet en hieronder de verschillende kenmerken van de soorten voor je in kaart gebracht.
bloeiperiode van deze plant is van juni tot en met september. Een volwassen Echinacea pallida bereikt een hoogte van 80 tot 90 cm.
Deze vaste plant kent negen verschillende soorten en komt uit de composietenfamilie. Deze familie staan bij ons bekend onder twee botanische namen Compositae en Asteraceae. De zonnehoed zal zonder twijfel kleur toevoegen aan je tuin door in de bloeiperiode (tussen de maanden juli en september) te pronken met zijn kenmerkende bloemen. Deze bloemen hebben een gemiddelde omtrek van zo’n 10 centimeter en hebben dus een behoorlijk groot formaat. De bloemen vormen zich aan het uiteinde van de stevige stelen en hebben een witte, groene, gele, oranje, roze of rode kleurstelling. De Zonnehoed wordt in de volksmond ook wel vaak “Rode Zonnehoed” (met de wetenschappelijke naam Echinacea purpurea) genoemd maar er zijn ook andere soorten (cultivars) in ons land verkrijgbaar.
Met betrekking tot de vormgeving van de bloem, zal deze je sterk doen denken aan de bloem van een Margriet. Het donkerbruine heuvelachtige hoofdje vormt het middelpunt van een stralenkrans met lintvormige bloemblaadjes. Deze bloemblaadjes zullen na de bloeiperiode van de bloem afvallen. Hierdoor krijgt de plant een “nieuwe uitstraling” want de overgebleven heuvelhoofdjes zullen vrolijk met de (herfst) wind mee wapperen en op deze wijze voor dynamiek in je tuin zorgen.
De Rode Zonnehoed zal een hoogte tussen de 70 en 120 cm bereiken. Dit is uiteraard afhankelijk van de cultivar waarvoor je kiest. De plant heeft licht behaarde ellipsvormige bladeren die groen van kleur zijn en een lengte hebben van ongeveer 30 cm. De plant is zal de bladeren verliezen na de bloeiperiode en in het voorjaar weer nieuw blad aanmaken. De plant kan een temperatuur tot -25 gr. C verdragen en is dus uitstekend geschikt voor onze winters. De Zonnehoed is een zaadplant (spermatopsida) en is een plant die wortelstokken zal vormen.
Familienaam | Echinacea |
Nederlandse naam | (Rode) Zonnehoed |
Soort plant | Vaste plant |
Grondsoort | Rijke tuingrond met voldoende drainage |
Planten per m² | 7 tot 9 |
Standplaats | Zonnige plek |
Winterhard | Ja |
Wintergroen | Bladverliezend |
Bemesting | Floramix Tuinmest |
De nuttige waarde van Echinacea
Naast de grote decoratieve waarde die de Zonnehoed biedt, mogen we zeker niet voorbijgaan aan de nuttige waarde van de plant. Echinacea wordt veelvuldig gebruikt in de natuurgeneeskunde en is een weerstand verhogend homeopathisch middel. Het is een plant waarvan veelvuldig “gebruik” wordt gemaakt om menig winterkwaaltje (zoals griep of verkoudheid) de kop in te drukken of te voorkomen. Zowel de bovenste delen van deze plant als de wortels van aan aantal Echinacea soorten (Echinacea purpurea, Echinacea angustifolia en Echinacea pallida) worden hiervoor gebruikt.Een andere nuttige waarde van de plant heeft betrekking op de omgeving. De bloemen van de Zonnehoed zijn zeer in trek bij hommels, vlinders en bijen. De plant zal in de zomerperiode dan ook veelvuldig bezocht worden door deze insecten. Als je er niet voor kiest om de stengels met zaad gevulde kegels in de herfst af te knippen, zullen ze in de herfst en het begin van de winter een rijke voedselbron zijn voor zaad etende vogels.
