Verticale tuin zelf maken in enkele stappen (+ 10 stijlvolle ideeën)

Een verticale tuin of hangende tuin is een praktische oplossing voor een kleine tuin. Je kunt deze groene gevels gebruiken om ‘ruimte te winnen’, maar zie het niet als noodzakelijke toepassing. Een verticale tuin zorgt namelijk voor een mooie dynamiek in elke tuin. In dit artikel vertel ik je wat een verticale of hangende tuin is, hoe je zelf een kunt maken voor buiten en wat stijlvolle ideeën zijn.

Wist je dat een klimop een hele vooruitstrevende plant is?

Deze plant wordt al jaren gebruikt om een (lelijke) schutting of muur op een natuurlijke manier toch een mooi karakter te geven. Een muur die volledig begroeid was met een klimop werd ook wel een ‘groene muur’ of een ‘groengevel’ genoemd. Tegenwoordig hebben we veel meer mogelijkheden om dit te doen en zijn we hier veel creatiever in. In plaats van een ijverige klimplant tegen een muur op te laten groeien, kunnen we nu ook een volledige verticale tuin aanleggen. Hierin zijn zeer veel mogelijkheden in te vinden.

Alles over een verticale tuin

1. 
   
   1. Wat is een verticale tuin?
   2. Alle voor- en nadelen van een verticale tuin
   3. 7 stijlvolle ideeën voor een verticale tuin
   4. Bepalen wanneer en hoe je jouw tuin moet bemesten
   5. Zelf een verticale tuin aanleggen in 6 stappen
   6. 3 mooie voorbeelden van beplanting voor je verticale tuin

Wat is een verticale tuin?

Verticale tuinen zijn zowel binnen- als buiten toepasbaar en geven een ruimte een mooie natuurlijke uitstraling. In dit artikel geef ik je vooral tips over een verticale tuin voor buiten, maar misschien kun je een aantal ook gebruiken voor een verticale tuin voor binnen.

Een verticale tuin is een constructie waarbij gebruik wordt gemaakt van verticaal geplaatste modules of panelen waarin beplanting wordt geplaatst. Deze modules zijn in diverse uitvoeringen en afmetingen verkrijgbaar. Je kunt een verticale tuin dan ook volledig vormgeven op basis van jouw smaak en wensen.

Deze groene gevel heeft inmiddels in de volksmond vele andere namen gekregen zoals: geveltuin, levende muur, levende gevel, groene muur, begroeide gevel, hangende tuin, muur tuin, planten gevel en groene wand. Daarnaast zijn er veel verschillende mogelijkheden waarop je een verticale tuin in je eigen tuin kunt toepassen.

Je bent overigens niet afhankelijk van een bepaalde maatvoering of vormgeving. Elke kleine verticale hoek of nis kan tot een perfecte verticale muur met planten worden omgetoverd. Het is dus zelfs mogelijk om een verloren hoekje op een mooie manier vorm te geven!

Alle voor- en nadelen van een verticale tuin

Een verticale tuin wordt vaak gezien als een vorm van ruimtewinning, bij kleinere tuinen. Je kunt dan én een heerlijk terras aanleggen, maar ook je tuin een natuurlijke uitstraling geven. De gedachtegang achter deze keuze is eenvoudig: door verticaal te tuinieren maak je immers gebruik van de beschikbare ruimte die je hebt. Als deze ruimte niet in je oppervlakte te vinden is, waarom zou je dan niet de lucht ingaan. Daar is ruimte genoeg!

Voordelen

De ‘ruimtewinning’ door het toepassen van een verticale tuin is uiteraard niet het enige voordeel van deze constructie. Hiermee zou je de mooie uitstraling van een mooi onderhouden groene muur te kort doen. Je kunt met een verticale tuin een bepaald karakter geven aan een ruimte. Het is dan ook niet voor niets dat je deze groene wanden ook ziet in de luxueus ingerichte openbare gebouwen. Daarnaast hebben verticale tuinen een aantal voordelen die zeker interessant zijn, zeker als je in een stadse omgeving woont! Ik heb de tien belangrijkste voordelen van verticale tuinen voor je op een rijtje gezet:

