Ik kan me nog goed herinneren dat ik op een vrijdagmiddag aansloot in de file na een afspraak te hebben gehad in het westen van het land. Heerlijk zonnetje en een voldaan gevoel maar ergens ook wel weer klaar met de drukke werkweek die ik achter de rug had. Ik zag er helemaal naar uit om mijn vrije weekend lekker thuis door te kunnen brengen zonder gestoord te worden over mijn werk of van die verplichte dingen die we allemaal wel kennen in een ‘druk’ weekend.
Nee, gewoon lekker thuis genieten van het mooie weer met een biertje (of wijntje, dat weet ik eerlijk gezegd niet meer) en een barbecue op volle oorlog sterke!
In deze periode waren we net in onze nieuwbouwwoning getrokken en hadden we onze tuinplannen gerealiseerd. Ik kan je alvast verklappen dat het ontwerpen van mijn eigen tuin de grootste uitdaging is geweest die ik ooit heb gehad. Maar gelukkig is erna ongeveer 3000 schetsen een idee uit voortgekomen waarmee ik tot op de dag van vandaag nog heel erg blij ben.
Mijn grootste uitdaging als tuinontwerper ooit
De beleving in de tuin moest centraal staan en, omdat we heel erg tuingericht (zuid) leven was het een eis om de tuin als verlengstuk van de woning te ontwerpen. Want dat is uiteindelijk waar het om draait. Die tuin wil je kunnen gebruiken voor praktische dingen en je wil er heerlijk tot rust kunnen komen en met vrienden en/ of familie kunnen genieten van mooie verhalen onder het genot van een hapje en een drankje.
Ik betrapte me er tijdens het ontwerpproces op dat ik een hele lijst had gemaakt van producten, bomen en planten die ik mooi vond. Veel te veel om eerlijk te zijn. En dat terwijl ik altijd zeg dat minder doen meer resultaat oplevert. En daar sta ik nog steeds achter dus op dat moment besloot ik om het proces weer van vooraf aan te benaderen en de belangrijkste zaken in kaart te brengen.
Met deze uitgangspunten en een sterk lijnenspel ben ik uiteindelijk tot een super gaaf tuinontwerp gekomen waarin de verhouding tussen verhardingen en groen heel goed tot zijn recht is gekomen.
Los van het feit dat ik erg blij ben met mijn eigen tuin (die ik overigens ook op afspraak laat zien en geïnteresseerden) ben ik gaan nadenken wat er de laatste jaren nu eigenlijk allemaal in grote lijnen is gebeurd en veranderd. Het had natuurlijk een reden waarom ik veel te veel dingen op mijn lijstje had staan.
Dat kwam omdat er de laatste jaren een stormvloed aan nieuwe producten, ideeën en innovaties zijn ontstaan voor de groene sector.
Ik ga inmiddels al zo’n 15 jaar mee in de groene sector (zoals we dat zo mooi zeggen in onze branche) en daarin heb ik al heel wat trends voorbij zien komen. Maar er zijn in mijn beleving een aantal tuintrends die zich sterk hebben ontwikkeld de afgelopen jaren.
Tuintrends en ontwikkelingen in een vogelvlucht
Ik begin maar met een van de meest opvallende ontwikkelingen die zich de laatste jaren heeft afgespeeld.
Een aantal jaren geleden zag je een verschuiving in de tuinontwerpen van die tijd. Je zag steeds grotere (oppervlaktes) met bestratingen, tuinmuren en bloembakken ontstaan. Het ging vooral om dode materialen en veel minder om het groen. Eerlijk gezegd ben ik blij dat deze ontwikkeling (met de trends die het met zich mee bracht) weer naar een ander rijk dreigt te verdwijnen en dat we nu weer een nieuw tijdperk zijn ingeslagen.
Stormvloed aan nieuwe tuinproducten en innovaties
Wat deze verandering tot stand heeft gebracht laat ik even in het midden maar je zag dat ontwikkelaars en fabrikanten hier vol op doken en dat er aan de lopende band nieuwe producten op de markt kwamen die je kon gebruiken in de tuin.
Zoveel eigenlijk dat tuinontwerpers en hoveniers geen idee meer hadden welke producten ze in moesten tekenen en moesten aanbieden bij hun klanten. Het ging zelfs zover dat de gebruikelijke methode om monsterstenen in de auto mee te nemen naar de klant geen optie meer bleek omdat er veel te veel keuzes waren. In Nederland werden er massaal sierbestratingsparken aangelegd met honderden, zo niet duizend(en) verschillende soorten tuinmaterialen.
We zagen door de bomen het bos niet meer. Laat staan wat de consument als eindgebruiker hiervan moest vinden.
Zelf merkte ik dat het steeds meer over producten ging en veel minder over functionaliteiten, beleving en uitgangspunten van een nieuwe tuin. Bij meer dan de helft van de mensen waar ik kwam werd er al binnen een kwartier gesproken over grote tegels en andere sierbestrating soorten. We gingen allemaal mee in deze hype (op een enkeling na die wat mij betreft de credits verdienen door het aloude principe van tuinen en haar beleving in stand hield).