Toepassingen van de Zonnehoed
Zoals aangegeven zal de Zonnehoed een eyecatcher zijn in je tuin gedurende de zomerperiode en kun je de bloemen van de plant ook gebruiken als snijbloem. Het is een kleurrijke plant met een relatief grote bloem en een opvallend blad. De plant zal dan ook uitstekend tot zijn recht zal komen in een border of plantvak van een siertuin. Je kunt de plant plaatsen in een groep maar ook solitair zal deze kleurrijke verschijning goed tot zijn recht komen. Deze plant is dan ook uitstekend te combineren met andere (groenblijvende) planten, siergrassen of struiken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Geranium (ooievaarsbek), Lythrum (kattenstaart) of Salvia nemorosa (salie). Daarnaast kun je de hogere soorten uitstekend combineren met siergrassen en dan het liefst met de wat fijnere soorten waarvan Panicum of Deschampsia (ruwe smele) uitstekende voorbeelden zijn.Let op, de Zonnehoed komt oorspronkelijk uit de vrij droge gebieden van Noord-Amerika en heeft dan ook een sterke voorkeur voor een zonnige plaats. Als je de Zonnehoed kunt plaatsen op een plek op het zuiden, zou dat de beste keuze zijn.
Zonnehoed aanplanten
Zonnehoed (Echinacea) kun je het hele jaar door aanplanten maar de beste periode hiervoor is tussen de maanden april en augustus. Dit is uiteraard de periode dat de grond het warmst is en hierop kan de plant zich het beste inwortelen. Dit resulteert in een sterke ontwikkeling en groei van de plant. Het is uiteraard van belang dat de bodem niet te nat is, want dit zou de plant (lees: de wortels) kunnen beschadigen.Als je de zonnehoed gaat aanplanten, zorg dan dat je een plantgat graaft dat voldoende groot is. Je kunt hierbij het beste voor kiezen om een gat te graven die twee keer zo groot is als de wortelkluit. Het is van groot belang dat je de grond om de plant goed los maakt en van voldoende voedingsstoffen voorziet. Op deze manier zorg je ervoor dat de plant voldoende voedingsstoffen kan opnemen. Dit is vooral van groot belang als de plant zich gaat inwortelen. Dompel de wortels even in een emmer water (niet erin zetten) voordat je de plant gaat plaatsen. De wortels krijgen hierdoor de gelegenheid om zich dan vol met water te zuigen. De plant met net onder het bodemoppervlak komen te staan. Bij het plaatsen van de plant moet de pot uiteraard verwijderd worden, anders kunnen de wortels zich niet in de grond settelen. Als je de plant geplaatst hebt, kun je de grond om de plant voorzichtig dichtmaken en iets dicht drukken. Het is van belang dat de grond de eerste periode wel vochtig blijft. Je kunt er eventueel voor kiezen om de plant de eerste periode nog een keertje extra van organische mest te voorzien. De geadviseerde plantafstand is 33 cm. als je een plantvak wilt voorzien van meerdere planten hou er dan rekening meer dat je zo’n 7 tot 9 planten per vierkante meter nodig hebt.
De stengels van de Zonnehoed hebben een stevige structuur. Het is dan ook niet nodig om de stengels te stutten of op een andere manier extra stevigheid te bieden. In dit kader is het uiteraard wel een goede keuze om de plant op een relatief beschutte plek te plaatsen.
Welke ondergrond heeft een Zonnehoed nodig?
De Zonnehoed kan zich het beste ontwikkelen op een rijke maar goed doorlatende bodem. Vooral zavelgronden (een mengsel tussen zand en klei) zijn ideaal. voor deze plant. Vooral dit laatste punt is enorm belangrijk. Je moet absoluut voorkomen dat de plant te lang in vochtige omstandigheden staat. Dit is vooral schadelijk voor de wortels want je loopt hiermee het risico dat deze gaan rotten. Hierdoor zal de plant afsterven. Het andere uiterste is uiteraard ook niet goed. De plant zal vrij diep wortelen en is daarmee ook goed bestand tegen droogte. Als we een van onze inmiddels bekende droge zomerperioden hebben, is het zeker wel goed om de plant van wat extra water te voorzien.Een andere belangrijke voorwaarde van de grond voldoende kalkrijk is. Kalk is géén voedingsstof maar zorgt ervoor dat een plant in staat is om voedingsstoffen op te nemen. Het is dan ook goed om de grond af en toe van extra kalk te voorzien. Dit is zeker van belang als je de plant in een kalkgrond wilt plaatsen. Je kunt hierbij bijvoorbeeld Floramix Kalk voor de Tuin gebruiken. Het is verstandig om kalk even in de grond te laten trekken voordat je de grond gaat bemesten. Ons advies is dan ook om hier een periode van minimaal één week tussen te laten zitten.
Zonnehoed bemesten?
