December is in ons Noordelijk halfrond de maand met gemiddeld de kortste dagduur en de langste nachten. Daarnaast is dit de maand waarin vlak voor de jaarwisseling de winter begint. Dit is ook zeker te merken in de tuin. Er zijn relatief weinig werkzaamheden te verrichten in deze maand. Daarom is ook december zeker een periode om wat grotere klussen op te pakken zoals complete tuinrenovaties, het aanleggen van tuinverlichting of het plaatsen van overkappingen. Voorwaarde is uiteraard wel dat Koning Winter zich nog even van de gematigde kant laat zien. Bij vorst moeten deze plannen nog even “in de koelkast”.
Ook deze maand zullen de temperaturen van doorslaggevend belang zijn of je lang in de tuin bent of het lekker knus binnen blijft zitten. De echte “tuin puristen” onder ons moeten even deze link bekijken. Misschien meteen even een leuke en originele tip voor de feestdagen.
Laat ik beginnen met eens een tweetal tips met je te delen over wat je vooral niet moet doen deze periode. Laat ik de tuintips voor deze maand eens op een andere manier aanvliegen (over aanvliegen gesproken, daar kom ik later ook nog op terug).
- Als het nog lekker weer is in de maand december en de temperaturen zijn nog behaaglijk, kan het zomaar eens zijn dat het onkruid ook nog gewoon de kop opsteekt. Het is natuurlijk géén probleem om dit te verwijderen. Let op dat je niet te fanatiek gaat schoffelen of zelfs de tuin omspitten. Je kunt deze keuze beter niet maken omdat de grond vochtig is deze periode, ook al lijkt het aan de bovenkant niet het geval te zijn. Het probleem met het schoffelen, het flink harken of het spitten is dat je de bodem een open structuur geeft. Hierdoor kan de aankomende vorst dieper in de bodem doordringen en dit zou de wortels kunnen beschadigen. Ook het oppervlakkig uitgestrooide onkruidzaad kan zich dieper verspreiden waardoor er volgend jaar méér onkruid kan ontstaan. Je bezorgt jezelf dus alleen maar meer werk! Het beste is om dit kleine beetje onkruid voor nu maar even te laten staan en pas in het voorjaar weg te halen.
- Het gras stopt met groeien als het héél koud wordt en zal bij een matige temperatuur slechts héél langzaam groeien. Dit is eenvoudig te verklaren. Het gazon heeft een aantal elementen nodig om goed te kunnen groeien. Dit zijn onder andere licht en voedingsstoffen. Het gras haalt deze voedingsstoffen (via de wortels) uit de bodem. Er is in de winterperiode niet alleen minder licht, maar er zitten ook veel minder voedingsstoffen in de bodem. Dit is dan ook de reden dat je het gras wat langer moet houden in deze periode. Het gras haalt immers de voedingsstoffen niet alleen via de wortels uit de grond maar ook uit de grasspriet zelf. In dit artikel lees je meer over dit onderwerp.
Als aanvulling op het voorgaande wil ook even aangeven dat het ook niet verstandig is om je gazon te betreden op het moment dat er sneeuw ligt of als het vriest. Met iedere stap die je op je grasmat zet, zou je deze kunnen beschadigen. Hierdoor kunnen er kale plekken ontstaan op het gras. Dit blijf je zien en zou je dus moeten herstellen in het voorjaar. dat is uiteraard niet de bedoeling.
Praktische tuintips voor de maand december
Mijn praktische tuintips voor de maand december zijn gericht op de omgeving, het voorkomen van overlast en tips om er letterlijk warmpjes bij te zitten:
- Sneeuwschimmel verwijderen en bestrijden
- Brandhout kloven bewaren, verzamelen en drogen voor de wintermaanden
- Vergeet onze gevleugelde vrienden niet!
Sneeuwschimmel verwijderen en bestrijden
De naam “fusarium vinale” zal bij weinig mensen bekend in de oren klinken, maar de term “sneeuwschimmel” misschien wel. Als je deze schimmelziekte herkent, weet je direct waar de naam vandaan komt. Sneeuwschimmel ziet er uit als witte schimmelachtige pluis dat zich tussen je gras bevindt. Het lijkt erop dat de sneeuw maar op je gazon blijft liggen als de dooi al lang is ingetreden. Het gazon ligt dan vol witachtige pluizen, die veel weg hebben van sneeuw. Deze pluizen liggen in kleine waterachtige plekken in het gazon die op den duur een geel, oranje en bruine kleur krijgen.
Je constateert de schimmel in het voorjaar, maar het ontstaan ervan is in de winter. Temperaturen tussen de 0 en 8 graden, windstil weer en een grasmat die voortdurend nat is, is een ideale voedingsbodem voor sneeuwschimmel.
Deze schimmel kan in ieder gazon ontstaan. Er zijn drie belangrijke factoren die de ontwikkeling van deze schimmel zullen bevorderen:
- Een late bemesting met stikstof. Dit mineraal is één van de basiselementen bij de vorming van sneeuwschimmel.
- Een slechte beluchting en veel regenval. Een vochtige grasmat vormt een uitstekende voedingsbodem voor schimmels.
- Ingelopen sneeuw. Hierdoor ontstaat een compacter geheel wat minder snel kan weg dooien. Hierdoor ontstaat er een ideale situatie voor sneeuwschimmel met betrekking tot temperatuur én vocht.
