Bomen snoeien: hoe moet dat?

Het tijdig snoeien van een boom is belangrijk. Alleen op deze manier blijft ze haar optimale uitstraling behouden en is ze echt gezond. Het snoeien van een boom is echter niet zo eenvoudig. Door rekening te houden met de interessante tips op deze pagina wordt het echter ook voor jou mogelijk om jouw bomen zelf te snoeien.

Alles over snoei gereedschap

Vergis je echter niet, ook ondanks de tips op deze pagina vereist het de nodige ervaring om het snoeien echt onder de knie te krijgen. In het bijzonder fruitbomen vereisen bijvoorbeeld het nodige inzicht. Dit is althans het geval wanneer je een goede verhouding in het vooruitzicht wenst te stellen tussen de groeitakken en de vruchttakken.

• Vaak voorkomende beginnersfouten
• De snoeitechniek
• Twee verschillende vormen van snoeien
• Snoei bij fruitbomen

Vaak voorkomende beginnersfouten

Veel mensen die er voor kiezen om voor het eerst hun bomen zelf te snoeien worden geconfronteerd met beginnersfouten. Deze fouten kunnen op het eerste zicht misschien niet zo dramatisch lijken, maar toch kunnen ze grote gevolgen hebben. Om er voor te zorgen dat het risico op dergelijke fouten in jouw situatie tot een minimum kan worden ingeperkt hebben we alvast even enkele zeer interessante tips voor jou op een rijtje gezet:

• Maak gebruik van scherp gereedschap

Er voor kiezen om echt scherp gereedschap te gebruiken zorgt er voor dat rafelige wonden kunnen worden voorkomen. Deze wonden kunnen nefast zijn voor de gezondheid van de boom omdat er schimmels en bacteriën in kunnen groeien.

• Verwijder dubbele knopen zoveel als mogelijk is

Dit zorgt er voor dat er slechts één hoofdtak meer over blijft welke recht omhoog groeit.

• Snoei maximaal één derde van de kroon in één keer weg

Indien je teveel in één keer wegsnoeit zullen de bomen watersloten aanmaken. Het gaat hierbij om rechtopstaande takken die niet alleen zeer snel groeien, maar ook geen vruchten dragen.

• Snoei dood hout altijd weg

Dit zorgt er voor dat takken niet tegen elkaar aan gaan schuren.

• Snoei fruitbomen niet wanneer het regent

De wonden zijn bij regenweer extra gevoelig voor schimmels. Dit zorg er voor dat de kans op vruchtboomkanker aanzienlijk kan toenemen.

Naast bovenstaande is het een zeer vaak voorkomende fout dat mensen te ver boven een knop gaan snoeien. Het is aangeraden om zo dicht mogelijk bij een knop te gaan snoeien. Het zogenaamde snijvlak van de snede dient tot net iets boven de nieuwe knop te lopen. Snoei bovendien altijd schuin. Dit zorgt er voor dat het vocht de mogelijkheid heeft om op efficiënte wijze van het snijvlak te lopen.

De snoeitechniek

Tijdens het snoeien is het altijd van belang om zoveel als mogelijk is rekening te houden met de natuurlijke processen die in een boom plaatsvinden. Uitsluitend door het uitvoeren van een correcte snoei kan er een optimaal verloop van het natuurlijke afgrendelings- en overgroeiingsproces worden gerealiseerd. In ieder geval bestaat er slechts één juiste plaats om een tak weg te snoeien. Het gaat hier om de locatie die zich vlak achter de takkraag bevindt. Het gaat hierbij om de overgangszone tussen de stam enerzijds en de tak anderzijds.