Tussendoor wil ik je even melden dat deze informatie niet afkomstig is van externe bronnen. Het zijn dan ook niet alleen maar hard gegronde feiten maar het zijn vooral zaken die ik de laatste jaren heb ervaren. Ik laat volledig in het midden of iets goed of juist fout is (geweest). Ik vond het gewoon eens leuk om in de spiegel te kijken en te schrijven over de veranderingen van de afgelopen jaren en hoe ik deze heb ervaren als tuinontwerper, ondernemer en vooral liefhebber van tuinen.
Keramische tegels
Medio jaren 2000 (bindt me niet exact vast op het tijdstip) werden keramische buitentegels Nederland binnengehaald met als doel om binnen vloeren buiten te kunnen realiseren. Keramiek heeft allemaal voordelen en eigenschappen die beton niet heeft en dat heeft (en nog steeds) gezorgd voor een enorme opschudding van de Nederlandse markt.
Ik kan me nog goed herinneren dat ik de eerste Italiaanse keramische tegel (ambachtsproduct) kreeg te zien en daar prijzen bij kreeg te horen. Deze lagen fors hoger dan de traditionele betonstenen en vroegen om een specifieke manier van verwerken.
Niet veel later, toen deze tuintrend zich begon te ontwikkelen in Nederland kwamen er alternatieven vanuit de hele wereld en werd het productaanbod binnen afzienbare tijd meermaals vermenigvuldigd. Tot op de dag van vandaag denk ik dat ik niet eens tot 20% kom van alle beschikbare merken die er vandaag de dag verkrijgbaar zijn.
Daarnaast bestaat er onder fabrikanten, ontwikkelaars, leveranciers en hoveniers nog altijd de discussie hoe je keramische buitentegels nu het best kunt verwerken en welke voeg het meest geschikt is om de voordelen het best tot zijn recht te laten komen.
Grote groepen met planten
Of het nu helemaal een trend is van de afgelopen jaren durf ik niet met volle overtuiging te zeggen maar ik heb wel gezien dat de groepen met (vaste) planten en siergrassen steeds groter werden. Hoewel er altijd specifieke tuinen en ontwerpen zullen worden gemaakt zie je steeds meer grote groepen van een en hetzelfde soort. Zo zie je dat ook terug bij (ik denk) Nederlands grootste vaste planten koning Piet Oudolf uit Hummelo. Een paradijs van grote groepen vaste planten en siergrassen die elkaar opvolgen in bloeitijden, hoogtes en mooie bladvarianten.
Invloed van media
In de periode dat tv-programma’s als eigen huis & tuin en later ook Rob’s grote tuinverbouwing goed bekeken werden zag je ook dat mensen deze trends gingen overnemen. Hoewel ik zelf altijd met plezier heb gekeken naar deze programma’s zag je op een gegeven moment dat het allemaal wel erg commercieel werd (logo’s werden belangrijker dan mensen) en het beeld wat betreft realisme best wel uit verhouding werd getrokken zag je dat het grote invloed had op de markt.
Even later is daar social media voor in de plaats gekomen met platformen als Facebook maar vooral ook Pinterest waar mensen moodboards konden samenstellen om hun wensen te visualiseren. Dit is overigens nog steeds heel erg populair en ik zal je ook aanraden om zelf een bord te maken met je favoriete beelden.
De tuintrends en ontwikkelingen die ik tot zover genoemd heb zijn allemaal aangeboord vanuit het bedrijfsleven door innovatie van ontwerpers, ontwikkelaars en fabrikanten. Maar er zijn ook ontwikkelingen die echt zijn ontstaan met vragen uit de markt.
Het buitenleven is steeds meer centraal komen te staan in onze drukke levens en de wens naar genieten, ontspannen en plezier is nog nooit zo groot geweest als de afgelopen jaren. En omdat we in Nederland nu eenmaal te maken hebben met een vrij nat klimaat moesten er oplossingen komen. Ik heb geen statistieken bij de hand maar ik ben ervan overtuigd dat er de afgelopen 10 jaar een enorme groei is geweest naar de vraag van terrasoverkappingen en veranda’s.
Terrasoverkappingen en veranda’s
Een prima manier om met wat mindere weersomstandigheden de tijd buiten door te brengen tot in de late uurtjes. Ik heb innovaties voorbij zien komen van hout, aluminium, kunststof en tegenwoordig zelfs polyester. Stuk voor stuk prachtige exemplaren met tal van mogelijkheden tot maatwerk, geschikt voor iedere unieke tuin.
Je kunt een overkapping perfect inrichten met verwarming (heaters), kachels, vuurtafels of zelfs complete buitenkeukens. En als het je te fris wordt zijn er prima oplossingen om deze moderne tuinkamers af te sluiten met (glazen) schuifwanden of winddoeken.
Voor de wat kleinere tuin wordt ook vaak gekozen voor een combinatie tussen een terrasoverkapping met een tuinschuur(tje). Een prima oplossing om niet overal maar losse bouwwerken in de tuin te plaatsen (vinden de meeste gemeentes ook niet leuk) waardoor de ruimte van de tuin maximaal benut kan worden voor andere tuinwensen.
Natuurlijk zijn er nog veel meer trends en ontwikkelingen op te noemen maar ik wil van dit artikel geen compleet boekwerk gaan maken. Onderaan in de reactievelden mag je de lijst aanvullen. Dat geeft mij ook weer input om wellicht nog een 2de artikel te schrijven over dit onderwerp.
Bökkerink Joris
op 13 Jun 2017Wim Achterweust
op 13 Jun 2017