Zoals aangegeven zul je in deze periode uitsluitend bezig zijn met het voorkomen van sneeuwschimmel. Als je daar niet in bent geslaagd, ontdek je dit in het voorjaar. Het is van groot belang om dan direct actie te ondernemen aangezien juist in deze periode de kans groot is dat nieuwe sporen zich gaan verspreiden. Hierdoor kunnen andere delen van het gazon worden aangetast. De meest effectieve manier om sneeuwschimmel in het gras te bestrijden is met een oplossing met ijzersulfaat. Hiervoor moet je 30 gram ijzersulfaat oplossen in 2,5 liter water. Dit kun je gieten over de aangetaste plek.
Brandhout kloven bewaren, verzamelen en drogen voor de wintermaanden
Wil je er warmpjes bij zitten deze winter? Dan is een houtkachel natuurlijk ideaal! Zo’n open haard geeft een heerlijke sfeer, warmte en gezelligheid. Het geeft het knusse en gezellige gevoel tijdens de donkere dagen. Deze tuintip gaat over het veilig gebruik van de houtkachel. Er zijn een aantal zaken waar je zeker rekening mee moet houden bij het gebruik van deze kachel. Hiervoor verwijs ik je graag door naar een reeks van artikelen over dit onderwerp zodat je alle informatie kunt vinden die je nodig hebt.
In dit artikel lees je alles over het veilig gebruiken van de houtkachel bij harde wind.
Ontdek hier de antwoorden op de volgende vragen:
- Welk hout is geschikt voor de houtkachel en welk hout juist niet?
- Wat zijn de belangrijke zaken waar je zeker rekening mee moet houden bij het gebruik van een houtkachel?
- Wat is een volledige verbranding en hoe kun je dit herkennen?
- Wat is de beste manier om een houtkachel aan te maken?
- Hoe kan de wind een schorsteenbrand veroorzaken?
- Wat te doen bij een schorsteenbrand?
Uiteraard heb je voor je houtkachel droog hout nodig van de juiste afmeting.
Droog hout vind je niet zomaar, ook niet als het lang droog is geweest. Hout zal nooit volledig droog zijn. We noemen het hout droog als het tussen de 12% en de 20% vocht bevat. Je zorgt hiermee voor een volledige verbranding en een veiliger gebruik van je houtkachel.
Hout droogt het snelste als het in kleinere stukken hebt gekapt of gezaagd. Natuurlijk is dit wel even meer werk, maar je zult hierdoor wel sneller beschikken over droog hout. Hoe je hout het beste (op een veilige manier) kunt kloven, lees je hier.
Daarnaast zal je hout sneller drogen als je het in een houthok opslaat. Dit mag gewoon in de buitenlucht mits het maar onder een onder een afdak ligt en van de grond (anders zou het grondwater in het hout kunnen trekken).
Lees in dit uitgebreide artikel alles over het drogen van hout en alle praktische tips hierover.
Vergeet onze gevleugelde vrienden niet!
Bij het lezen van deze kop, weet je uiteraard direct dat ik even je aandacht wil vestigen op de vogels deze periode. Vogels kunnen immers zeker gezien worden als welkome bezoekers in je tuin. Ze leveren immers een nuttige bijdrage in de “tuinhouding”. Natuurlijk, ze laten wel eens een “aandenken” aan hun bezoek achter (en soms op een zeer ongelegen plek of moment), ze eten wel eens een besje of een druif (en als je niet oppast je boterham), maar over het algemeen zijn ze erg nuttig.
Vogels zorgen immers niet alleen voor leven en vertier in je tuin maar helpen ook mee om het ecologisch evenwicht in je tuin in stand te houden. Deze luchtmacht helpt je in de strijd tegen onder andere slakken, rupsen, larven en ander “ongedierte” die je tuin kunnen vernietigen.
Onder normale omstandigheden zijn vogels zelfstandig. Zij zijn prima in staat om in een gezonde groene, levendige tuin voldoende voer te vinden. In de winter is dit anders. Dan hebben de vogels het echter wél lastig en kunnen nu jouw hulp goed gebruiken. Zeker bij winterse omstandigheden hebben ze het echt lastig om voldoende voedsel te vinden. Ik roep dan ook op om ook op deze manier een eenheid te vormen met de natuur door de vogels in deze periode een handje te helpen.
Ontdek hier 15 nuttige tips hoe je het beste vogels kunt voeren in de winter.
Ontdek in dit artikel; welke tuinvogels dankbaar gebruik maken van jouw gastvrijheid
Tot slot nog even dit……..
Veel mensen vinden het heerlijk om gedurende de winter de kou buiten te laten, lekker knus bij de warme kachel te zitten en hun gordijnen dicht te hebben. Eigenlijk is dat best zonde. Ook in de winterperiode kan er voldoende leven en kleur in je tuin te vinden zijn. Hiervoor moet je wel kiezen voor een aantal bloeiende winter planten voor in je tuin.
Mag ik je nog één keer dit jaar inspireren?
Omdat je van inspiratie uiteraard nooit genoeg kunt krijgen.
Daarom heb ik nog iets leuks voor je: mijn gratis jaarkalender voor de tuin. Hierin laat ik overzichtelijk zien wat je welke maand moet doen om je tuin in topvorm te krijgen. Download hier de gratis jaarkalender.
Patricia
op 11 May 2021