De takkraag (die eventueel verdikt kan zijn) bevat niet alleen tak-, maar ook stamweefsel. Indien het snoeien er voor zorgt dat deze wordt beschadigd zal niet alleen het takweefsel weggenomen worden, maar wordt er ook een stamwonde gecreëerd. Deze wonde zorgt niet alleen voor een infectie, maar ook voor inrotting van de stam. Het valt op dat de takkraag bij diverse bomen duidelijker te aanschouwen is in vergelijking met andere. In de praktijk wordt het aangeraden om nooit meteen langs de stam te snoeien. Voorzie dan ook altijd een hoek van zo'n 30 à  45 graden.

Twee verschillende vormen van snoeien

Algemeen kan er worden gesteld dat er twee verschillende vormen van snoeien bestaan. Het type snoei die je realiseert zal altijd worden bepaald aan de hand van het doel. We onderscheiden in ieder geval de volgende twee mogelijkheden:

• Een begeleidingssnoei
• Een onderhoudssnoei

Begeleidingssnoei

Wanneer er sprake is van een begeleidingssnoei wil je een rechte, fout- en takvrije stam creëren. Deze moet worden gecombineerd met een evenwichtige kroon. Deze laatste is van cruciaal belang indien er kwaliteitshout geproduceerd moet kunnen worden. Vanaf het ogenblik dat de noodzakelijke takvrije stamlengte is bereikt stopt de begeleidingssnoei. Het is dan namelijk de bedoeling dat de resterende kroon verder uitgroeit en de stam verdikt.

Wanneer uitsluitend de productie van biomassa het doel is, is begeleidingssnoei geen vereiste. Toch kan deze wel noodzakelijk zijn om bijvoorbeeld de doorgang van landbouwmachines niet te verhinderen. De begeleidingssnoei wordt in ieder geval uitgevoerd op het ogenblik dat de boom goed is aangeslagen en een stevige groei aan het realiseren is.

Onderhoudssnoei

Vaak wordt er gedacht dat een begeleidings- en een onderhoudssnoei hetzelfde is. Dat is echter niet correct. Bij een onderhoudssnoei moet er namelijk voor worden gezorgd dat de snoei in de blijvende kroon tot een minimum moet worden ingeperkt. Dit betekent dat het merendeel van de takken die in de tijdelijke kroon zouden kunnen worden bestempeld als 'probleemgevallen' in de blijvende kroon perfect kunnen blijven zitten. Ze maken dan ook deel uit van de zogenaamde habitus van een boom.

Op het ogenblik dat de gewenste stamlengte is gerealiseerd wordt het noodzakelijke snoeiwerk dus aanzienlijk verminderd. Er dient vanaf dat ogenblik nog maar sporadisch te worden ingegrepen.

Het beperken van de mechanische belasting die plaatsvindt op de stam en de takken kan op meerdere manieren worden gerealiseerd. Zo kan er voor worden gekozen om uit te lichten, kan men uitdunnen en is ook innemen een mogelijkheid. Je moet in het achterhoofd houden dat elk van deze ingrepen slechts een zeer tijdelijk effect hebben. Ze dienen dan ook op regelmatige basis te worden herhaald.

Snoei bij fruitbomen

Tot slot moet er nog even stil worden gestaan bij de snoei van fruitbomen. Het snoeien van deze bomen brengt niet alleen meer licht, maar ook lucht en zon in de kruin. Dit zijn stuk voor stuk cruciale elementen die zijn vereist om op regelmatige basis te kunnen genieten van lekkere, gezonde vruchten. Bovendien wordt op deze manier ook takbreuk voorkomen en heeft de boom de kracht om ziektes het hoofd te bieden. Naargelang de levensfase waarin de fruitboom zich bevindt wordt er een onderscheid gemaakt tussen vijf verschillende soorten van snoei, namelijk:

• De plantsnoei
• De vormsnoei
• De onderhoudssnoei
• De verjongingssnoei
• De restauratiesnoei

Deze verschillende vormen van snoeien zorgen er voor dat ook fruitbomen een regelmatig onderhoud vereisen. Alleen op deze manier wordt er voor gezorgd dat je boom echt gezond blijft en je kan blijven genieten van die heerlijke vruchten.
Meer over het snoeien van bomen