1. Je kunt voor een verticale tuin kiezen om ruimte te winnen, als je meer ‘tuinplannen’ hebt dan de ruimte je toelaat.
2. Een verticale tuin heeft een mooie natuurlijke uitstraling.
3. Verticale tuinen hebben een isolerende werking.
4. Verticale tuinen hebben een geluiddempende werking.
5. De specifieke bloemen en planten in de tuin kunnen een geurende werking hebben in een ruimte.
6. Verticale tuinen zorgen voor een natuurlijke wateropname waardoor het riool minder belast wordt.
7. Verticale tuinen verminderen het hitte-eiland effect, de omgeving zal minder opwarmen gedurende de zomer.
8. Beplanting aan de gevels filteren het fijnstof uit de lucht.
9. Verticale tuinen kunnen gebruikt worden als moestuin.
10. Verticale tuinen kunnen het leefgebied van bijen, vlinders en hommels uitbreiden en hierdoor wordt een bijdrage geleverd aan het welzijn van deze bedreigde diersoorten.

Nadelen

Toch zijn er ook wel een aantal nadelen aan een verticale tuin. Zo worden de kosten van ervan meestal erg onderschat en ook het maken van een degelijke constructie en het onderhouden van de verticale tuin vragen wel wat tijd. Ik zet hier vijf mogelijke nadelen van een verticale tuin op een rijtje:

1. De aanschafkosten, het monteren en het onderhoud van een verticale tuin vraagt inzicht, tijd en geld.
2. Wanneer je gevel niet sterk genoeg is, zou deze het gewicht van de verticale tuin niet aan kunnen. Controleer dit daarom altijd goed!
3. Een verticale tuin kan voor ongedierte zorgen wanneer de gevel permanent vochtig is.
4. Niet alle planten zijn geschikt voor een verticale tuin.
5. Wanneer een verticale tuin gaat woekeren zal dit voor overlast zorgen bij je buren. Hierdoor is onderhoud extra belangrijk.

7 stijlvolle ideeën voor een verticale tuin

Als je stiekem al dit artikel helemaal naar onderen hebt gescrold, zul je gezien hebben dat ik verderop een aantal zaken heb beschreven waar je aan moet denken bij het aanleggen van een plantengevel en welke keuzes je hierbij moet maken. Het eerste wat ik benoem is uiteraard het maken van je plan. Wat voor soort geveltuin wil je?

Ik zal je inspireren door hieronder een aantal leuke ideeën voor een prachtige muur tuin met je te delen. Er zijn uiteraard nog veel meer keuzes, maar met dit overzicht wil ik je een idee geven wat de mogelijkheden zijn om van je muur een mooi planten schilderij te maken. Je zult merken dat je hierin (letterlijk) alle kanten op kunt.

1. Een dicht cluster van een diversiteit aan planten waarmee je een soort schilderij (met lijst) maakt van begroeiing.
2. Plaats een paneel aan de wand (dit kan een raster van hout zijn) met hierin geïntegreerde plantenbakken waarin je een diversiteit aan beplanting laat groeien.
3. Het plaatsen van planten potten of bakken aan een metalen frame (rek) zodat de planten recht gepresenteerd worden.
4. Upcycling wordt veel toegepast voor het creëren van een groene muur. Dit is een techniek waarbij objecten gebruikt worden die anders zouden worden weggegooid. Denk aan oude vensters, pallets, dakgoten, ladders, trapjes of zelfs een schoenen opbergzak.
5. Je kunt een creatieve muur maken waarmee je een combinatie vormt tussen beplanting en kunstobjecten.
6. Je kunt een groene gevel combineren met een waterbron zoals een waterval of fonteintje.
7. Je kunt een aantal rijen van planten maken en hierop een grote diversiteit aan plantenpotten plaatsen.

Veel keuzemogelijkheden voor een verticale tuin

Zoals je uit de tekst hierboven begrepen hebt, geef je een tuin een extra element door het plaatsen van een plantenmuur. Dit klinkt héél ingewikkeld, maar dat is het niet. Er zijn namelijk zeer veel keuzemogelijkheden in geveltuinen.