Zonnehoed (Echinacea) is een sterke plant en is tot op een zekere hoogte zeer zelfvoorzienend. De plant kan zich uitstekend zelfstandig van de benodigde voedingsstoffen voorzien mits deze met zijn wortels in rijke grond staat. Hier kun je uiteraard invloed op uitoefenen door de grond regelmatig (ongeveer twee keer per jaar dus in het voor- en in het najaar) te verrijken. Je kunt hiervoor het beste organische meststoffen gebruiken voor een optimale effectiviteit. Floramix Tuinmest is hiervoor een uitstekende keuze. Het verrijken van de grond kun je het beste doen, vlak voordat het gaat regenen. Het regenwater zorgt er immers voor dat de voedingsstoffen uit de meststoffen kunnen worden opgenomen. Als er géén regen wordt voorspeld, doe je er verstandig aan om de tuin goed te sproeien nadat je bemest hebt.Zonnehoed snoeien
Met betrekking tot onderhoud stelt de plant niet zoveel eisen naast het bemesten en het water geven als het lang niet geregend heeft. Je moet de Zonnehoed wél snoeien. Hierin kun je twee keuzes maken. Je kunt ervoor kiezen om de plant direct na de bloeiperiode, dus rond de maand september, te snoeien en de dode bloemstengels tot op de grond af te knippen. Een andere keuze is om dit pas in een later stadium te doen. De stengels met zaad gevulde kegels kun je immers laten staan als voedselbron voor de vogels. Je kunt de eventuele overgebleven plantenresten zelfs in maart nog afknippen. Daarnaast is het geen probleem om gedurende de zomer wat bloemen uit de plant weg te knippen en deze in een vaas te zetten.Zonnehoed delen of scheuren
Het is goed om je te realiseren dat de Zonnehoed een plant is met “een houdbaarheidsdatum”. Hiermee willen we je aangeven dat het zeker belangrijk is om de plant na drie jaar te delen (scheuren) en opnieuw in te planten. Dit is wel verstandig als je wilt blijven genieten van de kleurenpallet van de Echinacea omdat deze plant na een aantal jaren toch echt ”op” begint te raken. Het scheuren of delen van een Zonnehoed kun je het beste in het voorjaar of juist in het najaar doen. Je graaft dan de wortelkluit op en deelt deze met een scherpe spade of schep in meerdere stukken. Je kunt dan de afzonderlijke delen opnieuw inplanten. Hierdoor zorg je voor een soort “tweede leven” van de plant. Het is uiteraard wel belangrijk dat je de delen in een voedingsrijke en wat vochtige grond plaatst. Let hierbij uiteraard ook op het kalkgehalte van de bodem, om ervoor te zorgen dat de plant ook daadwerkelijk de voedingsstoffen kan opnemen.Je kunt er ook voor kiezen om een wortelstek van de plant te nemen in het najaar maar dit is een wat lastigere methode. Tot slot kun je er ook voor kiezen om zaad van de plant te winnen (uit de uitgebloeide bloemen) en dit uit te zaaien maar deze methode brengt niet altijd het gewenste resultaat. Het grappige is dat de natuur je in dit laatste proces een handje kan helpen als je de uitgebloeide bloemen laat hangen gedurende de winterperiode. Het zaad zal zich dan vanzelf gaan verspreiden, eventueel met behulp van de vogels die hier dol op zijn. Je moet echter wel afvragen of er ontkieming plaats zal vinden.
Zonnehoed (Echinacea) soorten
Zoals aangegeven zijn er meerdere soorten van de Zonnehoed (Echinacea) verkrijgbaar.We hebben de meest gangbare variëteiten van deze plant voor je op een rijtje gezet en hieronder de verschillende kenmerken van de soorten voor je in kaart gebracht.
Echinacea pallida (Egel zonnehoed)
Echinacea is een mooie sierplant waarmee je de horizontale lijnen in je tuin meer accent kunt geven. Het geslacht bestaat uit negen bloeiende soorten waarvan een aantal ook gebruikt worden als tuinplant. De Echinacea pallida (Egel zonnehoed) is hier een opvallend voorbeeld van. Deze is onderscheidend van andere soorten doordat de lichtlila bladeren wat naar beneden hangen rond het conische centrum van de bloem, dit in tegenstelling tot de andere Echinacea soorten. Deze fijn getande bladeren zijn licht lila van kleur. Debloeiperiode van deze plant is van juni tot en met september. Een volwassen Echinacea pallida bereikt een hoogte van 80 tot 90 cm.