Je kunt immers kiezen uit de meest ingewikkelde constructies met irrigatiesystemen, maar besef je ook dat het ombouwen van pallets of het plaatsen van een serie plantenbakken aan de muur ook al onder de noemer ‘verticale tuin’ valt. Je zult ervaren dat je op een eenvoudige manier je gevel kunt veranderen in een fantastisch plantenparadijs!

Wil je meer ideeën opdoen voor je verticale tuin? Bekijk dan eens onze gratis tuin inspiratiepakket en laat je inspireren.

Download hier het gratis pakket >>>

Benodigdheden voor een verticale tuin

Wanneer je een verticale tuin wil plaatsen, zul je eerst een ontwerp moeten maken. Na het maken van dit ontwerp kun je gemakkelijk een lijstje maken met benodigdheden. Wat moet je eigenlijk voor materialen gebruiken voor een verticale tuin? Allereerst kun je ervoor kiezen om een verticale tuin helemaal zelf te maken, maar er zijn ook steeds meer mogelijkheden om stijlvolle kant-en-klare oplossingen te kopen. Denk bijvoorbeeld aan een MiniGarden of Wallflore.

Wanneer je zelf een verticale tuin voor buiten wil maken, raad ik je aan om je goed te verdiepen in je gevel of constructie: kan deze het gewicht van je verticale tuin aan of moet je de ondergrond verstevigen? Daarnaast is het raadzaam om duurzame materialen uit te kiezen, die tegen extreme weersinvloeden kunnen. Zo vergroot je de levensduur van je verticale tuin!

Zelf een verticale tuin aanleggen in 6 stappen

Het aanleggen van verticale tuinen is niet heel erg moeilijk, maar je moet wel aan een aantal zaken denken. Ik zal je laten zien aan welke zes zaken je zeker moet denken. Uiteraard zijn deze punten niet bij iedere toepassing van belang, maar dat zul je begrijpen als je deze overwegingen doorneemt.

1. Kies allereerst het soort verticale tuin dat je wilt plaatsen. Er zijn zeer veel mogelijkheden hoe je en verticale tuin kunt vormgeven. Zorg dat je je bij het maken van je keuze in verdiept bij wat er komt kijken bij het plaatsen en verzorgen van je voorziening.
2. Bepaal vervolgens de plaats van je verticale tuin. Hierbij moet je uiteraard kijken naar je wensen, maar ook naar de mogelijkheden om deze te realiseren. Als je kiest voor een groot dicht cluster van beplanting, moet je je wel realiseren dat deze voorziening een groot gewicht heeft. Je wand moet dit gewicht wel kunnen dragen.
3. Kies daarna de juiste beplanting voor je verticale tuin. Als je je hierin verdiept, zul je merken dat er plantensoorten zijn die uitstekend geschikt zijn voor een verticale tuin, maar ook dat er soorten zijn die dit niet zijn. Hierover vind je verderop in dit artikel meer informatie.
4. Houd ook rekening met een tweetal belangrijke zaken wanneer je kiest voor een grote paneelachtige constructie. Deze zaken hebben betrekking op de watervoorziening voor de planten. Allereerst is het belangrijk om goede potgrond te gebruiken. Potgrond houdt immers vocht vast. Daarnaast is het uiteraard goed om de planten die het minst vocht nodig hebben juist bovenin te plaatsen. Vocht loopt immers van boven naar beneden. Tot slot is een goede verdeling van planten zeker van belang.
5. Als we het toch over bewatering hebben, is het goed om dit even verder te belichten, want hier moet je goed over nadenken. Hoe ben je in staat om je planten te bewateren? Soms kun je er met een gieter of spuit er niet bij. Een druppelirrigatiemethode is een uitstekend alternatief. Bij deze methode wordt gebruik gemaakt van een klein buisje of een poreuze slang waarmee er continu een heel klein beetje water afgegeven wordt. Deze methode geeft op een gedoseerde manier water af en is een zeer effectief beregeningssysteem.
6. Tot slot de laatste stap. Een goede voorbereiding is het halve werk en dat is ook van toepassing op je plantjes. Het beste is om je plantjes al een paar weken voordat je de verticale tuin gaat aanleggen alvast in een horizontale stand laat groeien in voedingsrijke grond. Als je dit in een relatief grote pot doet, geef je de wortels alle kans om zich te ontwikkelen. Door een goede wortelstructuur zullen de planten beter blijven hangen omdat er meer houvast is.

Verticale tuin zelf aanleggen

Zoals je uit de bovenstaande voorbeelden kunt opmaken, is het relatief eenvoudig om zelf een verticale tuin te maken. Je kunt het jezelf zo makkelijk maken als je zelf wil. Zelfs een grote paneelachtige constructie met een dicht cluster van planten is prima zelf aan te leggen. Ik denk dat het goed is om voor de volledigheid daarover wat meer te vertellen.

Je kunt een verticale tuin het beste aanleggen door een rooster aan je muur of gevel te monteren. Doe dit op ongeveer 15 centimeter afstand van de muur. Je kunt ervoor kiezen om een PVC-laag te monteren tussen het frame en de muur. PVC zorgt ervoor dat de constructie steviger en waterdicht wordt. Hiermee voorkom je onnodige schade aan je gevel. Span daarachter een materiaal als jute of vilt. Hier kunnen wortels van planten op groeien. Dit vilt voorkomt rotten en zorgt door zijn hoge capillariteit voor een homogene distributie van water. Na het aanleggen van een irrigatiesysteem kun je de ruimte opvullen met aarde en kun je de plantjes plaatsen.

Geschikte plantensoorten voor een groene muur

Je kunt een grote diversiteit aan planten gebruiken om een groene muur mee ‘aan te kleden’ maar besef wel dat niet iedere plantensoort het naar z’n zin heeft aan de muur. Welke planten je kiest, hangt uiteraard af van de voorziening die je aanlegt. Als je een dicht cluster maakt, zul je een andere keuze maken dan dat je de beplanting plaatst in bakken, potten of andere voorzieningen. Het is wel belangrijk dat je kiest voor flexibele plantensoorten, die zich aanpassen en (soms letterlijk) meevormen met de voorziening.

Het is een hele mooie optie om voor een mix van krachtige plantensoorten te kiezen om je muur een specifieke uitstraling te geven. Hierbij kun je denken aan varens, maar je kunt uiteraard ook kiezen voor een plantensoort die een mooie fijnere uitstraling geeft.

Als je een hele wand gaat bekleden met een geveltuin (en kiest voor een dicht cluster) moet je uiteraard kiezen voor onderhoudsvriendelijke planten. Een geveltuin moet uiteraard altijd onderhoudsvriendelijk zijn. Vetplanten komen hier zeker voor in aanmerking. Een vetplant (succulent) slaat immers het benodigde vocht op in de wortel, stengel of het blad. Deze planten vragen heel weinig verzorging en zijn goed bestand tegen droogte. Uiteraard moet je ook rekening houden met de locatie. Denk aan de verhouding tussen de zon en de schaduw.

3 mooie voorbeelden van beplanting voor je verticale tuin

Zoals ik al eerder vertelde, zijn er bepaalde plantsoorten heel erg geschikt voor een verticale tuin, terwijl andere soorten dat juist niet zijn. Het is goed om je hierin te verdiepen, zodat je de juiste planten aanschaft. Ik zet drie verschillende soorten beplanting voor een verticale tuin voor je op een rijtje.

1. Als je een schaduwrijke plek gaat ‘begroenen’, kies dan voor opties als varens, siergrassen, het purperklokje, longkruid, zenegroen of tuingeraniums.
2. Als je een meer zonrijke locatie hebt, zou ik beplanting als de maskerbloem, lavendel, klokjesbloem, dovenetel, viooltjes of veronica overwegen.
3. Wil je het aangename met het nuttige combineren? Je kunt diverse groenten en kruiden laten groeien aan de muur zoals aardbei, bieslook, sla of tijm.

Meer ideeën voor jouw tuin? Bekijk 80 tuinideeën in onze gratis gids + nog veel meer in het complete inspiratiepakket.

Download hier meer tuin ideeën en het gratis inspiratiepakket >>>